Οδοντωτός: «σκαρφαλώνοντας» στα Καλάβρυτα
Μία από τις πιο μαγευτικές και περιπετειώδεις διαδρομές με τραίνο στον κόσμο, χαρίζει εδώ και πολλά χρόνια στους επιβάτες του, ο οδοντωτός σιδηρόδρομος των Καλαβρύτων, που –με τα «δόντια» του- έχει τη δυνατότητα να «σκαρφαλώνει» ψηλά, αψηφώντας τις μεγάλες κλίσεις του εδάφους. Χαρακτηριστικό του οδοντωτού είναι τα λιγοστά ευθύγραμμα τμήματα της διαδρομής, σε αντίθεση με τα πολλά καμπύλα, όπου το έδαφος είναι ιδιαίτερα απόκρημνο.
Μία από τις πιο μαγευτικές και περιπετειώδεις διαδρομές με τραίνο στον κόσμο, χαρίζει εδώ και πολλά χρόνια στους επιβάτες του, ο οδοντωτός σιδηρόδρομος των Καλαβρύτων, που –με τα «δόντια» του- έχει τη δυνατότητα να «σκαρφαλώνει» ψηλά, αψηφώντας τις μεγάλες κλίσεις του εδάφους. Χαρακτηριστικό του οδοντωτού είναι τα λιγοστά ευθύγραμμα τμήματα της διαδρομής, σε αντίθεση με τα πολλά καμπύλα, όπου το έδαφος είναι ιδιαίτερα απόκρημνο.
Ξεκινώντας από την παραλιακή πόλη του Διακοπτού, στα χνάρια του Βουραϊκού ποταμού, το τραίνο διασχίζει το ομώνυμο φαράγγι, διανύοντας 22,350 χλμ. και καταλήγει, μετά από 65 λεπτά, στην όμορφη και ιστορική πόλη των Καλαβρύτων, που βρίσκεται σε υψόμετρο 720 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Στη διαδρομή αυτή περνάει από τούνελ, μικρούς και μεγάλους καταρράκτες, παραπόταμους και εντυπωσιακά τοπία. Τα Καλάβρυτα και η ευρύτερη περιοχή αποτελούν τουριστικό θέρετρο για όλες τις εποχές του χρόνου. Πρόκειται για έναν τόπο με ιστορία και απαράμιλλες φυσικές ομορφιές, που διαθέτει μάλιστα ένα από τα πιο οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας, με επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Τα έργα κατασκευής του δικτύου του οδοντωτού σιδηροδρόμου, άρχισαν το 1889, ενώ τα εγκαίνιά του έγιναν το 1896. Από τότε και μέχρι σήμερα ο Βουραϊκός ποταμός και ο Οδοντωτός πορεύονται μαζί καθημερινά, όλες τις εποχές του χρόνου, ό,τι καιρό κι αν κάνει. Το τραινάκι ενσωματώθηκε τόσο καλά στο φυσικό περιβάλλον, που μοιάζει σαν να ήταν πάντα εκεί. Ο τρόπος της κατασκευής του δεν επιβάρυνε το οικοσύστημα του φαραγγιού. Με το ξύλο και την πέτρα της περιοχής, οι τεχνικοί έκαναν για χάρη του τραίνου έργα που νομίζει κανείς ότι τα έφτιαξε η φύση από μόνη της.
Η ιστορία του Οδοντωτού σιδηροδρόμου, μας πάει πίσω στην Ελλάδα του Τρικούπη, τότε που ως πρωθυπουργός της χώρας θέλησε να δημιουργήσει τοπικά σιδηροδρομικά δίκτυα, δίπλα στο κυρίως σιδηροδρομικό δίκτυο, διαβλέποντας ότι το «μικρό» τραίνο έχει μεγαλύτερη ευελιξία –κάτι σημαντικό για μια ορεινή χώρα- αλλά και ότι είναι πιο οικονομικό στην κατασκευή του. Έτσι, το Μάρτιο του 1889 η κυβέρνησή του αποφάσισε την κατασκευή της γραμμής από το Διακοφτό στα Καλάβρυτα και η μελέτη ανατέθηκε σε Γάλλους επιστήμονες, ενώ η σύμβαση της κατασκευής του δικτύου του οδοντωτού και της εκμετάλλευσής του για 92 χρόνια ανατέθηκε στην εταιρεία Σιδηρόδρομοι Πειραιώς-Αθηνών-Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ).
Ο Οδοντωτός χρησιμοποιούσε αρχικά έξι αυτοκινητάμαξες, σχεδιασμένες και κατασκευασμένες ειδικά για τον ελληνικό οδοντωτό σιδηρόδρομο και προσαρμοσμένες στο περιβάλλον του δικτύου (στις κλίσεις, τις καμπύλες της γραμμής, το ύψος των σηράγγων, την αντοχή των γεφυρών και των σιδηροτροχιών).
Το Μάιο του 2003 ξεκίνησε μια εκτεταμένη ανακατασκευή του δικτύου, που εκσυγχρόνισε τη γραμμή και βελτίωσε σημαντικά την άνεση του ταξιδιού. Στα συμβατικά τμήματα της διαδρομής έγινε πλήρης αντικατάσταση των σιδηροτροχιών, των συρμών και των στρωτήρων, ενώ επίσης ενισχύθηκαν όλες οι μεταλλικές γέφυρες και αρκετές αντικαταστήθηκαν και συντηρήθηκαν. Τα τακτικά δρομολόγια ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2009 με τις νέες Ελβετικής κατασκευής αυτοκινητάμαξες STADLER που έχουν να επιδείξουν ό,τι πιο σύγχρονο και ασφαλές υπάρχει στον σιδηρόδρομο αυτής της μορφής και φιλοξενούν 110 επιβάτες. Τα δρομολόγια, τις καθημερινές γίνονται σε 3 ζεύγη ενώ τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες φτάνουν τα 5 ζεύγη.
Ευχαριστούμε θερμά την επίσημη ιστοσελίδα ( http://www.odontotos.com) του Οδοντωτού για την παραχώρηση πληροφοριών και φωτογραφικού υλικού.
Πληροφορίες: Σταθμός Διακοπτού: τηλ. 26910 43206, σταθμός Καλαβρύτων: τηλ. 2692 022245, κέντρο εξυπηρέτησης πελατών ΟΣΕ: τηλ. 1110. Τιμή εισιτηρίου: 9.50 ευρώ, 19 ευρώ με επιστροφή (ισχύουν τα πολύτεκνα, φοιτητικά, παιδικά, συνδρομητικά εισιτήρια).
ΠΟΠΗ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ