Ο ευφυής καλλιτέχνης έφυγε στα 83 του, αφήνοντας τον χώρο της τέχνης κατά πολύ φτωχότερο.

Επειδή οι δυσάρεστες ειδήσεις που μας έφερε το 2016 μάλλον δεν ήταν αρκετές, άλλο ένα κακό μαντάτο προστέθηκε μόλις χτες (29/8) σε μια λίστα που μεγαλώνει με τρομακτικούς ρυθμούς. Ο λόγος για τον θάνατο του μεγάλου κωμικού Τζιν Γουάιλντερ που έφυγε από τη ζωή στα 83 του χρόνια πριν από δύο ημέρες. Ο χαρισματικός ηθοποιός (και σεναριογράφος, σκηνοθέτης, συγγραφέας) μάς χάρισε μερικούς από τους πιο απολαυστικούς χαρακτήρες στην ιστορία του κινηματογράφου όπως ο μετριοπαθής λογιστής Λέων Μπλουμ στους «Δυο Τρελούς Παραγωγούς» (1967), ο εμβληματικός Γουίλι Γουόνκα στο «Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας» (1971) και ο απίθανος Δρ Φρανκενστάιν στο σπαρταριστό «Φρανκενστάιν Τζούνιορ» (1974). Πριν αποχαιρετήσουμε τον σπουδαίο αυτό ηθοποιό, σκιαγραφούμε τη διαδρομή της ζωής του μέσα από 20 σημεία.

Σκηνή από το «Φρανκενστάιν Τζούνιορ»

1. Ο Τζιν Γουάιλντερ γεννήθηκε στις 11 Ιουνίου 1933 στο Γουισκόνσιν από πατέρα Εβραίο που στο παρελθόν είχε μεταναστεύσει στη Ρωσία. Την ίδια καταγωγή είχαν και οι παππούδες του από την πλευρά της μητέρας του.

2. Μεγάλωσε με τις αρχές του εβραϊσμού, αλλά κράτησε μόνο το αξίωμα του αλτρουισμού και της αμοιβαιότητας (“Goldern Rule”) σαν φιλοσοφία ζωής. Σε συνέντευξή του το 2005, περιέγραψε τον εαυτό του ως «Ιουδαϊστή-Βουδιστή-Άθεο».

3. Το πραγματικό του όνομα ήταν Τζερόμ Σίλβερμαν, ωστόσο στα 26 του υιοθέτησε το stage όνομα Τζιν Γουάιλντερ, εξηγώντας αργότερα για την επιλογή του: «Μου άρεσε πάντα το όνομα Τζιν λόγω του χαρακτήρα του Γιουτζίν Γκαντ από το βιβλίο “Look Homeward, Angel and Of Time and the River” του Τόμας Γουλφ. Ήμουν επίσης μεγάλος θαυμαστής του Θόρντον Γουάιλντερ».

4. Το ενδιαφέρον του για την υποκριτική ξεκίνησε από όταν ήταν 8 μόλις ετών, όταν η μητέρα του διαγνώστηκε με ρευματοειδή πυρετό και ο γιατρός τού συνέστησε να προσπαθεί συνεχώς να την κάνει να γελά. Τρία χρόνια αργότερα, είδε μια παράσταση της αδερφής του (που σπούδαζε υποκριτική) και εκστασιάστηκε από την εμπειρία του θεάτρου. Στα 13 του ξεκίνησε κι επίσημα μαθήματα με τον καθηγητή της αδερφής του.

5. Βίωσε μια τραυματική εμπειρία κατά την παραμονή του στο στρατιωτικό σχολείο Black-Foxe όπου τον έστειλε η μητέρα του, Tζιν, για να καταστείλει την επιθυμία του να ασχοληθεί με το θέατρο. Εκεί, ο νεαρός Wilder έπεσε θύμα bullying και σεξουαλικής κακοποίησης, κυρίως λόγω της εβραϊκής του καταγωγής. Η παραμονή του εκεί δεν κράτησε πολύ, καθώς επέστρεψε γρήγορα στη γενέτειρά του όπου και αναμείχθηκε ενεργά πλέον στην τοπική θεατρική κοινότητα.

6. Στα 15 του, έπαιξε τον πρώτο του ρόλο μπροστά σε κοινό, υποδυόμενος τον υπηρέτη Μπαλτάζαρ στην παράσταση «Ρωμαίος & Ιουλιέτα».

7. Σπούδασε Communication and Theatre Arts στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, ενώ στη συνέχεια έγινε δεκτός στο Bristol Old Vic Theatre School στο Μπρίστολ της Αγγλίας. Το 1958 πήρε πλήρη υποτροφία σπουδών από το HB Studio.

8. Μετά τις σπουδές του στην Αγγλία, επέστρεψε στις Η.Π.Α. για να μελετήσει τη μέθοδο Στανισλάφσκι. Σύντομα, και κατόπιν παρακίνησης των δασκάλων του στα studios του HB, έκανε στροφή προς τη μέθοδο Στράσμπεργκ.

9. Στα 23 του, κέρδισε μετά από καστ τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση του Broadway «Η Μάνα Κουράγιο και τα Παιδιά της» (από το ομώνυμο θεατρικό του Μπέρτολτ Μπρεχτ), όπου και πρωταγωνίστησε στο πλευρό της Αν Μπάνκροφτ (η αισθησιακή Μrs. Robinson στην ταινία «Ο Πρωτάρης»). Τότε ήταν που γνώρισε τον σκηνοθέτη Μελ Μπρουκς, τον τότε σύντροφο της Μπάνκροφτ και μετέπειτα σκηνοθέτη του Γουάιλντερ στις ταινίες που τον καθιέρωσαν.

 «Δυο Τρελοί Παραγωγοί» (1968)

10. Το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο έγινε το 1967 με την ταινία «Μπόνι και Κλάιντ», ενώ ένα χρόνο αργότερα ήρθε ο πρώτος του σημαντικός ρόλος στο επιτυχημένο φιλμ του Μελ Μπρουκς «Δυο Τρελοί Παραγωγοί» (1967). Αυτή ήταν και η πρώτη από μια σειρά σημαντικών συνεργασιών με τον μεγάλο συγγραφέα και σκηνοθέτη.

11. Το 1971 πέρασε από ακρόαση για τον ρόλο του Γουίλι Γουόνκα στην ταινία του Μελ Στιούαρτ «Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας». Αφού ερμήνευσε μερικές γραμμές, έφυγε από την οντισιόν απογοητευμένος, όταν ο Στιούαρτ που ήταν μεγάλος fan του κωμικού, έτρεξε πίσω του για να του χαρίσει χωρίς δεύτερη σκέψη τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ήταν ο ρόλος που θα του χάριζε αργότερα μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού.

O Τζιν Γουάιλντερ ως Γουίλι Γουόνκα

12. Ήταν δύο φορές υποψήφιος για το βραβείο Όσκαρ: το 1967 στην κατηγορία Β’ Αντρικού Ρόλου για την ταινία «Δυο Τρελοί Παραγωγοί» και το 1974 στην κατηγορία Διασκευασμένου Σεναρίου για τη συν-συγγραφή του «Φρανγκεστάιν Τζούνιορ» με τον Μελ Μπρουκς.

13. Το 1984, έγραψε και σκηνοθέτησε την ταινία «Η Γυναικάρα με τα κόκκινα» η οποία και γνώρισε τεράστια επιτυχία.

«Δε βλέπω τίποτα, δεν ακούω τίποτα» (1989)

14. Υπήρξε παντρεμένος τέσσερις φορές: o πρώτος του γάμος έγινε το 1960 με τη Μέρι Μέρσιερ και διήρκεσε πέντε χρόνια. Το 1967 παντρεύτηκε τη Μέρι Τζόαν Σουτς, η οποία μάλιστα είχε ήδη ένα παιδί από προηγούμενο γάμο, το οποίο ο ηθοποιός υιοθέτησε. Η τρίτη σύζυγός του ήταν η ηθοποιός και σταρ του Saturday Night Live Τζίλντα Ράντνερ (ο γάμος τους έγινε το 1984), η οποία όμως πέθανε από καρκίνο των ωοθηκών πέντε χρόνια αργότερα σε ηλικία 42 ετών. Το τραγικό συμβάν ώθησε τον Γουάιλντερ στη δημιουργία του «Kέντρου Ανίχνευσης Καρκίνου Ωοθηκών Τζίλντα Ράντνερ» στο Λος Άντζελες. Ο τέταρτος και τελευταίος γάμος του έγινε το 1991 με την Κάρεν Μπόγιερ, την οποία γνώρισε κατά την προετοιμασία του ρόλου του ως κωφού για την ταινία του Άρθουρ Xίλερ «Δε βλέπω τίποτα, δεν ακούω τίποτα». Για τις ανάγκες του ρόλου, η λογοθεραπεύτρια Μπόγιερ του έμαθε πώς να διαβάζει τα χείλη.

15. Υπήρξε υποστηρικτής του Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ εναντιώθηκε ενεργά στη δράση των Η.Π.Α. κατά τους πολέμους στο Βιετνάμ και το Ιράκ.

Το επιβλητικό πορτρέτο του Δρ. Φρανκενστάιν

16. Έχει κυκλοφορήσει τρία μυθιστορήματα.

17. Το 1999 διαγνώστηκε με λέμφωμα non-Hodgkins και υποβλήθηκε σε θεραπείες με ακτινοβολίες και μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων, καταφέρνοντας να το νικήσει.

18. Τα τελευταία χρόνια έπασχε από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Πέθανε στις 28 Αυγούστου 2016 στο σπίτι του στο Κονέκτικατ λόγω επιπλοκών στην υγεία του.

ΣΟΦΙΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ / [email protected]