Η αδυναμία ενός ατόμου να αποκοιμηθεί εύκολα ή να παραμείνει κοιμισμένος για αρκετές ώρες, η ανησυχία στη διάρκεια της νύχτας και μια σειρά ακόμη δυσκολιών που σχετίζονται με τον ύπνο, περιγράφονται με τον όρο διαταραχές ύπνου. Όταν συμβαίνουν συχνά, με έντονη μορφή και για παρατεταμένο διάστημα, ο παθών γίνεται δυσλειτουργικός.

Οι πιο κοινοί τύποι των διαταραχών του ύπνου είναι οι εξής:

Αϋπνία: Η αϋπνία είναι μια κατάσταση στη οποία κάποιος έχει δυσκολία για να πέσει για ύπνο η να παραμείνει κοιμισμένος.

Υπνική Άπνοια: Αφορά την κλινική κατάσταση όπου στη διάρκεια του ύπνου διακόπτεται η αναπνοή. Αυτή η διακοπή διαρκεί περισσότερεο από το φυσιολογικό που είναι περίπου 10 δευτερόλεπτα.

Ναρκοληψία: Η ναρκοληψία είναι μια ασυνήθιστη νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από υπερβολική ανεξέλεγκτη υπνηλία, ακόμη και μετά από επαρκή ύπνο

Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών: Σε αυτή τη διαταραχή του ύπνου, ο ασθενής νιώθει μια έντονη και συχνά μια ανεξέλεγκτη επιθυμία για κίνηση των ποδιών, η οποία μπορεί να συνοδεύεται από τσούξιμο ή αίσθηση πόνου (στο πόδι).

Υπνοβασία: Η υπνοβασία είναι μια διαταραχή ύπνου στην οποία υπάρχει συνδυασμός καταστάσεων ύπνου και ξύπνιου.

Παραϋπνία: Είναι μια διαταραχή του σταδίου REM, όπου ο «διακόπτης» μεταξύ «ύπνου – ξύπνιου» δε λειτουργεί  σωστά. Η διαταραχή αυτή μπορεί να έχει διάφορες εντάσεις, μέχρι και αυτοκαταστροφικές πράξεις ή εκρήξεις βίας.

Υπνική παράλυση: Αυτή η κατάσταση κάνει ένα άτομο να αδυνατεί να κινηθεί, ενώ κοιμάται.

Διαταραχή περιοδικών κινήσεων των άκρων: Πρόκειται για διαλείπουσα κίνηση των άκρων, ενώ το άτομο κοιμάται.

Τα προβλήματα ύπνου μπορεί να προκληθούν από διάφορους λόγους, με πιο συνηθισμένους τους εξής:

Στρες: Το χρόνιο στρες που οδηγεί σε κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει το μοτίβο και τον κύκλο του ύπνου με αποτέλεσμα την αϋπνία.

Ιατρική κατάσταση: Εάν ο πόνος οφείλεται σε υποκείμενη παθολογική κατάσταση, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου.

Ηλικία: Καθώς ο άνθρωπος γερνά, αλλάζει το μοτίβο του ύπνου. Οι γηραιότεροι άνθρωποι έχουν την τάση να κοιμούνται ελαφρά και να μην έχουν βαθύ ύπνο.

Φάρμακα: Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που είναι γνωστό ότι παρεμβαίνουν στον κύκλο του ύπνου. Μεταξύ αυτών είναι εκείνα που συνταγογραφούνται σε ασθενείς με υπέρταση και τα αντικαταθλιπτικά.

Τρόπος ζωής: Οι άνθρωποι που έχουν κακές διατροφικές συνήθειες, παραμένουν ξύπνιοι αργά το βράδυ, ενώ και όσοι εργάζονται σε νυχτερινές βάρδιες είναι πιο επιρρεπείς σε διαταραχές του ύπνου.

Γενετική: Η ναρκοληψία και η υπνοβασία (που συναντάται περισσότερο σε νεαρές ηλικίες)  είναι μεταξύ των κληρονομικών διαταραχών του ύπνου και ενέχουν κάποια γενετική βάση.