Αν θέλετε να αναζητήσετε τις ομορφιές και την ιστορία στην ελληνική εσχατιά, προγραμματίστε μια εκδρομή στα Άνω Πορόια Σερρών, ένα χωριό με ιστορία και γραφικότητα, σε μια περιοχή σπάνιας φυσικής ομορφιάς, στους πρόποδες του όρους Μπέλλες και σε απόσταση αναπνοής από την όμορφη λίμνη Κερκίνης.

Βορειοδυτικά της λίμνης Κερκίνης, πολύ κοντά στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και τη Βουλγαρία, βρίσκεται ένα από τα πιο γραφικά χωριά του Νομού Σερρών, τα Άνω Πορόια. Κατέχουν επάξια τον τίτλο του πιο αγαπημένου ίσως σερραϊκού –και όχι μόνο- προορισμού, χάρη στη γραφικότητά τους, τη φυσική ομορφιά και το καλό τους κλίμα.

Μάλιστα, οι Τούρκοι μπέηδες, που είχαν εκεί τα εξοχικά τους, συνήθιζαν να τα αποκαλούν «Μικρή Κωνσταντινούπολη», ενώ οι γιατροί πρότειναν στους φυματικούς ως ...θεραπεία, την «παραμονή στα Άνω Πορόια».

Ομάδες οικογενειών κατατρεγμένων, ήταν οι πρώτοι μετανάστες που αποτέλεσαν τους πυρήνες του πληθυσμού του χωριού στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν εκεί ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, δημιουργώντας ένα ενδιαφέρον πληθυσμιακό μίγμα.

Αγναντεύοντας τη λίμνη

Το χωριό βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Μπέλλες ή Κερκίνη, σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων, αγναντεύοντας την κοιλάδα και τη λίμνη και διατηρεί μέχρι σήμερα τα χαρακτηριστικά της μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής που έφεραν οι βλαχόφωνοι Έλληνες από την Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία, μαζί με τα ήθη και τα έθιμά τους, τα οποία «παντρεύτηκαν» άψογα αργότερα με την εγκατάσταση μικρασιατών προσφύγων το 1922.

Περπατήστε στα γραφικά καλντερίμια των «μαχαλάδων» για να «αφουγκραστείτε» την ιστορία του τόπου, συνομιλήστε με τους φιλόξενους κατοίκους και γευτείτε τις εκλεκτές νοστιμιές στις ταβέρνες της κεντρικής πλατείας και σε όλη την γύρω περιοχή, όπως τα λουκάνικα, η ψητή γίδα, το βουβαλίσιο κρέας σε διάφορες παραλλαγές και το τυρί από βουβαλίσιο γάλα, το ψητό γουρουνόπουλο αλλά και ψάρια από τη λίμνη.
Απολαύστε τον καθαρό αέρα στο αισθητικό δάσος με τα πλατάνια και τα άφθονα νερά, όπου βρίσκεται και χώρος αναψυχής με κέντρα εστίασης και επισκεφτείτε το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, με τις μοναδικές αγιογραφίες για να θαυμάσετε την απίστευτη θέα τόσο προς το χωριό, όσο και προς τη λίμνη Κερκίνη και τον κάμπο.

Στα Άνω Πορόια υπάρχει τουρισμός όλο το χρόνο και κάθε εποχή «ντύνει» το χωριό με άλλα χρώματα, χαρίζοντάς του μοναδική ομορφιά.
Αν σκοπεύετε να επισκεφτείτε σύντομα τα Άνω Πορόια και μπορείτε να το συνδυάσετε, προτιμήστε την περίοδο των Χριστουγέννων. Κορυφαίο έθιμο του χωριού, θεωρείται η αναβίωση των γουρουνοσφαγείων, σύμφωνα με το οποίο, κάθε 26 του Δεκέμβρη ένα γουρούνι μαγειρεύεται και σερβίρεται στην πλατεία του χωριού υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής.

Βουνό ή λίμνη;

Το όρος Κερκίνη ( Μπέλλες) αποτελεί σημαντικό βιότοπο και έχει προταθεί να ανακηρυχθεί Εθνικός Δρυμός, ενώ έχει χαρακτηριστεί ως Βοτανικός Παράδεισος με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συμπεριλαμβάνεται στις περιοχές NATURA 2000.
Ιδανικό σημείο πρόσβασης στο βουνό, αποτελούν φυσικά τα Άνω Πορόια, απ’ όπου ξεκινούν και τα σηματοδοτημένα περιπατητικά μονοπάτια. Ακολουθώντας τη ρεματιά με τα πλούσια νερά (μονοπάτι Β1) μετά το δάσος με τα πλατάνια, θα θαυμάσετε τα απέραντα δάση οξιάς και θα δείτε επίσης σφενδάμια, σημύδες, έλατα, και μαύρα πεύκα και την πλούσια πανίδα της περιοχής. Μετά από δύο ώρες στην καρδιά του βουνού, θα βρεθείτε στο οροπέδιο της Ασπρόλιμνης, όπου βρίσκεται και το καταφύγιο. Η θέα από ψηλά προς τις δύο λίμνες της Κερκίνης και της Δοϊράνης, είναι μαγευτική.

Άλλες δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε στην περιοχή, είναι η περιήγηση με άλογα στο καταπράσινο δάσος του όρους Μπέλλες, η ορειβασία, αλλά και διαδρομές με 4Χ4.

Η λίμνη Κερκίνη, είναι ένας από τους μοναδικούς εναπομείναντες πλούσιους υδροβιότοπους της Ελλάδας κι ένας απ’ τους πιο σημαντικότερους της Ευρώπης, μονοπωλώντας τον οικοτουρισμό στην Ελλάδα και συγκεντρώνοντας το διεθνές οικολογικό ενδιαφέρον. Βρίσκεται περίπου 10χλμ. νοτιοανατολικά του χωριού Άνω Πορόια.
Η Κερκίνη προστατεύεται από τη σύμβαση Ραμσάρ και αποτελεί περιοχή του Ευρωπαϊκού Δικτύου «Φύση 2000». Στην περιοχή ζουν πολλά είδη θηλαστικών όπως το τσακάλι, ο λύκος, η αγριόγατα, η βίδρα κ.ά., 30 είδη ψαριών με κυριότερα τα χέλια και περίπου 300 είδη πουλιών. Επίσης, στα άκρα του παρυδάτιου δάσους, ζει ο μεγαλύτερος αριθμός βουβαλιών στην Ελλάδα.

Εκδρομές που αξίζουν

Εκτός από το βουνό Μπέλλες και τη λίμνη της Κερκίνης, η περιοχή «κρύβει» πολλά ακόμη ενδιαφέροντα σημεία, γι’ αυτό καλό είναι να έχετε αρκετό χρόνο στη διάθεσή σας, αν θέλετε να τα επισκεφτείτε.

Ένα από αυτά είναι το οχυρό «Ρούπελ», που βρίσκεται περίπου 40 χλμ. από τα Άνω Πορόια, σε μία στρατηγικής σημασίας θέση και αποτελεί τμήμα στρατιωτικών έργων της «Γραμμής Μεταξά» που βρίσκονται στα βόρεια σύνορά μας.

Είναι το μεγαλύτερο συγκρότημα οχυρωμένης τοποθεσίας κατά μήκος των συνόρων, τμήμα του οποίου είναι σήμερα επισκέψιμο. Ο χώρος και το μουσείο που λειτουργούν στον ίδιο χώρο, είναι ανοικτά για το κοινό και απέχουν 3 χλμ. από το τελωνείο του Προμαχώνα και 7 χλμ. από τη γέφυρα του ποταμού Στρυμόνα.

Στην περιοχή υπάρχουν επίσης τα ιαματικά λουτρά Αγκίστρου και Σιδηροκάστρου. Το βυζαντινό χαμάμ του Αγκίστρου θεωρείται το καλύτερο λουτρό στην Ελλάδα και χαρακτηρίζεται ως ένα πραγματικό πολιτισμικό μνημείο. Οι πηγές του Αγκίστρου θεωρούνται από τις καλύτερες της Ευρώπης. Το νερό έχει θερμοκρασία 40,5°C και είναι ιδανικό για ρευματοπάθειες, αρθροπάθειες, δισκοπάθειες, μυαλγίες κ.λπ.

Επίσης, μπορείτε να επισκεφτείτε ενδιαφέροντα μοναστήρια όπως το Ησυχαστήριο του τίμιου Προδρόμου Ακριτοχωρίου, ακριβώς πάνω από το παρυδάτιο δάσος και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Μοναστηράκι.

Πώς να πάτε:

Τα Άνω Πορόια βρίσκονται στα βόρεια του νομού Σερρών, 65 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης των Σερρών, 100 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και 604 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Μπορείτε να τα επισκεφτείτε οδικώς αλλά και σιδηροδρομικώς.
Από τη Θεσσαλονίκη, ακολουθήστε τον οδικό άξονα Θεσσαλονίκη-Κιλκίς-Προμαχώνας και φτάνοντας στην διασταύρωση Πορόιων, στρίψτε αριστερά. Μετά από ένα χιλιόμετρο περίπου, θα βρεθείτε στο κέντρο του πανέμορφου χωριού.

Πόπη Αθανασοπούλου

[email protected]