Η Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος με έδρα στον Πειραιά, με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και τη φλεγμονή και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, Δέσποινα Μαρσέλου, αποκαλύπτει άλλο ένα όφελος των φασολιών και των οσπρίων γενικότερα για την καρδιά.

Ο συνήθης τρόπος να έχουμε γερή και δυνατή καρδιά είναι η σωστή διατροφή και η άσκηση. Ειδικά η αεροβική άσκηση συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη τύπου 2, αλλά και οστεοπόρωσης, ενώ κρατά τις αρτηρίες «καθαρές» σε συνδυασμό με σωστή διατροφή και μας προφυλάσσει και από ασθένειες του ανοσοποιητικού, όπως αναφέρει και το Ελληνικό Ινστιτούτο Καρδιαγγειακών Νοσημάτων (1).

Ένας σημαντικός δείκτης καρδιαγγειακής υγείας είναι ο αριθμός παλμών σε κατάσταση ηρεμίας που έχει κάποιος, με πολλαπλές έρευνες να δείχνουν ότι όσο πιο ανεβασμένος είναι, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος θνητότητας από καρδιαγγειακές και άλλες παθήσεις, ακόμη και σε υγιείς ενήλικες. Η χρήση, μάλιστα, αυτού του δείκτη έχει σημαντικά πλεονεκτήματα, αφού είναι μια μέθοδος πολύ εύκολη, πολύ γρήγορη, χωρίς κόστος: απλώς μετράμε τους παλμούς μας σε κατάσταση ηρεμίας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι μια αύξηση μόλις 10 παλμών σε κατάσταση ηρεμίας σχετίζεται με 10-20% αύξηση κινδύνου πρόωρου θανάτου, ενώ φαίνεται ότι υπάρχει συνεχής αύξηση του κινδύνου με κάθε αύξηση των παλμών, τουλάχιστον όσον αφορά παλμούς άνω των 60 ανά λεπτό. Κοιτώντας, λοιπόν, το ρολόι μας, αν διαπιστώσουμε ότι η καρδιά μας χτυπάει γρηγορότερα από το ρυθμό του δείκτη των δευτερολέπτων, τότε πρέπει να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, ειδικά αν μετράμε 80 ή 90 παλμούς.

Σύμφωνα με έρευνες, άντρες χωρίς προφανή καρδιοπάθεια, αλλά με παλμούς που φτάνουν τους 90 έχουν 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανακοπής σε σχέση με αυτούς που μετρούν 60 παλμούς το λεπτό (4). Οι παλμοί που κυμαίνονται στους 90, μάλιστα, φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο σε επίπεδο παρόμοιο με το κάπνισμα, παρ’ όλο που για πολλούς γιατρούς κυμαίνονται μέσα στο όριο του φυσιολογικού, το οποίο είναι 60-100 χτύποι το λεπτό. Αυτό το όριο, όμως, καθιερώθηκε από το 1928 από την New York Heart Association για λόγους ευκολίας στο καρδιογράφημα και όπως φαίνεται αυτό που θεωρείται «φυσιολογικό» εν προκειμένω δεν είναι και αυτό που πρέπει να επιδιώκουμε, αν και το εύρος με το οποίο συμφωνούν περισσότεροι καρδιολόγοι είναι 50-90 παλμοί -με αρκετούς να θεωρούν τους 50 παλμούς πολύ χαμηλούς, ενώ σύμφωνα με τον Dr. Michael Greger M.D. FACLM, ίσως και να είναι ιδανικοί παλμοί σε κατάσταση ηρεμίας. Όταν οι παλμοί ξεπερνούν τους 80, τότε μας χτυπά καμπανάκι κινδύνου. Τι μπορούμε, όμως, να κάνουμε γι’ αυτό;

Η άσκηση, ιδιαιτέρως η αεροβική (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, χορός κ.ο.κ.) είναι μια σημαντική επιλογή ευρέως αποδεκτή για την καρδιαγγειακή υγεία, κατά την οποία η καρδιά μας χτυπά γρηγορότερα, ώστε στην ηρεμία, να χτυπάει όσο το δυνατόν χαμηλότερα (5). Μεταξύ των πολλαπλών βιολογικών μηχανισμών που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου είναι και η δράση του αυτόνομου νευρικού συστήματος στην καρδιά (6), δηλαδή η ικανότητα του εγκεφάλου να επιβραδύνει τους παλμούς ηρεμίας.

Στο πλαίσιο έρευνας, οι συμμετέχοντες έκαναν αεροβική για 12 εβδομάδες (ποδήλατο, διάδρομο και stairmaster) και φάνηκε ότι οι παλμοί τους έπεσαν από 69 σε 66 σε κατάσταση ηρεμίας, ενώ όταν σταματάμε την άσκηση, οι παλμοί ανεβαίνουν και πάλι.

Η άσκηση, όμως, είναι μόνο ένας τρόπος να βελτιώσετε τους παλμούς και την υγεία της καρδιάς σας. Άλλος ένας είναι μέσω του… στομαχιού: τι θα γινόταν άραγε αν αντί για 3 μήνες άσκηση, καταναλώνατε φασόλια (ή ρεβίθια ή φακές) για το ίδιο διάστημα σε ποσότητα ενός φλιτζανιού την ημέρα; Η πρώτη τυχαιοποιημένη μελέτη με φασόλια έγινε για τη θεραπεία του διαβήτη και απ’ ό,τι φάνηκε βελτίωσε τον έλεγχο του σακχάρου του αίματος, αφορά όμως και τους καρδιακούς παλμούς. Όσον αφορά τους διαβητικούς, οι υψηλοί καρδιακοί παλμοί ηρεμίας σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου (όπως και σε όλους μας) αλλά και με καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως βλάβες σε νεύρα, μάτια κ.ο.κ. Τι προσέφεραν, όμως, τελικά τα φασόλια; Σύμφωνα με τα ευρήματα, πτώση των καρδιακών παλμών της τάξεως του 3,4%, δηλαδή όσο προκύπτει και με 250 ώρες διάδρομο.

Αν και δεν είναι απόλυτα κατανοητό γιατί τα όσπρια προκαλούν αυτή τη θετική επίδραση με την κατανάλωσή τους, παρόμοια με την άσκηση, φαίνεται ότι πέραν των άμεσων οφελών της φυτικής πρωτεΐνης και των φυτικών ινών, η κατανάλωσή τους μειώνει την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης πλούσιας σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη που επηρεάζουν αρνητικά την καρδιά και τα αγγεία.

Εν κατακλείδι, λοιπόν, δώστε (σωστό) ρυθμό στην καρδιά σας με την κατανάλωση διαφόρων ειδών οσπρίων και φροντίστε με κάποιο τρόπο να τα προσθέτετε σε ποσότητα 1 φλιτζανιού στη διατροφή σας, είτε σε σαλάτα, είτε σε μια σάλτσα, είτε σε πουρέ, είστε σε σούπα ή όπως σας αρέσει!

Δέσποινα Μαρσέλου
Κλινική διαιτολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα
Ηρώων Πολυτεχνείου 67, Πειραιάς
www.getactive.gr, www.notanordinarymum.gr
fb page getactive

Πηγές
1. http://e-cardio.gr/innet/UsersFiles/sa/documents/Arthra_Koinou_Endiaferontos/Aeroviki_Askisi.pdf
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2787005/
3. https://www.researchgate.net/publication/227710741_The_association_between_resting_heart_rate_cardiovascular_disease_and_mortality_Evidence_from_112680_men_and_women_in_12_cohorts
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23680897
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2667843/
6. https://www.kebe.gr/UsersFiles/admin/documents/Periodika/05-Sotliriou.pdf
7. https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/1384247