Απέραντες αμμώδεις εκτάσεις, καλλιτεχνικά σμιλεμένοι αμμόλοφοι, οάσεις και βραχώδη όρη, συνθέτουν το απόκοσμο τοπίο της ερήμου Σαχάρας, της πιο ζεστής ερήμου του κόσμου που καλύπτει μεγάλο μέρος της βόρειας Αφρικής. Ας την εξερευνήσουμε!

Η Σαχάρα είναι μια αμμώδης έκταση ερήμου, που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Αφρικής. Πρόκειται για μια περιοχή ακαλλιέργητη, με δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, μεγάλες άνυδρες εκτάσεις, αλλά και καταπράσινες οάσεις με χουρμαδιές. Εκτός από τις αμμώδεις εκτάσεις της, διαθέτει πετρώδεις περιοχές και αρκετά βραχώδη όρη, ενώ σε άλλα σημεία της σχηματίζονται κοιλώματα με μεγάλο και απότομο βάθος εξαιτίας της διαβρωτικής επίδρασης του ανέμου.

Η πιο ζεστή έρημος του κόσμου, διασχίζει την Αφρική από τον Ατλαντικό Ωκεανό έως την Κοιλάδα του Νείλου και συνεχίζεται στα ανατολικά του με την Αραβική Έρημο στην Αίγυπτο και στη Νουβική Έρημο, στο Σουδάν μέχρι να φτάσει στην Ερυθρά Θάλασσα. Aπό τα σύνορα της στον Ατλαντικό, έως την κοιλάδα του Νείλου, καλύπτει απόσταση 4.000 χλμ., και από το βόρειο μέχρι το νότιο άκρο της, 1.500 έως 1.800 χλμ., συνολικά μια περιοχή περίπου όση και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Διασχίζει περίπου 20 γραμμές γεωγραφικού μήκους και περιλαμβάνει τουλάχιστον δέκα χώρες -Μαρόκο, Μαυριτανία, Μάλι, Αλγερία, Λιβύη, Νίγηρας, Τυνησία, Τσαντ, Αίγυπτος και Σουδάν- και το αμφισβητούμενο έδαφος της Δυτικής Σαχάρας.

Αποτελώντας μια εικόνα απόκοσμη και θαυμαστή για τους περισσότερους από εμάς, η έρημος Σαχάρα είναι ένα μέρος που όμοιό του δεν υπάρχει στη γη. Είναι τεράστια σε έκταση και μοναδική σε τοπία, με μια… θάλασσα άμμου που έχει το μέγεθος μιας μικρής ευρωπαϊκής χώρας και πορτοκαλί αμμόλοφους που έχουν δημιουργηθεί σα γλυπτά από τον αέρα.

Ορισμένα μέρη της Σαχάρας δεν είναι προσιτά στους ταξιδιώτες –είτε είναι επικίνδυνα- αλλά υπάρχουν και περιοχές της που μπορεί κανείς να τις επισκεφτεί, κυρίως στο Μαρόκο, την Τυνησία και την Αίγυπτο. Εκεί –όπως αναφέρει το Lonely Planet- θα ζήσετε μοναδικές εμπειρίες με φωτιές στη μέση της ερήμου, μετακινήσεις με καμήλες και περιηγήσεις με τζιπ.

Ταξίδι στη Σαχάρα

Ένα ταξίδι στη Σαχάρα μπορεί να είναι τόσο διαφορετικό, όσο η ίδια η έρημος, αλλά υπάρχουν και ορισμένες εμπειρίες που αποτελούν «must». Οι περισσότεροι αρχίζουν το ταξίδι τους από πόλεις-βάσεις, όπου ξεκινούν οργανωμένες αποστολές για την έρημο. Συχνά πρόκειται για οάσεις, που αποτελούν κέντρα πολιτισμού της Σαχάρας και όπου η αρχιτεκτονική προκύπτει με φυσικό τρόπο από τη γη, ενώ ο αργός ρυθμός ζωής, έχει αλλάξει ελάχιστα εδώ και αιώνες.

Για να εξερευνήσετε τη Σαχάρα πέρα από τις πόλεις και τα χωριά, υπάρχουν δύο σημαντικά μέσα, ανάμεσα στα οποία μπορείτε να επιλέξετε. Η αργή πορεία με καμήλες, στις απέραντες εκτάσεις άμμου, στα ίχνη που συνήθιζαν να ταξιδεύουν κάποτε τα μεγάλα καραβάνια, περνώντας από θεαματικά τοπία και με πολύ χρόνο για να απολαύσετε τη μοναδικότητά τους. Ο δεύτερος τρόπος για να εξερευνήσετε την έρημο, είναι με τζιπ, αν είστε λάτρεις της αδρεναλίνης .

Όσο για τη διανυκτέρευση, να έχετε υπόψη σας ότι ο ύπνος σε τέσσερις τοίχους, είναι μια εμπειρία που… ξεκινά και τελειώνει στις πόλεις. Στη Σαχάρα, θα περάσετε το βράδυ γύρω από μια φωτιά και θα κοιμηθείτε στο μαλακό… κρεβάτι της άμμου. Στις περισσότερες εκδρομές διατίθενται σκηνές από τους διοργανωτές, αλλά πολλοί ταξιδιώτες προτιμούν να κοιμούνται στο ύπαιθρο, με τον έναστρο ουρανό να αποτελεί το απόλυτο νυχτερινό θέαμα.

Πότε να πάτε

Η καλύτερη εποχή για ένα ταξίδι στη Σαχάρα είναι μεταξύ Οκτωβρίου και Απρίλη ή μέχρι τις αρχές Μαΐου, όταν οι θερμοκρασίες την ημέρα είναι γενικά ανεκτές. Στην «καρδιά» της χειμερινής Σαχάρας (κυρίως Δεκέμβριο και Ιανουάριο), οι θερμοκρασίες τη νύχτα μπορεί να πέσουν και κάτω από το μηδέν. Οι αμμοθύελλες είναι δυνατές από τον Ιανουάριο μέχρι το Μάιο, ενώ πάλι, κανένα λογικό άτομο δεν αναζητά την ανυπόφορη λάβα της ερήμου από τον Ιούνιο έως τις αρχές Σεπτεμβρίου. Η βροχή, σπάνια δημιουργεί προβλήματα.

Η… ασφαλής Σαχάρα

Οι ακόλουθες χώρες της Σαχάρας είναι φιλόξενες προς τους ταξιδιώτες και αποτελούν καλές επιλογές για όσους ταξιδεύουν για πρώτη φορά στη Σαχάρα.

Μαρόκο

Στο νοτιοανατολικό Μαρόκο, στα υπήνεμα χιονισμένα βουνά του Άτλαντα, βρίσκεται το πιο προσιτό κομμάτι της Σαχάρας. Από την κοιλάδα Drâa Valley -ένα γραφικό μέρος με φοινικοδάση, κόκκινες, πέτρινες πόλεις και χωριουδάκια Βερβερίνων- ξεκινούσαν και κατέληγαν τα μεγάλα καραβάνια σε ένα ταξίδι 52 ημερών, μέχρι το Timbuktu.

Σήμερα, μικρότερες εκδρομές με καμήλες, ξεκινούν από το M'Hamid προς το Erg Chigaga, μια εντυπωσιακή διαδρομή 40 χιλιομέτρων, με πολλούς αμμόλοφους. Πιο ανατολικά, από το μικρό χωριό Merzouga, ομάδες με καμήλες και ταξίδια με τζιπ, οδηγούν προς το Erg Chebbi, ένα εκπληκτικό μέρος με ατέλειωτους αμμόλοφους. Τόσο για το Merzouga, όσο και για το M'Hamid, θα κάνετε ένα μονοήμερο ταξίδι με το λεωφορείο από το Μαρακές.

Τυνησία

Τα νότια της Τυνησίας, συμπίπτουν με το βόρειο κομμάτι της Σαχάρας, σχηματίζοντας το πιο δημοφιλές ίσως σημείο της. Εκεί βρέθηκαν σκηνοθέτες και παραγωγοί, εντυπωσιασμένοι από την απόκοσμη ομορφιά του τοπίου και γύρισαν τη σειρά «Star Wars» και την ταινία «Άγγλος Ασθενής».

Οι δύο κύριες πόλεις για να ανακαλύψει κανείς τη Σαχάρα είναι οι Tozeur –επτά ώρες με το λεωφορείο ή μία ώρα πτήση από την Τύνιδα- και Douz -εννέα ώρες με το λεωφορείο από την πρωτεύουσα της Τυνησίας. Η πρώτη βρίσκεται κοντά στην απέραντη λίμνη άλατος Chott el-Jerid και κάποιες από τις πιο υποβλητικές τοποθεσίες των γυρισμάτων του Star Wars. Η Douz είναι η τελευταία στάση πριν από τους εκπληκτικούς αμμόλοφους του Grand Erg Oriental, μίας από τις παγκοσμίως μεγαλύτερες «θάλασσες» άμμου που καταλήγει στην Αλγερία. Αν ψάχνετε πάντως για ένα ακόμη πιο αυθεντικό τοπίο της Σαχάρας, κατευθυνθείτε προς το απομακρυσμένο φυλάκιο Ksar Ghilane, 147 χιλιόμετρα νότια της πόλης Douz, όπου θα δείτε ένα εγκαταλελειμμένο φρούριο και το πιο υπέροχο τοπίο της Σαχάρας στην Τυνησία.

Αίγυπτος

Η δυτική Αίγυπτος, αποτελεί μια ακόμη γοητευτική γωνιά της Σαχάρας. Μια σειρά από οάσεις, που συνδέονται με δυσδιάκριτες οδούς στην άμμο, ξεκινά από τον βορρά της Siwa, όπου υπάρχει ένα μεσαιωνικό φρούριο και ένας ναός που χρονολογείται από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μακριά στο νότο, οι οάσεις Al-Kharga, Dakhla, Farafra και Bahariya, παρέχουν ιδανικές «βάσεις» για αποστολές στην έρημο, ενώ πέρα από το τελευταίο σημείο ανθρώπινου πολιτισμού, βρίσκονται εκπληκτικά μέρη της Σαχάρας, όπως η Λευκή έρημος, η Μαύρη έρημος και το Κρυστάλλινο Βουνό.

Ακόμη πιο απομακρυσμένες περιοχές, είναι το οροπέδιο Gilf Kebir και το αδιαμφισβήτητα μοναδικό Σπήλαιο των Κολυμβητών, που έγινε διάσημο από την ταινία «Άγγλος Ασθενής». Όλες οι οάσεις έχουν σύνδεση με λεωφορεία από και προς το Κάιρο, σε διαδρομές που διαρκούν τουλάχιστον μια ημέρα. Η Al-Kharga έχει επίσης και αεροπορική σύνδεση με την πρωτεύουσα της Αιγύπτου. Σε αυτές τις οάσεις, οι περιηγήσεις με τζιπ είναι πιο δημοφιλείς από ό, τι εκείνες με καμήλα.

Η… απαγορευμένη Σαχάρα

Τα πιο όμορφα τοπία της Σαχάρας –πράγμα που δεν αποτελεί έκπληξη- βρίσκονται βαθιά στην καρδιά της ερήμου. Δυστυχώς, προς το παρόν, οι περισσότερες από αυτές τις χώρες παραμένουν επικίνδυνα μέρη για τους ταξιδιώτες, λόγω της πολιτικής αστάθειας και των συγκρούσεων που τις χαρακτηρίζουν.

Ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές, είναι και η Αλγερία, με μερικούς από τους μεγαλύτερους αμμόλοφους στη γη και το βραχώδες τοπίο στα νοτιοανατολικά της χώρας –ιδιαίτερα τις οροσειρές Ahaggar και Tassili- να αποτελούν μερικά από τα πιο απόκοσμα τοπία της Σαχάρας.

Η αρχαία τέχνη των βράχων της τελευταίας, την καθιστά μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO ( http://whc.unesco.org/en/list/179 ).

Ακριβώς απέναντι από τα σύνορα, η περιοχή Jebel Acacus της Λιβύης, είναι εξίσου όμορφη, με τεράστιες «θάλασσες» άμμου, απομονωμένα ηφαίστεια από μαύρη άμμο και εκπληκτικές λίμνες, να καταλαμβάνουν υψηλή θέση μεταξύ των πιο όμορφων σημείων της Σαχάρας. Επίσης, τα βουνά Tibesti στο βόρειο Τσαντ και Aïr Massif στο Νίγηρα, αλλά και η περιοχή Ténéré, οι αρχαίες πόλεις της Μαυριτανίας και οι καταπράσινες οάσεις και το Timbuktu στο Μάλι, αποτελούν ιδιαίτερης ομορφιάς και μοναδικότητας, σημεία της Σαχάρας.

Για ταξιδιωτικές πληροφορίες σχετικά με αυτούς τους προορισμούς, οι κρατικές ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις αποτελούν μια καλή πηγή ενημέρωσης. Επίσης, χρήσιμο είναι και το εξαιρετικό φόρουμ Sahara Overland για ανεξάρτητους ταξιδιώτες, στο www.sahara-overland.com .