Πρόσφατα ανακοινώθηκε 90% αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Pfizer, μιας από τις φαρμακευτικές που ανέλαβαν να μας οδηγήσουν προς το φως στην άκρη του τούνελ, αν όλα πάνε καλά. Κι αν δεν έχετε καταλάβει ακριβώς τις λεπτομέρειες για το νέο εμβόλιο, λύστε εδώ τις πιθανές απορίες σας.

Με όλο τον πλανήτη να περιμένει εναγωνίως νεότερα για το εμβόλιο που θα μας βγάλει επιτέλους από το συνεχές mode ανασφάλειας, άγχους και φόβου –αλλά και από το σπίτι- λόγω της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, η πρόσφατη είδηση ότι το εμβόλιο της Pfizer έχει 90% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της νόσου, μας έκανε να κουνήσουμε, συγκρατημένα, τη ροκάνα μας. Τι συμβαίνει, λοιπόν, με αυτό το νέο εμβόλιο;

Είναι έτοιμο;
Όχι, το εμβόλιο δεν είναι ακόμη έτοιμο. Η εταιρία ετοιμάζεται να κάνει αίτηση στον FDA για επείγουσα έγκριση προς χρήση του εμβολίου μέχρι το τέλος του μήνα.

Είναι ασφαλές;
Το εν λόγω εμβόλιο έχει δοκιμαστεί σε 43.500 ανθρώπους σε έξι χώρες και δεν έχουν υπάρξει ανησυχίες για την ασφάλειά του. Όλα τα εμβόλια περνούν από αυστηρά τεστ και επιβλέπονται από έμπειρους επιστήμονες. Αν οι δοκιμές πάνε καλά, το επόμενο βήμα είναι η ανασκόπηση όλων των δεδομένων από φορείς όπως το European Medicines Agency και για να γίνει αυτό, εξετάζονται αποτελέσματα από εργαστηριακές και κλινικές μελέτες σε ανθρώπους, γίνονται έλεγχοι παρασκευής και ποιότητας, δειγμάτων του προϊόντος και δοκιμές για το τελικό προϊόν. Τα εργοστάσια όπου φτιάχνονται τα εμβόλια επίσης ελέγχονται πριν την έγκριση. Να σημειώσουμε, βέβαια, πως το 90% της αποτελεσματικότητας του νέου εμβολίου αφορά κυρίως τους νεότερους και δεν γνωρίζουμε ακόμη αν είναι εξίσου αποτελεσματικό στους ηλικιωμένους και όσους έχουν υποκείμενα νοσήματα.

Πώς θα λειτουργεί το εμβόλιο;
Το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι γνωστό ως mRNA εμβόλιο, το οποίο χρησιμοποιεί τον γενετικό κώδικα του ιού –αντί για ένα αποδυναμωμένο στέλεχός του, όπως γίνεται με άλλα εμβόλια- ο οποίος εισχωρεί μέσω του εμβολίου στον οργανισμό μας και στα κύτταρά μας και τους λέει να δημιουργήσουν αντισώματα και να ενεργοποιήσουν Τ-κύτταρα έτοιμα να καταστρέψουν τα μολυσμένα κύτταρα. Πολλοί πιστεύουν ότι τα mRNA εμβόλια είναι γενικότερα πιο ασφαλή για τον άνθρωπο, καθώς δεν βασίζονται σε κανένα στοιχείο του ιού για να εισχωρήσουν στον οργανισμό μας.

Υπάρχουν προβλήματα με την κυκλοφορία του;
Αν εγκριθεί για ευρεία χρήση, πιθανόν να υπάρξουν κάποια προβλήματα, καθώς χρειάζεται να αποθηκευτεί σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Τα περισσότερα εμβόλια χρειάζονται αποθήκευση στους γύρω στους 4°C ή χαμηλότερα, αλλά φαίνεται πως το εμβόλιο της Pfizer μπορεί να αποθηκευτεί στους -70°C, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην αποθήκευση και τη μεταφορά του. Έτσι, λοιπόν, θα πρέπει όλα τα συστήματα υγείας να προετοιμαστούν για το εμβόλιο καταλλήλως.

Υπάρχουν και άλλα εμβόλια;
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότερα από 200 υποψήφια εμβόλια που δοκιμάζονται σε όλο τον κόσμο, με περίπου 12 από αυτά να βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο των δοκιμών. Πιο μπροστά βρίσκονται το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech που ονομάζεται BNT162b2, ενώ υπάρχει και αυτό από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και την AstraZeneca, που είναι επίσης στη φάση 3 των κλινικών μελετών. Πάνω από 20 χιλιάδες εθελοντές συμμετέχουν τώρα στις δοκιμές για το εμβόλιο της Οξφόρδης, που πραγματοποιούνται σε Ηνωμένο Βασίλειο, Νότια Αφρική, Βραζιλία και Κένυα. Το εμβόλιο αυτό λέγεται ChAdOx1 nCoV-19 και χρησιμοποιεί ένα αποδυναμωμένο στέλεχος του ιού του κοινού κρυολογήματος (αδενοϊός). Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ομάδας, θα υπάρξουν δεδομένα για την ασφάλεια και την επάρκεια του εμβολίου περίπου στο τέλος του χρόνου. Άλλα πιθανά εμβόλια στη φάση τρία των δοκιμών περιλαμβάνουν αυτό από την αμερικάνικη εταιρία Moderna και την εταιρία βιοτεχνολογίας Novavax.  

Πότε θα έρθει στην Ελλάδα;
Αν όλα πάνε βάσει σχεδίου, οι πρώτες λίγες δόσεις του εμβολίου της Pfizer-BioNTech θα μοιραστούν σε χώρες της Ευρώπης μέσα στο έτος, με στόχο να εμβολιαστούν πρώτα γιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι σε νοσοκομεία κι έπειτα ηλικιωμένοι και ευπαθείς ομάδες. Μέσα στο 2021 θα εμβολιαστούν σταδιακά και οι υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες, με βάση πάντα την ηλικία και τα υποκείμενα νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο βαριάς νόσου.