Η τέχνη δεν έχει όρια, λένε κάποιοι. Ναι, αλλά πολλοί εκμεταλλευόμενοι την τέχνη κάνουν τέρατα, υποστηρίζει ο αντίλογος.

Το να αρέσει μία ταινία είναι καθαρά προσωπικό θέμα. Το γούστο εξάλλου δε μπαίνει σε καλούπια. Το να προκαλεί όμως άθελα ή ηθελημένα ένας σκηνοθέτης με την ταινία του, είναι έναν άλλο ζήτημα.

Κατά καιρούς έχουν υπάρξει παραγωγές που ακόμα μέχρι σήμερα θεωρούνται αμφιλεγόμενες. Άλλοι τις αποκαλούνται «αριστουργήματα»,  άλλοι πάλι «σκουπίδια». Η απόφαση δική σας και η υποκειμενική άποψη του κειμένου, δική μου.

Τα «Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας» είναι μία συγκλονιστική ταινία. Σκληρή και «διδακτική» όσο μπορεί να είναι μία ταινία των 90s που θίγει τον νεοναζισμό, το ρατσισμό, την κρίση αξιών.

Είναι μία βίαιη απεικόνιση των Αμερικανών skinheads που δεδομένης της κοινωνικής κατάστασης που διανύουμε ως χώρα, καλό θα ήταν να δούμε όλοι.

Το «Zero Dark Thirty» στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε και με τον τίτλο «Kill Bill Landen» και αφηγείται το χρονικό του δεκάχρονου κυνηγητού για τη σύλληψη του αρχηγού της Αλ Κάιντα, του Bill Landen, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Ευαίσθητο θέμα για την αμερικανική κοινότητα κυρίως, που η Kathryn Bigelow σύμφωνα με πολλούς δεν έπρεπε καν να προσεγγίσει. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται το αντίθετο.

Δεν ξέρω πόσοι από σας είχατε την ατυχία να παρακολουθήσετε το «Cannibal holocaust» του 1980 από τον σκηνοθέτη Ruggero Deodato αλλά προσωπικά πάντα μιλώντας η ταινία δεν μου άφησε τίποτα περισσότερο από αηδία και απορία.

Η ρεαλιστικότατη μάλιστα απεικόνιση των θανάτων των ηθοποιών και των τελετών, προκάλεσε τη σύλληψη του σκηνοθέτη με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας.

Ο ίδιος χρειάστηκε να καλέσει τους ηθοποιούς στο δικαστήριο για να πιστούν οι ένορκοι ότι ήταν ζωντανοί. Το γεγονός ότι έπεισε τόσο πολύ, μπορεί να θεωρηθεί επιτυχία όμως;

Οι «Γεννημένοι δολοφόνοι» είναι αγαπημένη ταινία. Οι ερμηνείες του Woody Harrelson και της Juliette Lewis, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Oliver Stone, μπορεί να προκάλεσαν το 1994 με τη ωμότητά τους αλλά η ταινία δεν παύει να είναι αξιομνημόνευτη.

Το αδάμαστο δολοφονικό ένστικτο που όλοι (μάλλον) κρύβουμε μέσα μας, σίγουρα τρομάζει.

Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες ταινίες του παγκόσμιου σινεμά (και το έχουμε πει αρκετές φορές) είναι το «Κουρδιστό πορτοκάλι» του Kubrick.

Φόνοι, βιασμοί, απαγορεύσεις κατάφεραν να κάνουν την ταινία αυτή να προκαλεί δέος ακόμα και σήμερα, 43 χρόνια μετά την κυκλοφορία της.

Ο Michael Moore έχει καταπιαστεί ουκ ολίγες φορές με τα αμερικανικά τεκταινόμενα, βάζοντας κυβερνήσεις, κυβερνώντες και μυστικές συνωμοσίες στο μικροσκόπιο της μεγάλης οθόνης.

«Fahrenheit 9/11» και το 2004 οι κατηγορίες για την μετά τρομοκρατική προπαγάνδα του Μπους, προκειμένου να επιτεθεί στο Ιράκ, προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις.

Ο Moore όμως ήταν παλιός γνώριμος της «κοινωνικής αναταραχής». Το ντοκιμαντέρ του 2002 «Bowling for Columbine» έθιγε μία ακόμα ευαίσθητη πτυχή της αμερικανικής δυσλειτουργίας. Τη χρήση όπλων.

Σήμερα θεωρείται κλασικό, αλλά το 1973 (ίσως και για πολλά χρόνια αργότερα) «Ο Εξορκιστής» προκάλεσε συζητήσεις, αντιδράσεις, κοινωνικούς αφορισμούς.

Ο Σατανάς κυριεύει μία έφηβη κοπέλα και η μάχη καλού –κακού με τους πειρασμούς σε πρώτο πλάνο, μεταφέρονται οπτικά με έντονες σκηνές τρόμου, αηδιαστικούς εμετούς, μαχαιρώματα και δαιμονισμένα κεφάλια που στριφογυρίζουν.

Ο Mel Gibson είπε να μπει πίσω από την κάμερα και να μεταφέρει τα «Πάθη του Χριστού» στη μεγάλη οθόνη. Πιο ωμά, πιο ρεαλιστικά, ίσως και πιο προκλητικά για το κοινό χριστιανικό αίσθημα.

Η απεικόνιση εξάλλου του ανθρώπινου πόνου του Θεανθρώπου διχάζει και δεν αρέσει στους απανταχού πιστούς. Οι κατηγορίες κατά του σκηνοθέτη ήταν κάμποσες και αναμενόμενες και κάπως έτσι ο Gibson κατάφερε να μπει στο club των αντιφρονούντων.

Ο μοναδικός Darren Aronofsky κρίθηκε και κατακρίθηκε για το «Ρέκβιεμ για ένα όνειο». Προσωπικά, τη θεωρώ μία από τις κορυφαίες ταινίες του σύγχρονου σινεμά.

Η προβολή όλης της διαδικασίας λήψης ναρκωτικών ουσιών και των συνεπειών τους, ο τρόμος, η παράνοια και η δυσκολία απεξάρτησης είναι «γροθιά στο στομάχι», που πονάει πoλύ.

Αν αναλογιστεί κανείς όμως ότι αυτό είναι απλά μία ταινία μόνο που απεικονίζει τη μάχη με τα ναρκωτικά και όχι η σκληρή καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων, αναρωτιέμαι ποιο πονάει περισσότερο;

Σόφη Ζιώγου
[email protected]