Ιατρικές υποθέσεις με...ονοματεπώνυμο: από τον Αλτσχάιμερ στον Παπανικολάου

iatrikes-upotheseis-meonomateponumo-apo-ton-altsxaimer-ston-papanikolaou

ΤΡΙΤΗ, 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013

Το να φέρει μία αρρώστια το όνομά σας, δεν είναι και το πιο ευχάριστο πράγμα στον κόσμο. Για τους γιατρούς, ωστόσο που αφιέρωσαν τη ζωή τους αναζητώντας θεραπείες ή ανακαλύπτοντας νέες ασθένεις είναι, αν μη τι άλλο, τιμητικό. Ποιοι είναι λοιπόν, οι επιστήμονες και οι γιατροί πίσω από μερικές από τις πιο διάσημες ασθένειες;

1. Η νόσος του Κρον

Η φλεγμονώδης νόσος του πεπτικού συστήματος θα μπορούσε εύκολα να μείνει γνωστή στα ιατρικά πρακτικά ως νόσος του Ginzburg ή του Oppenheimer. Το 1932, τρεις γιατροί στη Νέα Υόρκη, ο Burrill Bernard Crohn, ο Leon Ginzburg και ο Gordon Oppenheimer δημοσίευσαν μία έρευνα, που περιέγραφε ένα νέο είδος φλεγμονής του εντέρου. Ο Crohn ήταν πρώτος στη λίστα αλφαβητικά και έτσι η ασθένεια πήρε το όνομά της από αυτόν.

2. Σαλμονέλωση

Κι όμως η απειλή της σαλμονέλας που στοιχειώνει το ...κοτόπουλο προέρχεται από υπαρκτό πρόσωπο. Πρόκειται για τον Daniel Elmer Salmon, έναν κτηνιατρικό παθολόγο, ο οποίος στα τέλη του 19ου αιώνα έπειτα από μία επιστημονική έρευνα, ανακάλυψε τον εν λόγω μικροοργανισμό.

Ωστόσο, ο Salmon δεν ανακάλυψε πραγματικά τον τύπο του βακτηρίου που σήμερα φέρει το όνομά. Αυτό το έκανε αργότερα ο επιδημιολόγος Theobald Smith, ο οποίος απομόνωσε το βακτήριο το 1885. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του ονόμασαν το βακτήριο όμως σαλμονέλα, προς τιμήν του αφεντικού τους.

3. Η νόσος του Πάρκινσον

Ο James Parkinson ήταν ένας πολυάσχολος άνθρωπος. Ενώ ο άγγλος φαρμακοποιός είχε μια ακμάζουσα ιατρική επιχείρηση, αχσολούνταν επίσης και με τη γεωλογία, την παλαιοντολογία και την πολιτική. Κάποια στιγμή μάλιστα, ο Parkinson δημοσίευσε μία τρίτομη επιστημονική μελέτη για τα απολιθώματα.

Μετά από μια καθυστερημένη «εισβολή» στην βρετανική πολιτική σκηνή, όπου υποστήριξε μια σειρά από κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και λίγο έλειψε να βρεθεί παγιδευμένος στην υποτιθέμενη συνωμοσία για τη δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου του 3ου, ο Parkinson έστρεψε την προσοχή του στην ιατρική.

Αφού ασχολήθηκε ερευνητικά με την ουρική αρθρίτιδα και την περιτονίτιδα, το 1817 έμελλε να γίνει η χρονιά ορόσημο για αυτόν και ολόκληρη την ιατρική κοινότητα, όταν δημοσίευσε τη μελέτη του με τίτλο «Δοκίμιο για την τρομώδη παράλυση», γνωστή ως νόσος του Parkinson.

4. H νόσος του Huntington

Ο George Huntington δεν ήταν ο πιο παραγωγικός ερευνητής. Μάλιστα, δημοσίευσε μόλις δύο ιατρικές μελέτες σε όλη του ζωή. Το 1872, ο 22χρονος τότε απόφοιτος της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου της Columbia στη Νέα Υόρκη, δημοσίευσε μία μελέτη, όπου περιέγραφε τα αποτελέσματα της νευροεκφυλιστικής διαταραχής, που σήμερα φέρει το όνομά του.

Αυτή η μελέτη προέκυψε έπειτα από ανάλυση πολλών γενεών μίας οικογένειας από το East Hampton του Long Island, που όλοι έπασχαν από την εν λόγω γενετική κατάσταση. Μάλιστα, η συγκεκριμένη μελέτη ήταν συμπληρωματική αυτής του παππού και του πατέρα του Huntington, οι οποίοι ήταν επίσης γιατροί.

5. Η νόσος του Alzheimer

Το 1901, ο γερμανός νευροπαθολόγος Alois Alzheimer άρχισε να παρατηρεί μια περίεργη ασθενή σε ένα άσυλο της Φρανκφούρτης. Η 51χρονη γυναίκα, Auguste Deter, δεν είχε καμία βραχυπρόθεσμη μνήμη και συμπεριφερόταν παράξενα.

Όταν πέθανε το 1906, ο Alzheimer άρχισε να τεμαχίζει τον εγκέφαλο της προσπαθώντας να βρει απαντήσεις. Τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνάς του κάνοντας την πρώτη επίσημη περιγραφή της νόσου της άνοιας.

6. Σύνδρομο Tourette

Ο γάλλος νευρολόγος George Gilles de la Tourette, μπορεί να ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τα συμπτώματα του ομώνυμου συνδρόμου, αλλά δεν ήταν αυτός που έδωσε το όνομά του στην ασθένεια. Ο ίδιος μάλιστα είχε τη σεμνότητα να ονομάσει την ανακάλυψή του το 1884, ως «Maladie de tics». Ωστόσο, ο σύγχρονος νευρολόγος και παθολογοανατόμος Jean-Martin Charcot μετονόμασε την ασθένεια σε Tourette.

Ο Tourette, από την άλλη, δεν είχε ιδιαίτερη τύχη με τους ασθενείς του. Το 1893, μία εξαπατημένη πρώην ασθενής πυροβόλησε το γιατρό στο κεφάλι. Η γυναίκα αργότερα ισχυρίστηκε ότι έχασε τα λογικά της, εξαιτίας του υπνωτισμού στον οποίο την είχε υποβάλλει ο Tourette. Για την ιστορία να αναφέρουμε, ότι ο Tourette επέζησε από την επίθεση.

7. Το λέμφωμα του Hodgkin

Ο βρετανός παθολόγος Thomas Hodgkin περιέγραψε πρώτος τη μορφή του καρκίνου, που φέρει σήμερα το όνομά του, ενώ εργαζόταν στο νοσοκομείο Guy στο Λονδίνο το 1832. Η δημοσίευση του Hodgkin «Σε ορισμένες νοσηρές εμφανίσεις των απορροφητικών αδένων και της σπλήνας» εκείνο το έτος, έμελλε να δημιουργήσει νέα δεδομένα στην ιατρική.

Αργότερα, ο συνάδελφός του γιατρός, Samuel Wilks, ανακάλυψε εκ νέου το έργο του Hodgkin και έδωσε στη νόσο το όνομά του.

8. Νεφρίτιδα ή νόσος του Bright

Η νεφρική νόσος φέρει το όνομα του Richard Bright, ενός άγγλου γιατρού και συναδέλφου του Hodgkin στο νοσοκομείο Guy. Ο Bright άρχισε να ψάχνει για τις αιτίες του προβλήματος των νεφρών κατά τη διάρκεια του 1820 και το 1827 περιέγραψε μια σειρά από παθήσεις των νεφρών, που τελικά έγιναν γνωστές με τον όρο νεφρίτιδα ή νόσος του Bright.

9. Η νόσος του Addison

Προφανώς το νοσοκομείο Guy ήταν το μέρος, όπου το 19ο αιώνα εργάστηκαν μερικοί από τα μεγαλύτερα «μυαλά» της ιατρικής. Ένας ακόμη ερευνητής, ο Thomas Addison, περιέγραψε το 1885 πρώτος τις διαταραχές των επινεφριδίων, γνωστή ως η νόσος του Addison. Ο ίδιος μάλιστα, στην ίδια μελέτη, δημοσίευσε επίσης μια πρώιμη μελέτη της σκωληκοειδίτιδας.

10. Το σύνδρομο Asperger

Ο αυστριακός παιδίατρος Hans Asperger περιέγραψε το 1944, για πρώτη φορά το σύνδρομο που φέρει σήμερα το όνομά του, παρατηρώντας μια ομάδα παιδιών που υπέφεραν από ό, τι ο ίδιος ανέφερε ως «αυτιστική ψυχοπάθεια».

Το ενδιαφέρον στοιχείο στην περίπτωσή του, είναι ότι η βιβλιογραφία ήταν γραμμένη στα γερμανικά και έτσι δεν ήταν γνωστή η προσφορά του μέχρι το 1981. Σήμερα, κατατάσσεται ως «διαταραχή του φάσματος του αυτισμού».

11. Τεστ Παπ

Μετά από μακροχρόνιες έρευνες για την εκφυλιστική κληρονομική επίδραση του οινοπνεύματος σε ινδικά εγχειρίδια, ο καθηγητής ανατομίας και ιστολογίας, Γεώργιος Παπανικολάου, έστρεψε τις έρευνές του σε προβλήματα αναπαραγωγής, που σχετίζονταν με τη λειτουργία των γεννητικών οργάνων, τον καθορισμό του φύλου, τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων, καθώς και των φυλετικών ορμονών.

Το 1928 παρουσίασε τα ευρήματά του έπειτα από την εφαρμογή της μεθόδου του σε γυναίκες για τη μελέτη των φυσιολογικών γεννητικών λειτουργιών και στη συνέχεια για τη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας.

Αν και αρχικά η ιατρική κοινότητα είδε με σκεπτικισμό τη μελέτη του, ο ίδιος την επέκτεινε στις κυτταρολογικές αλλοιώσεις στο καρκίνο του αυχένα της μήτρας και του ενδομητρίου, των οποίων τα πορίσματα δημοσίευσε το 1943 από κοινού με τον καθηγητή γυναικολογίας Έρμπερτ Τράουστ. Ο τίτλος της μελέτης ήταν «Διάγνωσις του καρκίνου της μήτρας μέσω των κολπικών επιχρισμάτων» (Diagnosis of Uterine Cancer by the Vaginal Smear).

Με αυτήν, κέντρισαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον και ο Παπανικολάου έγινε ο θεμελιωτής του νέου επιστημονικού κλάδου της «αποφολιδωτικής κυτταρολογίας». Με απλά λόγια, η «Μέθοδος Παπανικολάου» ή «Τεστ Παπ(Παπανικολάου)» έκτοτε χρησιμοποιείται παγκοσμίως για την διάγνωση του καρκίνου της μήτρας και άλλων κυτταρολογικών ασθενειών του αναπαραγωγικού συστήματος των γυναικών.