Το ντοκιμαντέρ του 1965 του Μιχαήλ Ρομ, «Ο αληθινός φασισμός», αποτελεί μια καυστική καταδίκη του φασισμού και επιστρέφει στις κινηματογραφικές αίθουσες, χωρίς να έχει ξεθωριάσει η δυναμική του.

«Ο αληθινός φασισμός»

Όπως σχολίασε το 1966 ο Βασίλης Ραφαηλίδης, ο Μιχαήλ Ρομ ήταν ο πρώτος Σοβιετικός κινηματογραφιστής που προσπάθησε να δώσει στην ιστορία μια ερμηνεία μαρξιστική οπωσδήποτε, αλλά όχι με ψυχρά επιστημονική άποψη. Η οπτική του προκάλεσε μια κάποια δυσφορία στην αρχή, αργότερα όμως υιοθετήθηκε από μια ολόκληρη γενιά Σοβιετικών σκηνοθετών.

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι ο Ρομ, «επιχειρεί στην τελευταία του ταινία μια ερμηνεία του φασισμού όχι ως κοινωνικοπολιτικής τάσης, αλλά ως νοοτροπίας, ως τρόπο σκέψης, ως φαινόμενο καθημερινό.

Άλλωστε, ο πραγματικός τίτλος της ταινίας είναι ο καθημερινός φασισμός, πράγμα που σημαίνει πως ο Ρομ θα απογοητεύσει ίσως τους «ψυχρούς ανατόμους της ιστορίας», που συνήθισαν να ερμηνεύουν τα κοινωνικά φαινόμενα εντελώς ξεκομμένα και ανεξάρτητα από τον ψυχολογικό-υποκειμενικό παράγοντα».

Το ντοκιμαντέρ «Ο αληθινός φασισμός», είναι μια δημοφιλής αντιπολεμική ταινία, μια καυστική καταδίκη του φασισμού, όχι μέσα από μια «ψυχρή», κοινωνιολογική προσέγγιση αλλά με την ανάδειξη της παρείσφρησης της φασιστικής νοοτροπίας στην καθημερινότητα του μικροαστού, μέσα από τον εύκολο συναισθηματισμό.

Με υλικό από πολεμικά αρχεία της ΕΣΣΔ, της Γερμανίας και της Πολωνίας, αλλά και από τα απόρρητα αρχεία του χιτλερικού υπουργείου προπαγάνδας και ταινίες της Λένι Ρίφερνσταλ, δε μένει σε μια ξερή παράθεση ιστορικών ντοκουμέντων. Αντίθετα, μέσα από μια ψυχολογική περισσότερο ερμηνεία, αγγίζει ουσιαστικά το ζήτημα του φασισμού που βίωσαν πρόσφατα οι άνθρωποι, οι οποίοι, φαίνεται, δεν ήταν άμοιροι ευθυνών σε αυτή τη μαζική παραπλάνηση στην οποία οδηγήθηκαν.

Εμφανίζονται οι: Marlene Dietrich, Josef Goebbels, Hermann Göring, Adolf Hitler, Joseph Stalin. Η ταινία προβάλλεται από τη New Star.