Ο Ντένις Βιλνέβ καταπιάνεται με την επιστημονική φαντασία και το αποτέλεσμα ξεπερνά κάθε προσδοκία, φέρνοντάς μας αντιμέτωπους με ένα πραγματικά ισχυρό μήνυμα.

Μέσα σε λίγα χρόνια ο Ντένις Βιλνέβ έχει καθιερωθεί ως ένας από τους καλύτερους και πιο ενδιαφέροντες δημιουργούς του Χόλιγουντ αυτή τη στιγμή. Και ακριβώς επειδή δεν αναδείχθηκε μέσα από τη βιομηχανία του θεάματος, έχει επιβάλλει τους δικούς του κανόνες και απλά τα μεγάλα μπάτζετ βοηθούν τις ιδές του να αναδειχθούν. Και αυτή τη στιγμή ο Καναδός δεν κάνει σινεμά γιατί απλά πρέπει να βγάλει τα προς το ζην, αλλά έχει σημαντικά πράγματα να πει, όχι μόνο για την εξέλιξη του ίδιου του κινηματογράφου ως μέσο, αλλά και πώς αυτός μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο.

Θεωρούμε πως το «Arrival» («Η άφιξη» η ελληνική απόδοση του τίτλου) είναι η σημαντικότερη ταινία του, κάτι το οποίο από μόνο του αποτελεί ένα σπουδαίο επίτευγμα, αφού το σερί που τρέχει ήδη τη δεκαετία που διανύουμε είναι φανταστικό. Και με το «Arrival» οριοθετεί ένα νέο σύνορο για το σύγχρονο σινεμά και πώς αυτό μπορεί να επικοινωνήσει μια ιδέα ή ένα συναίσθημα στο κοινό. Πολύ χονδρικά, μιλάμε για μια ταινία που μοιάζει σαν μια μίξη των «Στενών επαφών τρίτου τύπου» με το «Interstellar», αλλά αυτό μόνο σε ένα αρχικό στάδιο για να καταλάβετε το ύφος που πρέπει να περιμένετε. Γιατί στην πράξη όσα λιγότερα γνωρίζετε για το συγκεκριμένο φιλμ, τόσο πιο πολύ θα το εκτιμήσετε. Δεν υπάρχει παρθενογένεση πλέον στο σινεμά, υπάρχουν ωστόσο κάποια σημεία του «Arrival» στα οποία νιώθεις πως παρακολουθείς κάτι καινούριο να έρχεται στην επιφάνεια.

Jan Thijs

Το μόνο που χρειάζεται να ξέρετε για την ταινία είναι ότι δώδεκα διαστημόπλοια με εξωγήινους προσγειώνονται σε διάσπαρτα σημεία του πλανήτη και μια ομάδα ειδικών καλείται να ερευνήσει τις προθέσεις τους. Μέσα σε αυτούς είναι και η γλωσσολόγος Λουίζ Μπανκς (Έιμι Άνταμς), η οποία αναλαμβάνει να διαμεσολαβήσει για την επικοινωνία με τους εξωγήινους, χωρίς να διαθέτει το χρόνο που απαιτείται για την αποστολή της και ενώ έχει προσπαθεί να συνέλθει από μια προσωπική τραγωδία.

Είναι πραγματικά πάρα πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την ταινία δεν έχει κάποιος στρατιωτικός ή κάποιος επιστήμονας ειδικός στη μελέτη της εξωγήινης ζωής. Σε πρώτο πλάνο έρχεται μια γλωσσολόγος και αυτή η εξέλιξη προδίδει και την ραχοκοκκαλιά της ταινίας. Δεν έχει σημασία η ανεγκέφαλη δράση, αλλά η δημιουργία επικοινωνίας μέσα από μια βαθύτατα σκεπτόμενη και αλληγορική πλοκή.

Για να έχει όμως πέραση αυτό το εγχείρημα στο κοινό του εμπορικού σινεμά, τότε πρέπει η ατμόσφαιρα να είναι υποδειγματική και το μυστήριο να διατηρεί το σασπένς. Και για αυτό το λόγο το τεχνικό κομμάτι είναι τόσο δουλεμένο ώστε θα πρέπει να θεωρείται παράδειγμα προς μίμηση για τις ταινίες του είδους της επιστημονικής φαντασίας από εδώ και πέρα. Η φωτογραφία του Μπράντφορντ Γιανγκ είναι στυλιζαρισμένη, πεντακάθαρη και φουτουριστική και σε αρκετά χρόνια θα γυρίζουμε πίσω σε αυτή την ταινία για να εκθειάζουμε τη δουλειά του. Το ίδιο ισχύει και για τον Iσλανδό συνθέτη Γιόχαν Γιόχανσον που έχει επιμεληθεί το soundtrack. Πότε έκδηλα απειλητικό και πότε μινιμαλιστικό και λυρικό, καταφέρνει να τονίσει τις αρετές του φιλμ και να σε διατηρεί μέσα στο κλίμα.

Για μια ταινία τέτοιου βεληνεκούς, διαθέτει ένα αρκετά περιορισμένο καστ. Αυτό όμως δε συμβαίνει λόγω εξοικονόμησης μπάτζετ ή για κάτι αντίστοιχο. Είναι σημαντικό η ιστορία να παραμείνει προσωπική παρά την τεράστια κλίμακα και η Έιμι Άνταμς την κουβαλάει μόνη της στις πλάτες της, παραδίδοντας την καλύτερη ερμηνεία της έως τώρα καριέρας της. Οι Τζέρεμι Ρένερ και Φόρεστ Γουίτακερ απλά συμπληρώνουν με την εμπειρία τους το κάδρο.

Ο Ντένις Βιλνέβ θέτει στο προσκήνιο τον άνθρωπο. Απαλλαγμένος από την γραμμική ροή του χρόνου, παραδίδει μια παράξενη ταινία που σε συγκινεί αληθινά όχι για κάποιο ρομάντζο ή για κάποια προσωπική νίκη κάποιου ήρωα, αλλά επειδή στοχεύει στην αναζήτηση του ελάχιστου της ανθρωπιάς, επιμένει σε αυτό, το μεγεθύνει και το παρουσιάζει ως το ζητούμενο στο οποίο πρέπει να προσβλέπουμε. Το κεντρικό μήνυμα είναι επιτακτικά επίκαιρο, είναι διαχρονικό, έρχεται από το μέλλον έχοντας ως γνώμονα το παρελθόν και είναι μια συνθήκη τη σημασία της οποίας γνωρίζουμε, την προσπερνάμε επιδεικτικά εμμένοντας στον εαυτό μας στο εδώ και το τώρα, δίχως να εξετάζουμε το ευρύτερο καλό.

Ειλικρινά, δεν υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από αυτό που προσπαθεί να πει ο Βιλνέβ και είναι ευτυχία ότι το πράττει με όχημα μια εξαιρετική ταινία, άρτια στο τεχνικό της κομμάτι, με μια σαρωτική ερμηνεία στην καρδιά της και με τη μεγάλη ανατροπή να στηρίζεται στο συναίσθημα, όχι όμως ως επίκληση σε αυτό αλλά ως ο μόνος δρόμος. Σίγουρα απαιτείται και μια δεύτερη θέαση, το σίγουρο πάντως είναι πως το «Arrival» είναι μια τομή στο σινεμά της δεκαετίας που διανύουμε και δεν αξίζει απλά να μπει σε λίστες, αλλά να καταλάβει ο κόσμος τι θέλει να πει ο Βιλνέβ και να προσαρμοστεί σε αυτή την παράλληλη πραγματικότητα. Αν κάθε άνθρωπος που ζει στον πλανήτη αυτή τη στιγμή έβλεπε το «Arrival» και έμπαινε πραγματικά μέσα στην ταινία, τότε ο κόσμος μας θα γινόταν αυτομάτως πολύ καλύτερος για όλους, τόσο για εμάς όσο και για τις επόμενες γενιές. Για πόσα έργα τέχνης μπορείς να πεις αυτό το πράγμα;

ΓΜ

Μη χάσετε στα Novacinema αποκλειστικά μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες που ξεχωρίζουν στο box office, αλλά και που διακρίνονται σε μεγάλα βραβεία (La La Land, Aστακός).