Διακριτική, γοητευτική, αριστοκρατική και χαρισματική, η Τζούλιαν Μουρ αποτελεί μία σημαντική φιγούρα του κινηματογράφου, έχοντας αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές. Η κοκκινομάλλα καλλονή κατάφερε να είναι μία από τους μόλις εννέα ηθοποιούς που ήταν υποψήφιοι για δύο Όσκαρ α’ και β’ ρόλου σε δύο διαφορετικές ταινίες μέσα στην ίδια χρονιά.

Η Τζούλι Αν Σμιθ γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου του 1960 στο Φαγιέτβιλ της Βόρειας Καρολίνας και είναι η μεγαλύτερη από τα τρία αδέρφια της οικογένειας. Η Σκωτσέζα μητέρα της, Αν Μακ Νιλ, ήταν ψυχίατρος και κοινωνική λειτουργός και ο πατέρας της, Πίτερ Μουρ Σμιθ, στρατιωτικός δικαστής. Λόγω των επαγγελματικών υποχρεώσεων του πατέρα της, έζησε σε πάνω από δώδεκα διαφορετικά μέρη της Αμερικής και της Γερμανίας, ενώ η σχολική της ζωή μοιράστηκε ανάμεσα σε Η.Π.Α. και Γερμανία, όπου τελείωσε το 1979 για να συνεχίσει τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης και να φύγει με το πτυχίο Καλών Τεχνών στα χέρια της, το 1983.

Αμέσως μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και ξεκίνησε να εργάζεται ως σερβιτόρα, ενώ ασχολήθηκε πολύ με το θέατρο, συμμετέχοντας σε off-Broadway παραστάσεις, ερμηνεύοντας και την Οφηλία στον «Άμλετ» στο θέατρο Γκάθρι της Μινεάπολις.

Παρά την επίσημη εκπαίδευσή της και κουλτούρα της, η νεαρή ηθοποιός έπεσε –όπως οι περισσότεροι νέοι ηθοποιοί- στην «παγίδα», στα μισά της δεκαετίας του ΄80, των τηλεοπτικών σίριαλ και της σαπουνόπερας. Ο ρόλος της στη σαπουνόπερα «As the World Turns», της έφερε ένα βραβείο Emmy και η Τζούλιαν, προσπαθώντας να κερδίσει αναγνωρισιμότητα, πέρασε από πολλές τηλεοπτικές σειρές, όπως «Money, Power, Murder» (1989), «The Last to Go» (1991) και «Cast a Deadly Spell» (1991).

Νέο όνομα, νέα καριέρα

Στο Σωματείο Ηθοποιών υπήρχαν ήδη καταχωρημένα τα ονόματα Τζούλι Σμιθ και Τζούλιαν Σμιθ, γι’ αυτό η ηθοποιός επέλεξε το Μουρ, το οποίο ήταν το μεσαίο όνομα του πατέρα της. Υπήρχε, όμως, και πάλι κάποια άλλη ηθοποιός με το όνομα Τζούλι Μουρ, με αποτέλεσμα να καταλήξει στο Τζούλιαν Μουρ, με το οποίο και έγινε γνωστή.

Στις αρχές της δεκαετίας του '90, η Αμερικανίδα ηθοποιός έκανε εμφανίσεις, κυρίως, σε δευτερεύοντες ρόλους. Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στη μεγάλη οθόνη, το έκανε το 1990 στην ταινία μυστηρίου «Tales From The Darkside: The Movie», υποδυόμενη το θύμα μίας... μούμιας. Επίσης, συμμετείχε στην κωμωδία «The Gun in Betty Lou’s Handbag» (1992) και στις ταινίες «Με Το Χέρι Στην Κούνια» (1992), «Μπένυ και Τζουν» (1993) και «Ο Φυγάς» (1993).

Ο σκηνοθέτης Τοντ Χάινς της δίνει το 1995, την ευκαιρία για τον πρώτο πρωταγωνιστικό της ρόλο στην ανεξάρτητη παραγωγή «Safe» και ο ρόλος της ως Κάρολ Γουάιτ, μία πλούσια νοικοκυρά από το Λος Άντζελες με ανεξήγητες αλλεργικές αντιδράσεις, απέσπασε θετικές κριτικές καθώς και μία υποψηφιότητα στα βραβεία Independent Spirit. Αργότερα την ίδια χρονιά, πρωταγωνίστησε στη ρομαντική κομεντί «Εννέα Μήνες» στο πλευρό του Χιου Γκραντ, ενώ λίγο αργότερα πρωταγωνιστεί στην ταινία δράσης «Η Ώρα των Εκτελεστών», σκηνοθεσίας Ρίτσαρντ Ντόνερ, δίπλα στους Σιλβέστερ Σταλόνε και Αντόνιο Μπαντέρας.

Το 1996 αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στη βιογραφική ταινία σκηνοθεσίας Τζέιμς Άιβορι «Πέρα από τον Πικάσο», υποδυόμενη την Ντόρα Μάαρ, μία από τις πολυάριθμες αγαπημένες του διάσημου ζωγράφου, με συμπρωταγωνιστή τον Άντονι Χόπκινς.

Την ίδια χρονιά συνάπτει ερωτική σχέση με το σκηνοθέτη Μπαρτ Φρόιντλιχ, η οποία καταλήγει σε γάμο το καλοκαίρι του 2003, αποκτώντας δύο παιδιά. Είναι ο δεύτερος γάμος της Μουρ, ύστερα από αυτόν με τον Τζον Γκουλντ Ρούμπιν, που διήρκεσε από το 1986 μέχρι το 1995.

Το 1997 πρωταγωνιστεί στην τεράστια εμπορική και εισπρακτική επιτυχία του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Ο Χαμένος Κόσμος: Τζουράσικ Παρκ», ενώ ένας νεαρός και άσημος τότε σκηνοθέτης ονόματι Πωλ Τόμας Άντερσον, ζητά από την όμορφη ηθοποιό να πρωταγωνιστήσει στην ταινία του με τίτλο «Ξέφρενες Νύχτες». Παρά τους αρχικούς δισταγμούς της, το ενδιαφέρον σενάριο την πείθει εν τέλει να συμμετάσχει στην ταινία. Η εκπληκτική της ερμηνεία στο ρόλο μίας στοργικής… πορνοστάρ κερδίζει εγκωμιαστικές κριτικές και την πρώτη της υποψηφιότητα από την Ακαδημία των Όσκαρ Β’ Γυναικείου ρόλου, καθώς και υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα.

Φουλ σεζόν

Το 1998, η Μουρ υποδύεται την εκκεντρική καλλιτέχνιδα στην καλτ ταινία των αδερφών Κοέν «The Big Lebowski», με συμπρωταγωνιστή τον Τζεφ Μπρίτζες, ο οποίος δίνει... ρεσιτάλ στο ρόλο του κωμικοτραγικού «The Dude». Την ίδια χρονιά, συμμετέχει στο ριμέικ του Γκας Βαν Σαντ «Ψυχώ» (1960, Άλφρεντ Χίτσκοκ) με το Βινς Βον, ενώ το 1999 εμφανίζεται ιδιαίτερα παραγωγικό για την Τζούλιαν Μουρ. Πρωταγωνιστεί στο ρόλο της τραγικής ερωμένης του συμπρωταγωνιστή της Ρέιφ Φάινς στην ταινία «Το Τέλος Μιας Σχέσης» του Νιλ Τζόρνταν και λαμβάνει τη δεύτερη υποψηφιότητά της από την Ακαδημία για Όσκαρ Α΄ Γυναικείου ρόλου, καθώς και υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα, μεταξύ άλλων. Έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην κομεντί «Γυρίσματα της Τύχης» του Ρόμπερτ Άλτμαν με την Γκλεν Κλόουζ και τη Λιβ Τάιλερ όπου υποδύεται την Κόρα Ντιβάλ την εκκεντρική, ντροπαλή κι αξιολάτρευτη μικρή αδερφή της Καμίλ (Γκλεν Κλόουζ).

Η σατιρική ταινία εποχής «Ο ιδανικός σύζυγος» (1999) σκηνοθεσίας Όλιβερ Πάρκερ, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο έργο του Όσκαρ Ουάιλντ που γράφτηκε το 1895, είναι ο επόμενος σταθμός της κοκκινομάλλας ηθοποιού, η οποία ενσαρκώνει με επιτυχία την Μις Τσίβλι αποσπώντας διθυράμβους, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που υποστήριξαν ότι η Τζούλιαν Μουρ ήταν το καλύτερο μέρος της ταινίας, κερδίζοντας υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας.

Ο Πωλ Τόμας Άντερσον γράφει, σκηνοθετεί και είναι υπεύθυνος παραγωγής της δραματικής ταινίας «Μανόλια», όπου συνεργάζεται και πάλι με την Τζούλιαν Μουρ, η οποία υποδύεται τη Λίντα, τη νευρωτική σύζυγο του ετοιμοθάνατου Ερλ Πάρτριτζ (Τζέισον Ρόμπαρντς). Η ταινία απέσπασε εξαιρετικές κριτικές και η Μουρ κέρδισε βραβεία, υποψηφιότητες και αποδοχή.

Το 1999 ολοκληρώνεται για την Μουρ με τον καλύτερο τρόπο και την εκπληκτική ερμηνεία της στη δραματική ταινία σκηνοθεσίας Σκοτ Έλιοτ «Η Κατηγορούμενη», βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Τζέιν Χάμιλτον.

Οι επιτυχίες συνεχίζονται

Μπορεί το 2000 να υπήρξε μία πιο χαλαρή χρονιά για την Τζούλιαν, ωστόσο, το 2001 επιστρέφει δυναμικά, πρωταγωνιστώντας σε μία σειρά από επιτυχημένες, τόσο από εμπορικής όσο και από άποψης κριτικής, ταινίες, το «Χάνιμπαλ» του Ρίντλεϊ Σκοτ, αντικαθιστώντας την Τζόντι Φόστερ και υποδυόμενη την Κλαρίς Στάρλινγκ, πράκτορα του FBI, η οποία επιχειρεί να εντοπίσει τα ίχνη του θρυλικού Χάνιμπαλ Λέκτερ (Άντονι Χόπκινς).

Ακολουθεί η κωμωδία επιστημονικής φαντασίας «Εξέλιξη», ένα από τα πιο αναμενόμενα καλοκαιρινά blockbusters του 2001 στην Αμερική, με το κλασικό αναρχικό χιούμορ του Άιβαν Ράιτμαν, ενώ «Τα Ναυτιλιακά Νέα» του Λάσε Χάλτσρομ είναι η επόμενη ταινία στην οποία πρωταγωνιστεί η γοητευτική ηθοποιός. Την ίδια χρονιά, πρωταγωνιστεί δίπλα στο Μπίλι Κρούνταπ, στη δραματική ταινία «Πέρα από τον Ορίζοντα» του Μπαρτ Φρόιντλιχ.

Στη δραματική ταινία «Ο Παράδεισος Είναι Μακριά», σε σκηνοθεσία και σενάριο του Τοντ Χέινς, η Τζούλιαν Μουρ υποδύεται την Κάθι Γουίτακερ, μια νοικοκυρά της δεκαετίας του 1950, που ζει σε προάστιο και βλέπει τη φαινομενικά αψεγάδιαστη ζωή της να διαλύεται. Η υποψήφια για τέσσερα Όσκαρ ταινία έχει επηρεαστεί από το ύφος της ταινίας «Όλα Όσα Επιτρέπουν οι Ουρανοί» (1955) και επικεντρώνεται σε κοινωνικά φαινόμενα, ενώ η Μουρ για την ερμηνεία της βρίσκεται υποψήφια για Όσκαρ και για Χρυσή Σφαίρα, μεταξύ άλλων υποψηφιοτήτων και βραβείων.

Οι «Ώρες» του Στίβεν Ντάλντρι, για το πώς το βιβλίο «Κυρία Ντάλαγουεϊ» της Βιρτζίνια Γουλφ επηρεάζει τρεις γυναίκες σε διαφορετικές εποχές, βρίσκει την Τζούλιαν Μουρ με δύο ακόμα σημαντικές γυναίκες του κινηματογράφου, τη Νικόλ Κίντμαν και τη Μέριλ Στριπ. Η ταινία, η οποία κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα για την καλύτερη δραματική παραγωγή είναι βασισμένη στο ομώνυμο βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημα του Μάικλ Κάνινγχαμ, ενώ το σενάριο υπογράφει ο Ντέιβιντ Χέαρ. Η Μουρ «απογείωσε το ρόλο της» έλαβε εξαιρετικά σχόλια και υποψηφιότητα Β΄ Γυναικείου ρόλου από την Ακαδημία των Όσκαρ, αποκτώντας τη δεύτερη υποψηφιότητά της την ίδια χρονιά.

Δριμύτερη επιστροφή

Ακολουθεί ένας χρόνος αποχής και η Τζούλιαν επιστρέφει για να πρωταγωνιστήσει στην κωμωδία «Εραστές Μετ’ Εμποδίων» του Πίτερ Χιούιτ, με συμπρωταγωνιστές τους Πιρς Μπρόσναν, Πάρκερ Πόσεϊ και Μάικλ Σιν.

Ακόμη μία ξεχωριστή ερμηνεία από τη Μουρ, βλέπουμε στο θρίλερ «Η εμμονή» όπου αντιμετωπίζει άγνωστες δυνάμεις σε ένα παραψυχολογικό θρίλερ, ενώ ο σκηνοθέτης Τζότζεφ Ρούμπεν («Νύχτες με τον εχθρό μου») υπογράφει με αντισυμβατικό τρόπο μια ιστορία που κινείται ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία.

Το 2005 σκηνοθετείται από τον άντρα της στο «Trust the Man», ενώ το 2006, πρωταγωνιστεί στη δραματική αστυνομική ταινία «Freedomland» δίπλα στον Σάμιουελ Τζάκσον, καθώς η χρονιά κλείνει με την επιστημονικής φαντασίας ταινία «Τα παιδιά των ανθρώπων» του Αλφόνσο Κουαρόν, η οποία διαδραματίζεται στο κοντινό μέλλον, το 2027.

Το 2007 συμπρωταγωνιστεί με τον Νίκολας Κέιτζ στην περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας «Next» σκηνοθεσίας Λι Ταμαχόρι, καθώς και στη δραματική ταινία «Savage Grace» του Τομ Κάλιν.

Στην κινηματογραφική εκδοχή του βραβευμένου με Νόμπελ μυθιστορήματος «Περί τυφλότητος» του Χοσέ Σαραμάγο, σκηνοθεσίας Φερνάντο Μεϊρέγιες πρωταγωνιστεί η Μουρ μαζί με τον Μαρκ Ράφαλο, το 2008 και την επόμενη χρονιά, η χαρισματική ηθοποιός λαμβάνει την πέμπτη της υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα, για την ερμηνεία της στη δραματική ταινία «Ένας άντρας μόνος» δίπλα στον Κόλιν Φερθ. Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Κρίστοφερ Άισεργουντ και αποτελεί την πρώτη κινηματογραφική δουλειά του σχεδιαστή μόδας και σκηνοθέτη Τομ Φορντ.

Το 2010 πρωταγωνιστεί στο ερωτικό θρίλερ «Υποψία» του Ατόμ Εγκογιάν με τους Λίαμ Νίσον και Αμάντα Σίφριντ, ενώ συναντά και πάλι στο πλατό τον Μαρκ Ράφαλο, αλλά και την Ανέτ Μπένινγκ για τις ανάγκες της δραματικής κωμωδίας «Τα παιδιά είναι εντάξει». Οι τρεις πρωταγωνιστές έλαβαν πολύ καλές κριτικές και η Μουρ την έκτη της υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα.

Το «Crazy, Stupid, Love» είναι η τελευταία της ταινία που προβάλλεται στους κινηματογράφους ανά τον κόσμο, όπου τη βρίσκουμε μαζί με τους Στιβ Καρέλ, Ράιαν Γκόσλινγκ και Έμα Στόουν.

Ενδεικτική φιλμογραφία: «Tales From The Darkside: The Movie» (1990), «The Hand That Rocks the Cradle» (1992), «The Gun in Betty Lou’s Handbag» (1992), «Benny & Joon» (1993), «The Fugitive» (1993), «Shortcuts» (1993), «Vanya on 42nd Street» (1994), «Safe» (1995), «Nine Months» (1995), «Assassins» (1995), «Surviving Picasso» (1996), «The Lost World: Jurassic Park» (1997), «Boogie Nights» (1997), «Chicago Cab» (1997), «The Big Lebowski» (1998), «The End of the Affair» (1999), «Cookie’s Fortune» (1999), «Magnolia» (1999), «An Ideal Husband» (1999), «Map of the World» (1999), «The Ladies Man» (2000), «Not I» (2000), «Hannibal» (2001), «Evolution» (2001), «The Shipping News» (2001), «World Traveler» (2001), «Far from Heaven» (2002), «The Hours» (2002), «Marie and Bruce» (2004), «Laws of Attraction» (2004), «The Forgotten» (2004), «The Prize Winner of Defiance, Ohio» (2005), «The Naked Brothers Band» (2005, 2007), «Freedomland» (2006), «Trust The Man» (2006), «Children of Men» (2006), «Next» (2007), «Ι’ m Not There» (2007), «Savage Grace» (2008), «Blindness» (2008), «A Single Man» (2009), «The Private Lives of Pippa Lee» (2009), «Chloe» (2010), «Shelter» (2010), «The Kids Are All Right» (2010), «Crazy, Stupid, Love» (2011).