Κική Δημουλά: Τρία ποιήματα για τη γυναίκα

kiki-dimoula
ΔΕΥΤΕΡΑ, 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020

Η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 89 ετών, το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου, έπειτα από νοσηλεία με αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα.

Μας έμαθε πως ο έρωτας είναι γένους ανυπεράσπιστου, πως η ευτυχία δεν είναι ξεκάθαρη καιρική συνθήκη, πως νυχτώνει στη σωστή ώρα και πως εκεί που τελειώνουμε εμείς αρχίζει η θάλασσα. Η Κική Δημουλά μπορεί να έβαλε οριστικά τελεία, μα οι λέξεις και εικόνες της δεν φθείρονται από το χρόνο, αυτό τον αμείλικτο εχθρό που τόσο φοβόταν και αντιμετώπιζε ειρωνικά στα ποιήματά της.

Η Κική Δημουλά γεννήθηκε το 1931 στην Αθήνα όπου κι έζησε. Παντρεύτηκε τον πολιτικό μηχανικό και ποιητή 'Αθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Εργάστηκε ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος επί 25 χρόνια. Το 2002 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2015 αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτορα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ποιήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες - αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά,ιταλικά, σουηδικά κ.ά.

Ο έρωτας, η απώλεια, ο χρόνος, η ματαιότητα και η μοναξιά ήταν τα πιο συχνά μοτίβα στα ποιήματά της, εμείς όμως την τιμάμε μνημονεύοντας στίχους από τρία «γυναικεία» της ποιήματα που μαρτυρούν την αγωνία της γυναικείας της φωνής. Η Δημουλά μέσα από αυτά της τα ποιήματα αναγνωρίζει τη διαφορετική θέση της γυναίκας στην κοινωνία μέσα στην οποία ζει, θέση που βλέπει με δεσμά.

INTIME NEWS / ΝΤΟΥΝΤΟΥΜΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

Πρώτο και πιο ξεκάθαρο, το «Σημείο Αναγνωρίσεως».

«………
Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,
εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως.
Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε
στο μάρμαρο ο γλύπτης
κι υπόσχονται οι γοφοί σου
ευγονία αγαλμάτων,
καλή σοδειά ακινησίας.
Για τα δεμένα χέρια σου, πού έχεις
όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω,
σε λέω γυναίκα.

Σε λέω γυναίκα
γιατ’ είσ’ αιχμάλωτη.»

ΜΠ

Έπειτα «Η λιποταξία της Χιονάτης»

«………
Έτσι ακριβώς μεγάλωσες και μένα,
σπαρτιάτικα, με νυχτωμένου δάσους
τον μέλανα ζωμό
δε μ΄έστειλες ποτέ σε παραμύθι
να διαφύγω από που.
Κι εγώ όπως εσύ ποτέ δε διανοήθηκα
σπιτάκι φωτισμένο στο βάθος να διακρίνω
ποτέ δεν μπήκα στης Χιονάτης τη δανεική οδό
δε χώθηκα ποτέ σε ξένη σούπα
να κοιμηθώ
ούτε ξεπαγιασμένη καταβρόχθισα
μικρόσωμο κρεβάτι με νάνους σκεπασμένο
για να κρατιέται ζεστουλό.

Μάνα, λες να είναι
κληρονομική η πραγματικότης;»

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Και τέλος, «Ορισμοί»
«……….
Και τώρα πια ήρθ’ η στιγμή,
Θεά Αφροδίτη, να μιλήσουμε
σαν ίσος προς ίσον. Θέλω να πω
σαν άγαλμα προς άγαλμα.
Λένε η γη πως στρέφεται
περί τον πολυμήχανο άξονά της,
κι εκείνος μέσα μας.
Για να το καταλάβεις,
άξονας ή μοίρα
είναι αυτό που συνετέλεσε
ώστε να κουβεντιάζουμε τώρα οι δυο μας
σαν ίσος προς ίσον:
σαν άγαλμα προς άγαλμα.
Στρέφεται, λες, ένα στρογγυλό
επίμονο κυνηγητό
της νύχτας πίσω από τη μέρα,
κι έτσι τελεσφορούν τα εικοσιτετράωρα.
Οξύ το πρόβλημα των εικοσιτετραώρων,
Θεά Αφροδίτη, ή και του χρόνου
……..»

Αντίο Κική Δημουλά