Βιταμίνη Ε: πώς βοηθάει την υγεία μας και τι προκαλεί η έλλειψή της;
Γνωρίζουμε ονομαστικά όλες τις βιταμίνες, ενδεχομένως να τις παίρνουμε και ως συμπληρώματα, αλλά και από τις τροφές που καταναλώνουμε, πολλές φορές, όμως, δεν ξέρουμε καν πού μπορούν να μας ωφελήσουν. Σήμερα, θα μάθουμε τα πάντα για τη βιταμίνη Ε.
Η βιταμίνη Ε ίσως να μην είναι τόσο «διάσημη» όσο η βιταμίνη C για παράδειγμα, αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι είναι λιγότερο σημαντική. Όταν μιλάμε γι’ αυτή τη βιταμίνη, αναφερόμαστε ουσιαστικά στην οικογένεια λιποδιαλυτών βιταμινών, οι οποίες βασίζονται στα διατροφικά λίπη για τη μεταφορά και την απορρόφησή τους και δρουν επίσης σαν αντιοξειδωτικά, καταστρέφοντας τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες βλάπτουν τα κύτταρα.
Τα μέλη της οικογένειας της βιταμίνης Ε μπορούν να χωριστούν σε 2 ομάδες, τις τοκοφερόλες και τις τοκοτριενόλες, στις οποίες ανήκουν οι άλφα, βήτα, δέλτα και γάμα μορφές (δηλαδή άλφα τοκοφερόλη, άλφα τοκοτριενόλη, βήτα τοκοφερόλη κ.ο.κ.). Μερικοί ερευνητές είναι της άποψης ότι η βιταμίνη Ε είναι η πιο σημαντική της ομάδας θρεπτικών συστατικών που εμποδίζουν το οξειδωτικό στρες, ενώ άλλα μέλη της ομάδας αυτής είναι η βιταμίνη Β3, η βιταμίνη C, το σελήνιο και η γλουταθιόνη.
Ποιες είναι οι λειτουργίες της βιταμίνης Ε;
-Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες: Η βιταμίνη Ε αποτελεί ένα πολύ δυνατό αντιοξειδωτικό και προλαμβάνει το αντιοξειδωτικό στρες, το οποίο έχει βλαπτική επίδραση πάνω στα κύτταρα. Λόγω του ότι δουλεύει μαζί με άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως το σελήνιο, τη βιταμίνη Β3, τη βιταμίνη C και τη γλουταθιόνη, εμποδίζει τη μεγάλη αντίδραση των μορίων του οξυγόνου, προλαμβάνοντας έτσι την καταστροφή των κυττάρων που βρίσκονται γύρω τους, άρα και τη γήρανση, όπως κι ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις και καρκίνο.
-Έχει προστατευτική δράση πάνω στην επιδερμίδα μας: Η βιταμίνη αυτή προστατεύει την επιδερμίδα μας από τις UV ακτινοβολίες και επιτρέπει στα αντιδρώντα μόρια να «χτυπήσουν» τα κύτταρα σαν κεραυνός, χωρίς όμως να τα βλάπτουν. Πολλές μελέτες έχουν, μάλιστα, δείξει ότι όταν η βιταμίνη Ε εφαρμόζεται τοπικά, μπορεί να εμποδίσει την καταστροφή που προέρχεται από τις ακτίνες UV. Ακόμη, μπορεί να ταξιδέψει στις κυτταρικές μεμβράνες της επιδερμίδας και να απελευθερώσει τη δράση της, όταν καταναλώνουμε τροφές πλούσιες στη βιταμίνη αυτή.
-Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στην ουροδόχο κύστη: Είναι αρκετές οι μελέτες οι οποίες επιβεβαιώνουν ότι συμπεριλαμβάνοντας τη βιταμίνη Ε στη διατροφή μας, μέσα από τροφές που την περιέχουν, μπορούμε να μειώσουμε στο μισό την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης, μιας ασθένειας η οποία αποτελεί το 4ο κατά σειρά είδος θανατηφόρου καρκίνου στους άντρες και είναι 4 φορές πιο συχνός στο ανδρικό φύλο σε σχέση με το γυναικείο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, μια συγκεκριμένη μορφή της βιταμίνης Ε, η άλφα τοκοφερόλη, είναι αυτή που συνδέεται με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αυτού του είδους καρκίνου και πέραν των τροφών που την περιέχουν, μπορείτε να τη βρείτε και σε συμπληρώματα.
-Προστατεύει ενάντια στον καρκίνο του προστάτη: Η γ-τοκοφερόλη, μία από τις μορφές της βιταμίνης Ε, έχει βρεθεί ότι έχει σημαντική δράση κατά της ανδρικής αυτής ασθένειας, εμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, χωρίς να βλάπτονται τα υγιή κύτταρα του αδένα. Οι ερευνητές βρήκαν, μάλιστα, ότι η γ-τοκοφερόλη, ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλες μορφές της βιταμίνης Ε (όπως δ-τοκοφερόλη) μπορεί να οδηγήσει σε απόπτωση (θάνατο) των ευαίσθητων στα ανδρογόνα καρκινικών κυττάρων του προστάτη, μέσα σε μόλις 3 ημέρες θεραπείας. Η α-τοκοφερόλη, όμως, από μόνη της δεν παρουσιάζει τέτοια δράση.
-Δρα ευεργετικά όσον αφορά το Αλτσχάιμερ: Όπως υποστηρίζεται από διάφορους ερευνητές, η βιταμίνη Ε μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση του Αλτσχάιμερ ή να δράσει συμπληρωματικά στη θεραπεία του, αν και τα αποδεικτικά στοιχεία ακόμη δεν είναι απολύτως σαφή. Ενώ μια μελέτη έδειξε ότι όσοι παρουσίαζαν την υψηλότερη πρόσληψη της βιταμίνης εμφάνιζαν 67% μικρότερο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ, διαφορετική μελέτη έδειξε ότι όσοι εμφάνιζαν πρώιμα συμπτώματα της νόσου και έπαιρναν συμπληρώματα βιταμίνης Ε, δεν παρουσίασαν διαφορά με τους υπόλοιπους στο βαθμό εξέλιξης της ασθένειας.
-Βοηθά τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων: Η βιταμίνη Ε είναι επίσης σημαντική όσον αφορά το σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και βοηθάει τον οργανισμό μας να αξιοποιήσει τη βιταμίνη Κ.
Από ποιες πηγές μπορούμε να λάβουμε τη βιταμίνη E;
Αν θέλετε να αυξήσετε την πρόσληψη της θαυματουργής αυτής βιταμίνης, θα πρέπει να βάλετε στη διατροφή σας τροφές όπως αμύγδαλα, ηλιόσπορο και άλλους ξηρούς καρπούς, σπανάκι, ελιές, ακτινίδιο, σπαράγγια, μύρτιλλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μοσχάρι, αβοκάντο, ελαιόλαδο και άλλα φυτικά έλαια.
Τα περισσότερα συμπληρώματα βιταμίνης Ε περιέχουν μία μόνο μορφή της βιταμίνης, την α-τοκοφερόλη, γι’ αυτό καλύτερα να ζητήσετε (ανάλογα πάντα και με τη συμβουλή του γιατρού σας) ένα συμπλήρωμα που να περιέχει και τις υπόλοιπες μορφές.
Οι επιπλοκές που προκύπτουν από την έλλειψη της βιταμίνης
Αν και είναι εξαιρετικά σπάνιες οι περιπτώσεις έλλειψης της συγκεκριμένης βιταμίνης και σχεδόν ποτέ δεν προκαλούνται από φτωχή διατροφή, το θέμα ακόμη ερευνάται ακόμη και οι γνώμες ποικίλλουν. Οι περισσότερες παρ’ όλ’ αυτά εντοπίζουν το πρόβλημα σε κακή απορρόφησή της από τον οργανισμό και οι επιπλοκές που προκύπτουν είναι συνήθως οι εξής:
-Μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας.
-Κίνδυνος αιμολυτικής αναιμίας, λόγω οξειδωτικής ζημιάς στα ερυθρά αιμοσφαίρια.
-Προβλήματα αναπαραγωγής, όπως υπογονιμότητα.
-Δημιουργία καταρράκτη σε ορισμένες περιπτώσεις έλλειψης.
-Εμφάνιση κηλίδων στο δέρμα, λόγω του ότι η βιταμίνη Ε σε επαρκείς ποσότητες κάνει την επιδερμίδα μας πιο φωτεινή – άρα η έλλειψή της φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
-Ευθραυστότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
-Πιθανότητες νευρολογικών βλαβών.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, μπορούμε να πούμε ότι η έλλειψη της βιταμίνης Ε μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές στη ζωή μας, γι’ αυτό φροντίστε να συμπεριλαμβάνετε τροφές πλούσιες στη βιταμίνη αυτή καθημερινά στη διατροφή σας και για να αυξήσετε την απορρόφησή της από τον οργανισμό, λάβετε και βιταμίνη C. Τα συμπληρώματα της βιταμίνης είναι απαραίτητα για τις γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση, σε εγκυμοσύνη ή χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά - παρ’ όλ’ αυτά μην ξεχνάτε ότι πρέπει να παίρνετε πάντα τη συμβουλή του γιατρού σας πριν ξεκινήσετε τη λήψη της μέσω συμπληρωμάτων και να προτιμάτε πάντα τις φυσικές πηγές της.