Η αγάπη για τον τόπο τους και ο σεβασμός στο περιβάλλον ώθησαν του κατοίκους τους Μετσόβου να δημιουργήσουν ένα χωριό-πρότυπο που αξίζει να επισκεφθείτε.

Στην οροσειρά της Πίνδου, σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, κοντά στην όμορφη πόλη των Ιωαννίνων, βρίσκεται το φημισμένο Μέτσοβο, χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά ενός λόφου, ανάμεσα σε οξιές και έλατα. Ένα μέρος που έρχεται να διαψεύσει εκείνους που πιστεύουν ότι ο τουρισμός και η ανάπτυξη, αλλοιώνουν την πραγματική εικόνα και τη φυσική ομορφιά ενός τοπίου.

Λίγα λόγια για το Μέτσοβο

Το Μέτσοβο είναι ένα πανέμορφο, γραφικό βλαχοχώρι που διακρίνεται για την αρχοντική όψη των οικισμών του, την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του και την έντονα παραδοσιακή ατμόσφαιρα που διατηρεί ζωντανή, σε ένα άγριο τοπίο με άπειρες φυσικές ομορφιές και σπάνια πανίδα και χλωρίδα. Τα πετρόκτιστα σπίτια με σκεπές από ξύλο και πλάκες, τα πλακόστρωτα δρομάκια, οι βρύσες και η κεντρική πλατεία, απ’ όπου θαυμάζουν το Μέτσοβο επισκέπτες και κάτοικοι, είναι ένα μέρος μόνο από τις ομορφιές του. Δάση, ποτάμια και η τεχνητή λίμνη του Αώου, συμπληρώνουν την εικόνα ενός πραγματικά μοναδικού τοπίου.

Το ορεινό του κλίμα, καθορίζει και την απασχόληση των κατοίκων του, οι περισσότεροι από τους οποίους ασχολούνται με την κτηνοτροφία, τη λαϊκή τέχνη, την επεξεργασία του ξύλου (κατασκευή επίπλων, διακοσμητικών, βαρελιών κ.ά.) και την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων, αλλά και τον τουρισμό, που τα τελευταία χρόνια γνωρίζει σημαντική εξέλιξη (πάνω από το 50% της οικονομίας του τόπου στηρίζεται στον τουρισμό), σε αρμονία πάντα με το περιβάλλον και τις παραδόσεις του τόπου. Στο Μέτσοβο θα δείτε ακόμη, ντόπιους κατοίκους να φοράνε παραδοσιακές φορεσιές και να μιλάνε την τοπική διάλεκτο!

Επισκεφτείτε την Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ -που έχει το όνομα του μεγάλου πολιτικού Ευάγγελου Αβέρωφ που καταγόταν από το Μέτσοβο- κοντά στο ιστορικό κέντρο της κωμόπολης, η οποία φιλοξενεί μια τεράστια συλλογή από πίνακες Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και 20ου αιώνα και μια αξιόλογη συλλογή γλυπτών και χαρακτικών ( www.averoffmuseum.gr ), αλλά και το μουσείο λαϊκής τέχνης που φιλοξενεί έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό παλαιών αντικειμένων τεράστιας αξίας και στεγάζεται στο ανακαινισμένο αρχοντικό Τοσίτσα.

Επίσης, περιηγηθείτε στο νερόμυλο του Γκίνα - έναν από τους γνωστότερους νερόμυλους της περιοχής- στις όχθες του ποταμού Άραχθου. Ο συγκεκριμένος μύλος χρησιμοποιούσε για πολλές δεκαετίες τη δύναμη των άφθονων νερών του ποταμού μετατρέποντάς την σε μηχανική ενέργεια για το άλεσμα των δημητριακών της ευρύτερης περιοχής και πλέον έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Μετσοβίτικη γαστρονομία και οινοποιία

Ιδιαίτερα ονομαστά είναι και τα τυριά που παράγονται στην περιοχή και ιδιαίτερα το μετσοβόνε, η μετσοβέλα, το μπατζίσιο και γραβιέρα. Μάλιστα το μετσοβόνε αποτελεί ένα από τα 20 ελληνικά τυριά Π.Ο.Π. (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, είναι τα τυριά που παράγονται και ωριμάζουν εντός αυστηρά προκαθορισμένης γεωγραφικής ζώνης, η πρώτη ύλη απ’ όπου προέρχονται παράγεται επίσης εντός της ίδιας ζώνης, δεν χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα κατά την παραγωγή τους, και κατασκευάζονται με παραδοσιακές τεχνικές σε φυσικές συνθήκες). Παράγεται από πρόβειο, αγελαδινό ή κατσικίσιο γάλα ή από μίγματά τους, από πρόβατα, κατσίκες και αγελάδες, παραδοσιακά εκτρεφομένα και προσαρμοσμένα στην περιοχή αυτή. Το Μετσοβόνε ωριμάζει για τουλάχιστον 3 μήνες, έχει κυλινδρικό σχήμα και ελαφρά αλμυρή και πικάντικη γεύση, με ευχάριστο άρωμα.

Εκτός όμως από τα φαγητά και τα τυριά, το Μέτσοβο έχει μακρά παράδοση και στην οινοποιία. Ήδη από το 1732 η ετήσια παραγωγή κρασιού ξεπερνούσε τα 500.000 μπουκάλια, ενώ μετά από πολλά χρόνια αγρανάπαυσης, τα αμπέλια της περιοχής «ζωντάνεψαν» ξανά, χάρη στον Ευάγγελο Αβέρωφ Τοσίτσα, που στα τέλη της δεκαετίας του 1950, φύτεψε στις πλαγιές της Πίνδου τους πρώτους στην Ελλάδα κλώνους της ποικιλίας Cabernet Sauvignon, και εμφιάλωσε στο κατώγι του σπιτιού του το κρασί που πήρε το όνομα Κατώγι Αβέρωφ.

Το οινοποιείο, που βρίσκεται μέσα στο χωριό του Μετσόβου, αποτελεί το κέντρο της ερυθρής οινοποίησης των εταιρειών Κατώγι και Στροφιλιά ( www.katogi-strofilia.gr ) και έχει κάβα με εκατοντάδες δρύινα γαλλικά βαρέλια και χώρους παλαίωσης των κρασιών με ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας.

Το κρύο ανοίγει την όρεξη, και οι Μετσοβίτες έχουν φροντίσει γι’ αυτό: κρέατα, μαγειρευτά, πίτες και πλήθος ακόμη γαστρονομικών απολαύσεων θα σας καταπλήξουν. Στις τοπικές συνταγές και σπεσιαλιτέ ανήκουν ο τραχανάς, αρνί με κουνουπίδι, διαφόρων ειδών κεφτέδες, λουκάνικο Μετσόβου, κοντοσούβλι, γίδα βραστή, κοτόπουλο με χυλοπίτες, στριφτή τυρόπιτα και πολλές ακόμη πίτες όπως γαλατόπιτα, κολοκυθόπιτα, ριβινάτα, λαχανόπιτα, πρασόπιτα, πισρούτζ, πίτα πισπιλίτα, τραχανόπιτα κ.ά., όλα φτιαγμένα με μεράκι και αγνά υλικά.

Κοντινές εκδρομές

Τo Μέτσοβο και τα κοντινά χωριά του, βρίσκονται στις βουνοπλαγιές της Πίνδου, σ’ ένα τοπίο άγριας ομορφιάς, που εκτείνεται από το όρος Λάκμος έως τη Φλέγγα και το πέρασμα της Κατάρας. Κοντά στο Μέτσοβο, υπάρχουν αρκετές περιοχές που αξίζουν να τις επισκεφτείτε, όπως το Ανθοχώρι, με το υπαίθριο μουσείο υδροκίνησης, η Χρυσοβίτσα με τη Μονή Παναγίας, τα παραδοσιακά χωριά Ανήλιο και Βοτονόσι και ο παραδοσιακός οικισμός της Μηλιάς στα όρια του Εθνικού Δρυμού.

Αν σας αρέσουν οι περίπατοι και οι διαδρομές στη φύση, περπατήστε στις όχθες του του Μετσοβίτικου ποταμού, ενός από τους παραπόταμους του Αράχθου που βρίσκεται ανάμεσα σε επιβλητικά βουνά και πυκνά δάση και περπατήσετε πάνω στο πέτρινο γεφύρι του. Επίσης κάντε το γύρο της λίμνης των πηγών του Αώου, που δημιουργήθηκε το 1987, σε υψόμετρο 1.340 μ., σε ένα μαγευτικό τοπίο.

Για τους λάτρεις των χειμερινών σπορ, στην περιοχή του Μετσόβου λειτουργούν τρία χιονοδρομικά κέντρα: στο ύψωμα Καρακόλι, ακριβώς έξω από το Μέτσοβο, χιονοδρομικό κέντρο με δύο πίστες 1000 και 1200 μ. σε υψόμετρο 1350 και 1520 μ. αντίστοιχα. Οι Πολιτσιές (Προφήτης Ηλίας, υψόμετρο 1360-1620μ), προσφέρονται για ορειβατικό σκι, με 4 πίστες σε υψόμετρα από 1.430 - 1.620 μ.. Επίσης, σύντομα πρόκειται να λειτουργήσει το νέο χιονοδρομικό κέντρο του Μετσόβου στη θέση Ζυγός του Ανήλιου. Οι πίστες του βρίσκονται σε υψόμετρο από 1690 έως 1870 μ. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο site του Δήμου Μετσόβου: www.metsovo.gr .

Πώς θα πάτε:

Οδικώς, μέσω Τρικάλων, 430 χλμ. περίπου από την Αθήνα. Πριν την Κατάρα υπάρχει δρόμος που οδηγεί στο Μέτσοβο μέσω Εγνατίας Οδού. Το Μέτσοβο απέχει περίπου 60 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και άλλα τόσα από την Καλαμπάκα.

Που θα μείνετε:

Στον παραδοσιακό πολυτελή ξενώνα, «Κατώγι Αβέρωφ» ( www.katogihotel.gr ), στη ΒΑ άκρη του χωριού. Στο καινούργιο, πολυτελές ξενοδοχείο Aroma Dryos ( www.aromadryos.gr ), σε απόσταση μόλις 3 λεπτών από την κεντρική πλατεία, με μοναδική θέα στα βουνά. Στο ξενοδοχείο «Κασσάρος» ( www.hotelkassaros.gr ), 50 μ. από την κεντρική πλατεία του Μετσόβου, που χτίστηκε το 1980 σε παραδοσιακό Μετσοβίτικο στυλ και ανακαινίστηκε πλήρως τον Μάρτιο του 2010.

Που θα φάτε:

Στο «Στέκι του Νικόλα», για αυθεντικό σπιτικό μετσοβίτικο φαγητό και στην ταβέρνα «Το Παραδοσιακό», πάνω στον κεντρικό δρόμο (500 μ. πριν από την πλατεία), όπου το ντεκόρ την κάνει να μοιάζει με μικρό λαογραφικό μουσείο (φάτε αγριογούρουνο, στρουθοκάμηλο, πισπιλίτα -πίτα με καλαμποκάλευρο και χόρτα- κ.ά., αλλά και στις παραδοσιακές ταβέρνες γύρω από την κεντρική πλατεία.

ΠΟΠΗ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ