Ο Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος PhD, Δημήτρης Γρηγοράκης, μας διαφωτίζει για τα προϊόντα χωρίς γλουτένη που πρέπει να επιλέγουμε, αν έχουμε δυσανεξία.

Η παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων χωρίς γλουτένη έχει αυξηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα συχνά να δημιουργείται σύγχυση στους καταναλωτές σχετικά με τα προϊόντα που είναι καλύτερο να επιλέξουν. Έτσι είναι σημαντική η ενημέρωση και η εξοικείωση του καταναλωτικού κοινού με την ανάγνωση των ετικετών τροφίμων χωρίς γλουτένη.

Αρχικά, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι η γλουτένη είναι μια ουσία που βρίσκεται στο σιτάρι, στη σίκαλη, στο κριθάρι και στη βρώμη. Η δίαιτα «ελεύθερη γλουτένης» είναι η θεραπεία για την κοιλιοκάκη. Μερικά άτομα που δεν έχουν κοιλιοκάκη μπορεί επίσης να έχουν δυσάρεστα συμπτώματα κάθε φορά που καταναλώνουν γλουτένη. Αυτό ονομάζεται μη «κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη». Άτομα με μη «κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη» μπορούν να επωφεληθούν από μια δίαιτα χωρίς γλουτένη, αλλά άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να αποκλείουν τη γλουτένη, για να εμποδίσουν τα συμπτώματα και όλες τις επιπλοκές που συνδέονται με την ασθένεια.

Επιπλέον, είναι καλό να επιλέγουμε τρόφιμα τα οποία παράγονται σε χώρους όπου δεν υπάρχει ο κίνδυνος της διασταυρούμενης μόλυνσης, η οποία συμβαίνει, όταν τρόφιμα ελεύθερα γλουτένης έρχονται σε επαφή με τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη. Μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας για παράδειγμα, εάν χρησιμοποιείται ο ίδιος εξοπλισμός για την παραγωγή ποικιλίας τροφίμων. Μερικές ετικέτες τροφίμων περιλαμβάνουν τη φράση «μπορεί να περιέχει», εάν η διασταυρούμενη μόλυνση είναι πιθανή. Προσέξτε, όμως, αυτή η φράση είναι προαιρετική.

Τα τρόφιμα μπορεί επίσης να επισημαίνονται ως «ελεύθερα γλουτένης». Εάν ένα προϊόν φέρει ετικέτα «ελεύθερο γλουτένης», ο Οργανισμός ελέγχου φαρμάκων & τροφίμων διαβεβαιώνει ότι αυτό το προϊόν περιέχει λιγότερο από 20 τις χιλίοις γλουτένη. Μάθετε ότι προϊόντα με ετικέτα «ελεύθερα σιταριού» μπορεί να περιέχουν γλουτένη. Καλό είναι να τσεκάρετε τη λίστα των συστατικών. Εάν δεν είστε σίγουροι εάν το τρόφιμο περιέχει γλουτένη, μην το αγοράσετε ή ελέγξτε το ρωτώντας τον κατασκευαστή του για τα συστατικά που περιέχει.

Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι πολλά τρόφιμα χωρίς γλουτένη είναι πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά, προκειμένου να είναι γευστικά. Έτσι, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε εκείνα που περιέχουν φυσικά σάκχαρα αντί της επεξεργασμένης ζάχαρης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν εκείνα που παράγονται από άλευρα οσπρίων (π.χ. φακές), με αποτέλεσμα να έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, διατηρώντας το σάκχαρο αίματος σε σταθερά επίπεδα και λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες αυξάνουν τον κορεσμό για μεγαλύτερο διάστημα και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα.

Η ανακούφιση από εντερικές διαταραχές (μετεωρισμός, φουσκώματα) επιτυγχάνεται, όταν επιλέγουμε τρόφιμα χωρίς γλουτένη που περιέχουν φυτικές ίνες Psylium Husk, καθώς επίσης σουσάμι και κολοκυθόσπορο, μιας και αυτοί είναι πλούσιοι σε μαγνήσιο, που μειώνει τους κοιλιακούς σπασμούς και ταυτόχρονα ανακουφίζει τους πόνους και τα πρηξίματα που προκαλούνται από την ανώμαλη κινητικότητα του εντέρου.

Τα άτομα με κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη έχουν συχνά χαμηλά επίπεδα σιδήρου. Συνεπώς, συστήνεται η επιλογή τροφίμων από αλεύρι φακής που περιέχει ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C), το οποίο  ενισχύει την απορρόφηση σιδήρου καθώς έχει μεγάλη βιοδιαθεσιμότητα και θεωρείται ανθεκτικό σε μεγάλες θερμοκρασίες.

Τέλος, ελέγχουμε πάντα στις ετικέτες τροφίμων χωρίς γλουτένη να μην περιέχουν υδροξυ-προπυλο-μεθυλική κυτταρίνη (E464), που προέρχεται από το ξύλο και παρασκευάζεται χημικά για να υποκαταστήσει τις φυσικές ιδιότητες της γλουτένης και υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.

Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, η επιλογή τροφίμων χωρίς γλουτένη θα είναι ασφαλής και θα παρέχει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό.

Δημήτρης Γρηγοράκης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, PhD
Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας
Σκουφά 32 & Δημοκρίτου, Κολωνάκι, 2103647517, 2103617502, 2103615603
Πρόμπονα 27 & Επινίκου, Άνω Πατήσια, 2102520977, 2102582465
Email: [email protected]
www.logodiatrofis.gr