Με το βλέμμα στο παρελθόν για να αντιληφθούμε το μέλλον - Το ρεπερτόριο της Πειραματικής Σκηνή του Εθνικού

ethniko-theatro-2018-2019
ΤΡΙΤΗ, 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018

Από Μπρεχτ μέχρι Φελίνι.

Στα τρία χρόνια της επαναλειτουργίας της, η Πειραματική Σκηνή –Ι του Εθνικού Θεάτρου παρουσίασε σημαντικά λογοτεχνικά κείμενα και θεατρικά έργα, σύγχρονου ξένου και ελληνικού ρεπερτορίου. Παράλληλα, στήριξε σύγχρονες μορφές θεατρικής γραφής, ανεβάζοντας έργα devised και documentary. Με προτεραιότητα στους νέους καλλιτέχνες, αλλά και με συνεργασίες καταξιωμένων δημιουργών, το συλλογικό πνεύμα δουλειάς και οι ποικίλες αισθητικές ορίζουσες συνεχίζουν να αποτελούν τις βασικές αρχές και επιδιώξεις της.

«Τι είναι όμως ο «πειραματισμός» στην πράξη σήμερα; Αρκεί μια αντισυμβατική ανάγνωση ενός κλασικού κειμένου για να δικαιολογήσει τον όρο πειραματικό στην Ελλάδα, όταν στη Δυτική Ευρώπη το θέατρο περνάει στην εποχή του post human theatre και ρομπότ εμφανίζονται αντί ηθοποιών στη σκηνή; Ίσως η έννοια του πειραματισμού να μην επιδέχεται έναν συγκεκριμένο ορισμό, αλλά να εξαρτάται κάθε φορά από τις συνθήκες, τη στιγμή και το πλαίσιο. Το πλαίσιο που θέτουμε εμείς φέτος στο ρεπερτόριό μας, είναι ιστορικό. Ξεκινάει από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και φτάνει μέχρι τη δεκαετία του ‘60, εποχή που αρχίζει να γίνεται πράξη το όραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Δεν είναι πρωτοτυπία να πει κανείς ότι η περίοδος που διανύουμε σήμερα είναι κρίσιμη και μεταβατική. Ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια, οι συζητήσεις για τη διάλυση της ενωμένης μεταπολεμικά Ευρώπης δεν ήταν τόσο έντονες, όσο σήμερα, που υπό την πίεση της οικονομικής εξαθλίωσης μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων, ενισχύεται η ξενοφοβία και η μισαλλοδοξία και δυναμώνουν πολιτικά οι φωνές που επιδιώκουν την επιστροφή στα κλειστά σύνορα. Αν μετά τον πόλεμο ήρθε η Ευρώπη, τι έρχεται μετά την Ευρώπη; Ακολουθώντας την ρευστότητα των καιρών αποφασίσαμε να μην επιλέξουμε αμιγώς θεατρικά κείμενα για το φετινό ρεπερτόριο, αλλά να αντλήσουμε το υλικό των παραστάσεών μας εμπνεόμενοι από διαφορετικές πηγές: το αινιγματικό αρχείο Φάτσερ του Μπέρτολτ Μπρεχτ, τον ποιητικό νεορεαλισμό του Φελίνι και τη «σκοτεινή» μεταπολεμική Θεσσαλονίκη των Πεντζίκη, Ιωάννου και 19 Βασιλικού. Στην προσπάθειά μας να αντιληφθούμε το καινούργιο που έρχεται, στρέφουμε το βλέμμα μας στο παρελθόν», ανέφεραν οι υπεύθυνοι της Πειραματικής Σκηνής, Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου για την παρουσίαση του προγράμματος του Εθνικού Θεάτρου.

 Αναλυτικότερα το πρόγραμμα της Πειραματικής Σκηνής

«Επαναστατικές μέθοδοι για τον καθαρισμό της πισίνας σας» της Αλεξάνδρας Κ* [επανάληψη, μόνο για 20 παραστάσεις]

Σκηνοθεσία: Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος

Έναρξη: 17 Οκτωβρίου 2018. Λήξη: 18 Νοεμβρίου 2018

* Δεν θα πραγματοποιηθούν παραστάσεις από 5 έως και 10 Νοεμβρίου

Με άρτια θεατρικά γραφή και από τις πλέον αξιόλογες της νέας γενιάς Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων, η Αλεξάνδρα Κ* «σκαλίζει» τις πιο «κοντόθωρες» πτυχές της νοοτροπίας μας. Με σπάνια δεινότητα παίρνει απόσταση και παρατηρεί. Βλέπει τις στρεβλώσεις που συχνά παραβλέπουμε. Μας εισάγει στον φαύλο κύκλο επικράτησης μιας αυθεντικά ελληνικής, μάλλον, «κατ’ έθιμο» αντίληψης του κόσμου. Εκεί θα αναγνωρίσουμε στοιχεία πολύ δικά μας. Αν όχι του ίδιου μας του εαυτού, σίγουρα κάποιου πολύ οικείου, ενός φίλου ή του… γείτονα.

Κείμενο: Αλεξάνδρα Κ*. Σκηνοθεσία: Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος. Σκηνικά - Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη, Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος. Βίντεο: Νίκος Πάστρας. Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής. Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος/ Δραματολόγος – Βοηθός Σκηνοθέτη: Στέλλα Ράπτη

Διανομή: Μανώλης Μαυροματάκης, Ρόζα Προδρόμου, Μιχάλης Τιτόπουλος, Eva Maria Sommersberg

«Ο καταποντισμός του εγωιστή Γιόχαν Φάτσερ» του Μπέρτολτ Μπρεχτ

Μετάφραση: Ελένη Βαροπούλου. Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας

Έναρξη: 30 Νοεμβρίου 2018. Λήξη: 20 Ιανουαρίου 2019

Κείμενο που ανεβαίνει σπάνια, υπηρέτησε για τον Μπρεχτ μια άσκηση διάρρηξης των ορίων προς το αδύνατο, το ουτοπικό. Γέννημα ιδιόρρυθμο κι εκρηκτικό, μιας γραφής που επιχείρησε να υπονομεύσει κάθε σύμβαση με διάθεση ριζοσπαστική όσο ποτέ άλλοτε στα χρονικά της μπρεχτικής θεατρικής λογοτεχνίας και πράξης. Ακριβώς χάρη στα εγγενή χαρακτηριστικά της ουτοπικής του φύσης αποτελεί μια ελκυστική πρόταση για ένα «άλλο θέατρο». Κείμενο πρόκληση τότε, αλλά και τώρα, όπως σημειώνει η Ελένη Βαροπούλου που υπογράφει τη μετάφραση, εξασφαλίζει τη θέση του στο πεδίο του σύγχρονου πειραματισμού για τη θεατρική εμπειρία σε κάθε της έκφανση.

Ο σκηνοθέτης Σίμος Κακάλας, πιστός στην ανήσυχη ιδιοσυγκρασία του και με την ίδια πάντοτε ανατρεπτική διάθεση, απαντά στην πρόκληση του μπρεχτικού κειμένου με μια παράσταση που αποδεικνύει ότι οι καινοτόμες ιδέες του Γερμανού δραματουργού παραμένουν αφετηρία προς γόνιμες αναζητήσεις. Την πρωτότυπη μουσική της παράστασης υπογράφει ο Γιάννης Αγγελάκας στην πρώτη του συνεργασία με τον Σίμο Κακάλα και το Εθνικό Θέατρο.

Μετάφραση - Διασκευή: Ελένη Βαροπούλου. Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας. Σκηνικά - Κοστούμια: Kenny MacLellan. Μουσική: Γιάννης Αγγελάκας . Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής. Επιμέλεια Ήχου: Coti Κ. .Βοηθός Σκηνοθέτης: Δημήτρης Καλακίδης. Μάσκες: Μάρθα Φωκά

Διανομή: Μιχάλης Βαλάσογλου, Νίκος Γιαλελής, Σίμος Κακάλας, Χαρά Κότσαλη, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Μάνος Πετράκης, Φελίς Τόπη

 «La Strada» – Βασισμένο στην ταινία του Φεντερίκο Φελίνι

Σκηνοθεσία: Κατερίνα Δαμβόγλου – Robin Beer (Fly Theatre)

Έναρξη: 01 Φεβρουαρίου 2019. Λήξη: 17 Μαρτίου 2019

Όταν ένα έργο κλασικό απασχολεί στο πέρασμα του χρόνου, όταν προκαλεί τον πειραματισμό και καταλύει τα όρια μεταξύ των τεχνών, σίγουρα οδηγούμαστε προς μια νέα «γέννηση». Όπως στην περίπτωση του φιλμ που εμπνέει τους Fly Theatre (Κατερίνα Δαμβόγλου – Robin Beer) για ένα ερευνητικό θέατρο αξιώσεων με απώτερο στόχο την αφήγηση μιας νέας ιστορίας, σε μια νέα γλώσσα. Αφετηρία της δημιουργικής τους προσέγγισης ένα έργο σπουδαίο, ένα αριστούργημα της 7ης τέχνης. Το La Strada (1954), η νεορεαλιστική, βραβευμένη με Όσκαρ, ταινία του θρυλικού σκηνοθέτη Φεντερίκο Φελίνι, γνώρισε παγκόσμια επιτυχία και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα κορυφαία έργα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.

Διασκευή - Σκηνοθεσία: Fly Theatre (Κατερίνα Δαμβόγλου, Robin Beer). Σκηνικά: Ερμίνα Αποστολάκη. Κοστούμια: Νατάσα Σταματάρη. Μουσική: Νίκος Γαλενιανός. Σχεδιασμός Ήχου και Εικόνας: Fly Theatre (Κατερίνα Δαμβόγλου, Robin Beer). Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα

Διανομή: Μιχάλης Βαλάσογλου, Σοφία Μαραθάκη, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Κωνσταντίνος Mωραΐτης, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Ρόζα Προδρόμου, Γιώργος Σύρμας, Εριφύλη Στεφανίδου, Απόστολος Ψυχράμης

«Selfie: στο βάθος πίσω η πόλη»

Αστική, περιπετειώδης αφήγηση.  Βασισμένο σε κείμενα των Βασίλη Βασιλικού, Γιώργου Ιωάννου, Νίκου – Γαβριήλ Πεντζίκη

Δραματουργία – Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης

Έναρξη: 29 Μαρτίου 2019. Λήξη: 19 Μαΐου 2019

Η πόλη, πέρα από τα επίθετα και τις ιδιότητες που, κατά καιρούς, της προσάπτουν, μοιάζει να έχει τη δική της, κρυμμένη, μυθολογική ζωή. Αυτή η ζωή μπορεί χρονολογικά να κατατάσσεται στο παρελθόν, είναι όμως πανταχού παρούσα στο σήμερα, σε ένα διευρυμένο παρόν. Ο πολυπράγμων ηθοποιός και σκηνοθέτης Ακύλλας Καραζήσης περιπλανιέται στην πόλη που μεγάλωσε και ιχνηλατεί την παιδική ηλικία της Θεσσαλονίκης μετά τον πόλεμο, μέσα από τα κείμενα τριών εμβληματικών συγγραφέων της: των Βασιλικού, Ιωάννου και Πεντζίκη. Η παράσταση, το κείμενο, η περιπετειώδης αφήγηση, σαν μια προσπάθεια κατανόησης ή και εφεύρεσης μιας πόλης σε συσκότιση.

Όταν πέφτει η συσκότιση μετά τη δύση στις οδούς Εγνατίας και Αγίου Δημητρίου, στην Καμάρα, στη Λέοντος Σοφού, στον Έσπερο, στο Βακούρα και στα Τιτάνια, στα Χίλια Δέντρα, στην Πολίχνη και στο μέτωπο των μεγάρων της παραλίας, μπορεί κανείς να διακρίνει τις φωτεινές νησίδες: Το τεράστιο Φύλλο που κατασπαράζει μια πολυκατοικία στην Κολόμβου, την Σαρκοφάγο στην Αγγελάκη, στην κρύπτη της οποίας σμίγουν τα παράνομα ζευγάρια, τον υπαίθριο Τεκέ του Τσικρικονάκια στα Εβραϊκά Μνήματα, την πορεία των κίτρινων Άστρων προς τον Σταθμό για το Άουσβιτς, την ηρωική, τέλος, έξοδο της Κυρίας Έρσης έξω από τα τείχη της πόλης με το υπεραστικό προς την εξωτική Σικυώνη μετά από δέκα χρόνια Κατοχής και Εμφυλίου. Ψηφίδες και σπαράγματα δυο ταλαιπωρημένων, μίζερων κι όμως μυθολογικά ολοζώντανων δεκαετιών: 1950 και 1960.

Δραματουργία – Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης. Σκηνικά: Μαρία Πανουργιά. Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη. Μουσική: Μιχάλης Σιγανίδης . Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος .

Διανομή: Στέλλα Βογιατζάκη, Ευθύμης Θέου, Σύρμω Κεκέ, Γιώργος Κριθάρας, Κατερίνα Παπανδρέου, Γιώργος Σύρμας

Φεστιβάλ Νέων Δημιουργών 2018 – 2019 -| Πειραματική Σκηνή

Μάιος 2019

Το Φεστιβάλ Νέων Δημιουργών διευρύνει και συμπληρώνει τον θεματικό άξονα του ρεπερτορίου της Πειραματικής Σκηνής και, στρέφοντας το βλέμμα από το παρελθόν στο παρόν, εστιάζει στην πόλη της Αθήνας και στις αλλαγές που συντελούνται σήμερα. Πιστό στο ραντεβού του με νέες ομάδες, ανήσυχους δημιουργούς, καλλιτέχνες και θεατές που εκπροσωπούν ή αποζητούν εναλλακτικές αφηγήσεις, το Φεστιβάλ Νέων Δημιουργών 2018 – 2019 επιστρέφει στα τέλη της άνοιξης με θεατρικά εγχειρήματα εμπνευσμένα από τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Είναι η Αθήνα η πόλη που αγαπάμε ή μια πόλη που φοβόμαστε; Η πόλη που αποδέχεται ή που αποστρέφεται το «διαφορετικό»; Η πόλη που ευνοεί με ίσες ευκαιρίες ή μια πόλη οχυρωμένων θυλάκων; Άραγε μπορούμε να ελπίζουμε στη φιλική εξέλιξη της φυσιογνωμίας της;

«House-made» του Γιώργου Βαλαή

Μια συμπαραγωγή με το Θέατρο Maxim Gorki του Βερολίνου στην Πειραματική Σκηνή -|

10 & 11 Νοεμβρίου 2018

Είναι η έννοια του «έθνους» η τελευταία λειτουργική κατασκευή της νεωτερικότητας ή μια βίαιη ένωση βασισμένη στο συναίσθημα; Δύο ηθοποιοί ανιχνεύουν την επίδρασή της στη ζωή τους∙ το αποτύπωμα μιας γενεαλογίας που δεν επέλεξαν οι ίδιοι.

Η παράσταση House-made, σε σκηνοθεσία του δραστήριου διεθνώς Γιώργου Βαλαή, επιχειρεί να καταγράψει βιωματικά, ως μαρτυρία, τις διεθνείς εξελίξεις και τα φαινόμενα που απαντώνται στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον Κόσμο, στην εποχή ενός ακόμη μετασχηματισμού εν εξελίξει, στο σήμερα. Προσεγγίζει μέσα από το σχήμα ταυτότητας - ετερότητας κρίσιμα ζητήματα και προκλήσεις των σύγχρονων κοινωνιών. Η νέα παραγωγή αποτελεί τη συμμετοχή της Πειραματικής Σκηνής -1 του Εθνικού Θεάτρου στο Φεστιβάλ “War or Peace - Crossroads of History 1918/2018” που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2018 στο θέατρο Maxim Gorki στο Βερολίνο.

Δραματουργία: Γιώργος Βαλαής, Πρόδρομος Τσινικόρης, Tobias Herzberg, Rebecca Ajnwojner. Σκηνοθεσία: Γιώργος Βαλαής. Κοστούμια: Βασιλεία Ροζάνα. Βίντεο - Μουσική επιμέλεια – Δραματουργική συνεργασία: Γιώργος Κωνσταντινίδης. Επιμέλεια φωτισμών: Τάσος Παλαιορούτας. Βοηθός Σκηνοθέτης: Δημήτρης Μπαμπίλης. Διανομή: Γιώργος Βαλαής, Θοδωρής Πεντίδης.