Αγία Πετρούπολη: μια πόλη μεγαλείο της τέχνης και της ιστορίας
Η Βενετία του βορρά, η αριστοκρατική πόλη της Αγίας Πετρούπολης της Ρωσίας, είναι ένα μέρος γεμάτο ομορφιές και αξιοθέατα που έχει αποτελέσει έμπνευση πολλών λογοτεχνών και έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία. Είναι η μοναδική μεγαλούπολη στον κόσμο που συμπεριλαμβάνεται στην UNESCO…
Κανένας ίσως δεν κατάφερε να περιγράψει με λόγια τόσο κατάλληλα και αισθαντικά, την εικόνα της Αγίας Πετρούπολης, όσο ο ρώσος ποιητής Αλεξάντερ Πούσκιν, που στο ποίημά του «Χάλκινος Καβαλάρης» εκφράζει την αγάπη του για τις αυστηρές αρμονίες της πόλης, τα κυρίαρχα νερά του Νέβα και τις γρανιτένιες όχθες του.
Τρανή απόδειξη για τον άνδρα που οραματίστηκε την Αγία Πετρούπολη (πρώην Λένιγκραντ) -τον τσάρο Πέτρο τον Μέγα- η πόλη αποτελεί μια μικρογραφία της σύγχρονης, κοσμοπολίτικης Ρωσίας, διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Λένινγκραντ και πνευματικό κέντρο παγκόσμιας ακτινοβολίας. Όλα ξεκίνησαν στα 1703 χάρη στο μεγαλεπήβολο σχέδιο του Μεγάλου Πέτρου, να δημιουργήσει μια νέα πόλη στη βορειοδυτική άκρη της Ρωσίας, λιμάνι και παράθυρο της Ρωσίας στις εξελίξεις που διαδραματίζονταν στη Δύση.
Βρίσκεται στη βορειοδυτική Ρωσία και πολύ κοντά στα σύνορα της χώρας με τη Φινλανδία, στο σημείο που ο ποταμός Νέβας εκβάλλει στη Βαλτική Θάλασσα ( http://bit.ly/qI1E6i ). Είναι κτισμένη επάνω σε ένα σύμπλεγμα μικρών νησιών, που χωρίζονται από φυσικά και τεχνητά κανάλια και επικοινωνούν μεταξύ τους με γέφυρες. Εμπνευσμένη από το Άμστερνταμ και συγκρινόμενη με τη Βενετία, η πόλη αυτή συνδυάζει κουλτούρα και αριστοκρατικότητα, το μοντέρνο με το παραδοσιακό, την ιστορία με το σύγχρονο πολιτισμό και αποτελεί έναν μοναδικό προορισμό.
Η Αγία Πετρούπολη είναι η μοναδική μεγαλούπολη στον κόσμο (με περίπου 5 εκατ. κατοίκους), η οποία είχε συμπεριληφθεί στον κατάλογο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO ( http://whc.unesco.org/en/list/540 ), ως μνημείο αρχιτεκτονικής και πολιτισμού, το οποίο αντικατοπτρίζεται σε περισσότερα από 4000 αξιοθέατα και μνημεία της, σε 250 μουσεία, 50 θέατρα και 80 αίθουσες τέχνης.
Ολόκληρη η πόλη αποκαλείται και «πρωτεύουσα του Βορρά», καθώς αποτελεί μια τεράστια ανοιχτή έκθεση μνημειακής, διακοσμητικής και χρηστικής αρχιτεκτονικής, με μεγαλοπρεπή κτήρια, κήπους και πάρκα, πλατιές λεωφόρους, σκαλιστές γέφυρες, αγάλματα και μνημεία. Ακόμα πιο ξεχωριστή κάνουν την πόλη ο ποταμός Νέβας και τα πολυάριθμα κανάλια της που της έχουν δώσει το προσωνύμιο «Βενετία του Βορρά» ή «πόλη των 300 γεφυρών» (αν και στην πραγματικότητα έχει πάνω από οκτακόσιες). H βόλτα στις αποβάθρες του ποταμού, είναι από τις μεγαλύτερες απολαύσεις, αλλά η καρδιά της Αγίας Πετρούπολης είναι η περιοχή που ξεκινά από τα χειμερινά ανάκτορα και το ναυαρχείο και φτάνει ως το σημείο των ουρανοξυστών.
Τα αξιοθέατα και οι ομορφιές της είναι αμέτρητα και θα χρειαζόντουσαν πολλές σελίδες για να τα παρουσιάσουμε. Εμείς θα αρκεστούμε στα σημαντικότερα. ‘Ο,τι κι αν γράψουμε πάντως, θα είναι λίγο…
- Κάστρο και καθεδρικός ναός Πέτρου και Παύλου ( www.saint-petersburg.com/virtual-tour/peter-paul-fortress.asp )
Πρόκειται για την αρχική ακρόπολη και το αρχαιότερο ορόσημο της Αγίας Πετρούπολης, που ιδρύθηκε από τον Πέτρο τον Μέγα το 1703. Βρίσκεται στο νησί Hare στη βόρεια όχθη του ποταμού Νέβα. Xτίστηκε για προστασία από πιθανές επιθέσεις των δυνάμεων της Σουηδίας και έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως φυλακή για πολιτικούς κρατούμενους.
Εντός του κάστρου βρίσκεται και ο καθεδρικός ναός Πέτρου και Παύλου, που κατασκευάστηκε μεταξύ 1713 και 1733. Ο 125 σχεδόν μέτρων πύργος του στολίζεται από έναν χρυσό άγγελο, που κρατάει ένα σταυρό, σύμβολο της Αγίας Πετρούπολης. Ο καθεδρικός ναός πραγματοποιεί τακτικές θρησκευτικές λειτουργίες.
- Μουσείο Ερμιτάζ ( www.hermitagemuseum.org )
Ένα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου, το μουσείο Ερμιτάζ φιλοξενεί μια πλούσια συλλογή από ρωσικά και όχι μόνο έργα τέχνης και αποτελείται από συνολικά έξι κτήρια, με μεγαλύτερο και εντυπωσιακότερο το Χειμερινό Ανάκτορο της Αγίας Πετρούπολης, πρώην οικία των Τσάρων.
Το μουσείο άνοιξε για το κοινό από τον Νικόλαο τον Α’, περί το 1852 και σήμερα διαθέτει περισσότερα από 3.000 εκθέματα, μεταξύ των οποίων έργα των Gaugin, Monet, da Vinci, Rembrant, Michelangelo κ.ά..
- Πλατεία του Παλατιού και στήλη του Αλεξάνδρου
Η πλατεία του Παλατιού είναι η κεντρική πλατεία της Αγίας Πετρούπολης και το σημείο πολλών σημαντικών ιστορικών γεγονότων, συμπεριλαμβανομένης της «Ματωμένης Κυριακής» του 1905 και της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917. Η πλατεία στολίζεται από την εντυπωσιακή στήλη του Αλεξάνδρου, που είναι από κόκκινο γρανίτη και έχει στην κορυφή του το άγαλμα ενός αγγέλου που κρατάει ένα σταυρό. Είναι ένα μνημείο για τον αυτοκράτορα Αλέξανδρο, ο οποίος κυβέρνησε τη Ρωσία μεταξύ 1801 και 1825 και ο οποίος επέβλεψε τη νίκη επί της Γαλλίας του Ναπολέοντα. Το ύψος της φτάνει τα 47,5 μέτρα, ενώ το βάρος της είναι πάνω από 600 τόνους.
- Εκκλησία του Ρέοντος Αίματος
Το «αίμα» στο όνομα της εκκλησίας αναφέρεται στον Αλέξανδρο II, ο οποίος δολοφονήθηκε στο σημείο αυτό, δίπλα στο κανάλι Griboedov, το 1881 από αναρχικούς. Ο γιος του, Αλέξανδρος III έχτισε την πολύχρωμα αυτή εντυπωσιακή εκκλησία στη μνήμη του πατέρα του ξεκινώντας το 1883 ( http://bit.ly/9e1glE ). Η αρχιτεκτονική ξεχωρίζει από την υπόλοιπη της Αγίας Πετρούπολης, καθώς έχει μεσαιωνικό ρωσικό στυλ, με τους τοίχους και την οροφή της εκκλησίας να καλύπτονται με περίτεχνα ψηφιδωτά.
- Καθεδρικός ναός Αγίου Ισαάκ
Ο μεγαλύτερος ναός της πόλης της Αγίας Πετρούπολης χτίστηκε το 1818 από τον γάλλο αρχιτέκτονα Richard de Montferrand και ήταν έμπνευση του Αλεξάνδρου Β'. Για να ολοκληρωθεί ο ναός και για να μεταφερθεί από τη Φινλανδία ο γρανίτης που χρησιμοποιήθηκε, χρειάστηκε να κατασκευαστούν ειδικά πλοία και ένας σιδηρόδρομος.
- Το παλιό Χρηματιστήριο της Αγίας Πετρούπολης- Ναυτικό Μουσείο
Το κτίριο στεγάζει σήμερα το Κεντρικό Ναυτικό Μουσείο ( http://petersburgcity.com/museums/?id=16 ), το παλαιότερο ρωσικό Μουσείο και το μεγαλύτερο ναυτικό μουσείο στον κόσμο. Φιλοξενεί μια πολύτιμη συλλογή από πλοία, 5.000 έργα ζωγραφικής με θαλάσσια θέματα, πάνω από 3.000 πανό και σημαίες και άλλα εκθέματα.
- Λεωφόρος Nevsky Prospekt
Η λεωφόρος Νιέφσκι είναι ο πιο διάσημος δρόμος της πόλης, με πολλά αξιοθέατα πολυτελή καταστήματα και εστιατόρια, παλάτια, μουσεία και καθεδρικούς ναούς, αλλά και κατοικίες. Εκτείνεται σε 4,5 χιλιόμετρα και είναι προσβάσιμη από πέντε σταθμούς του μετρό και τέσσερις γέφυρες.
- Καθεδρικός ναός Kazan
Αυτός καθεδρικός ναός βρίσκεται στην κεντρική οδό Nevsky Prospekt και είναι σχεδιασμένος στα πρότυπα της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια του κομμουνισμού χρησιμοποιήθηκε ως φιλο-μαρξιστικό «Μουσείο της Ιστορίας της θρησκείας και του Αθεϊσμού».
- Άγαλμα χάλκινου καβαλάρη
Ευρισκόμενο στην πλατεία Senate, το άγαλμα του χάλκινου καβαλάρη είναι ένα άγαλμα του Μεγάλου Πέτρου που κάθεται πάνω στο άλογό του -το ποίο πατά ένα φίδι- ενώ το χέρι του απλώνεται προς τον ποταμό Νέβα. Κατασκευάστηκε από το 1770 έως το 1782 υπό τις διαταγές της Αικατερίνης της Μεγάλης, επέζησε του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου και των επαναστάσεων και ενέπνευσε το περίφημο ομώνυμο ποίημα του Πούσκιν.
- Τζαμί της Αγίας Πετρούπολης
Το τζαμί άνοιξε στο κέντρο της Αγίας Πετρούπολης το 1913, οπότε και ήταν το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του περιλαμβάνουν έναν θόλο και δύο μιναρέδες που καλύπτονται από γαλάζια ψηφιδωτά και μια πρόσοψη διακοσμημένη με ρήσεις από το Κοράνι σε αραβική καλλιγραφία.
- Εκπαιδευτικά ιδρύματα
Τα κτήρια που στεγάζουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Αγίας Πετρούπολης, είναι εξαιρετικής αισθητικής. Στις όχθες του Νέβα βρίσκεται η Σχολή Καλών Τεχνών, με αιγυπτιακούς γρύπες και σφίγγες, στο νησί Βασιλιέβσκι είναι η έδρα του Πανεπιστημίου της πόλης, ενώ εντυπωσιακά είναι και το Ινστιτούτο της Αικατερίνης (Βιβλιοθήκη) και η Σχολή Ιππικού, σχεδιασμένα από τον ιταλό Κουαρέγκι, δείγματα νεοκλασικισμού.
- Θέατρα
Στην πόλη δεσπόζει το Θέατρο Όπερας και Μπαλέτου Κίροφ - σήμερα η επίσημη ονομασία του είναι Θέατρο Mariinsky, ενώ παλαιότερο είναι το θέατρο του ανακτόρου, εντός του Ερμιτάζ. Άξια αναφοράς είναι ακόμα το κυκλικό θέατρο Σινισέλι και το Ωδείο.
- Άλλα μουσεία
Η Αγία Πετρούπολη έχει πολλά ακόμη ενδιαφέροντα μουσεία. Επισκέψιμο είναι και το τελευταίο σπίτι του Ρώσου συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο το 1971, με αφορμή την 150η επέτειο από τη γέννηση του συγγραφέα, ενώ ως μουσείο λειτουργεί και η οικία του λογοτέχνη Ναμπόκοφ.
Για τα υπόλοιπα μουσεία της πόλης επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: http://petersburgcity.com/museums/ .
Οι λευκές νύχτες της Αγίας Πετρούπολης
Χαρακτηριστικό της πόλης είναι οι «λευκές νύχτες» της, τότε που ο ουρανός φαίνεται να μη σκοτεινιάζει ποτέ - φαινόμενο που οφείλεται στη θέση της Αγίας Πετρούπολης κοντά στον Αρκτικό Κύκλο. Είναι ορατές για έναν ολόκληρο μήνα, από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου και κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου, στην πόλη λαμβάνει χώρα πληθώρα βραδινών πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Πόπη Αθανασοπούλου