Η Αλίκη προσκαλεί τους ενήλικους αναγνώστες στη χώρα των θαυμάτων
Οι περιπέτειες της Αλίκης, της αγαπημένης ηρωίδας του Λιούις Κάρολ, δεν αφορούν μόνο τους λιλιπούτειους αναγνώστες. Μια καλαίσθητη, «ενήλικη» έκδοση του γνωστού παραμυθιού, σε μετάφραση του Μένη Κουμανταρέα και υπέροχα σχέδια του Pat Andrea, αποτελεί την καλύτερη αφορμή για να το ξαναδιαβάσουμε μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα.
Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τον πρόλογο του Μένη Κουμανταρέα: «Η Αλίκη δεν είναι ένα βιβλίο για παιδιά. Η Χώρα των Θαυµάτων (ή του Παραδόξου) στην ουσία είναι η χώρα που βασιλεύει το nonsense. Όρος αµετάφραστος στα ελληνικά, όπου η πλησιέστερη απόδοση θα µπορούσε να είναι: το παράλογο ή το παρανοϊκό.
Η Αλίκη είναι ένα βιβλίο περί παιδιών, και μάλιστα κοριτσιών άνηβων κατά προτίµηση. «Αγαπώ όλα τα παιδιά, εκτός από τ’ αγόρια» γράφει σ’ ένα του γράµµα ο συγγραφέας. Ίσως γι’ αυτό µεταµορφώνει ένα αρσενικό µωρό σε γουρουνάκι στο έκτο κεφάλαιο του βιβλίου.
Επιστρατεύοντας την ιδιότητά του ως µαθηµατικού και το ταλέντο του ως παραµυθά, ο L. Carroll αποδύεται σε µια επιχείρηση γοητείας µε σκοπό να θέλξει την κάθε µικρή Αλίκη. Το παραµύθι του παραβιάζει συστηµατικά την καθιερωµένη λογική των ενηλίκων πλησιάζοντας και φλερτάροντας µε τον άλογο τρόπο που πολλές φορές τα µικρά παιδιά σκέφτονται και αντιδρούν.
Χρησιµοποιεί την αλληγορία, τις γνώσεις του της επιστήµης αντεστραμμένες και πασπαλισμένες µε άφθονο χιούµορ. Το κεφάλαιο «Τσάι των τρελών» είναι µια πραγµατεία πάνω στην έννοια του Χρόνου.
Γραµµένη από έναν φανατικό παιδόφιλο, εάν ο όρος αυτός δεν είχε πάρει την αρνητική σηµασία που η κοινωνία τού έχει προσδώσει, η Αλίκη παράλληλα µε διανοητικό παιχνίδι είναι µαζί κι ένα κείµενο που το διαπερνά µια αισθησιακή αύρα. Σηµασία έχει ότι η µικρή Αλίκη, µαζί κι ο αναγνώστης, έχει συνηθίσει στο να της συµβαίνουν µόνο πράγµατα ασυνήθιστα, που αφαιρούν τη ρουτίνα της ζωής και δίνουν στα γεγονότα νόηµα. Θα έλεγα, µοιάζει µε οδηγία ζωής τόσο για τους ήρωες όσο και για τον αναγνώστη».
Λίγα λόγια για τον ζωγράφο Pat Andrea
O Pat Andrea γεννήθηκε στη Χάγη το 1942. Το ζωγραφικό του έργο έχει παρουσιαστεί σε περισσότερες από 25 ατοµικές εκθέσεις σε όλο τον κόσµο, ενώ εκτίθεται σε µουσεία και δηµόσιες συλλογές στην Ευρώπη και την Αµερική. Είναι οµότιµος καθηγητής της Ѐcole Nationale Supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού και µέλος της Γαλλικής Ακαδηµίας.
Πληροφορίες: «Οι περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων» του Λιούις Κάρολ, πρόλογος και μετάφραση: Μένης Κουμανταρέας, σχέδια: Pat Αndrea, εκδ. Πατάκη.