Πάσχα στην Πάρο: κατανυκτική ατμόσφαιρα σε αιγαιοπελαγίτικο φόντο
Φωτογραφία: http://www.paros.gr
Τα παραδοσιακά, πασχαλινά έθιμα, αναβιώνουν μοναδικά στο κοσμοπολίτικο νησί της Πάρου, κάνοντας τις γιορτές εκεί μια ξεχωριστή εμπειρία. Τα Πάθη και η Ανάσταση του Χριστού, γιορτάζονται με ξεχωριστή λαμπρότητα και κατάνυξη στο χωριό Μάρπησσα.
Στο κέντρο του Αιγαίου Πελάγους, με φόντο το μπλε της θάλασσας και το λευκό των μικρών, ασβεστωμένων σπιτιών -στην Πάρο- το Πάσχα γιορτάζεται με περισσή λαμπρότητα και με την τήρηση μοναδικών εθίμων.
Το τρίτο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων, με τις όμορφες παραλίες και τα φυσικά λιμανάκια του, «εγκαινιάζει» αυτή την εποχή την τουριστική του περίοδο, με τα χρώματα και τα αρώματα της άνοιξης να αποτελούν τους καλύτερους συμμάχους του.
Τόσο στην πρωτεύουσα του νησιού, την Παροικιά, όσο και στα χωριά, αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα που κάνουν το παριανό Πάσχα αγαπητό, τόσο για τους κατοίκους του νησιού, όσο για τους επισκέπτες του. Οι μεγαλοπρεπείς βυζαντινές εκκλησίες και τα μοναστήρια με την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική που συναντά κανείς κατά την περιήγησή του στο νησί, έχουν φυσικά την τιμητική τους τις ημέρες του Πάσχα, ενώ η περίφημη Παναγία Εκατονταπυλιανή στην Παροικιά ( www.ekatontapyliani.gr ), που χτίστηκε κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο, τελώντας τις πιο λαμπρές λειτουργίες του νησιού.
Τη Μεγάλη Πέμπτη, ζήστε την απόλυτη κατάνυξη στις εκκλησίες και τα μοναστήρια του νησιού, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή, το μοναδικό έθιμο της αναπαράστασης των Παθών κατά την περιφορά του Επιταφίου στα ορεινά χωριά Μάρπησσα, Μάρμαρα, Πρόδρομο, Λεύκες και Άσπρο Χωριό, συγκεντρώνει τα περισσότερα… βλέμματα. Εδώ και μια δεκαετία η ρεβιθάδα είναι το νηστίσιμο φαγητό που όλοι φτιάχνουν για τη Μεγάλη Παρασκευή.
Την Κυριακή του Πάσχα, χαρείτε τις εξοχές και γιορτάστε το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης στη Μάρπησσα και στη γραφική Νάουσα και τη Δευτέρα, συμμετέχετε στα πανηγύρια του νησιού.
Η «πρωταγωνίστρια» Μάρπησσα
Χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε έναν λόφο και σε μικρή απόσταση από την θάλασσα (17 χιλιόμετρα ανατολικά της Παροικίας), η Μάρπησσα είναι ένα πανέμορφο χωριό με ήπιο κλίμα, ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και ρυμοτομία, γραφικούς ανεμόμυλους, πανέμορφα σπίτια του 16ου αιώνα και εκκλησίες της ίδιας εποχής (Άγιος Δημήτριος, Μεσοσπορίτισσα, Ευαγγελίστρια, Μεταμόρφωση, Άγιος Μόδεστος) με ανεκτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς.
Σχετικά σύγχρονος (αποπερατώθηκε το 1960) είναι ο νέος μητροπολιτικός ναός της Μεταμόρφωσης, βυζαντινού ρυθμού, με στέγη και τρούλο καλυμμένους με κεραμίδια. Δίπλα στο ναό βρίσκεται το βυζαντινό μουσείο και πολύ κοντά το Μουσείο Γλυπτικής Ν. Περαντινού.
Στη Μάρπησσα, το Πάσχα είναι μοναδικό. Τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, οι γυναίκες του χωριού ανηφορίζουν προς τον μητροπολιτικό ναό, για να μείνουν εκεί όλη τη νύχτα ξενυχτώντας τον Χριστό και στολίζοντας τον Επιτάφιο.
Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής, μετά την αποκαθήλωση, δίνονται τα νηστίσιμα «Μεράσματα», για να συγχωρεθούν οι ψυχές, ενώ η αποκαθήλωση στον Άγιο Γεώργιο της Λαγκάδας γίνεται πάνω στα βράχια του βουνού, σε ένα υπέροχο σκηνικό της φύσης.
Αναπαράσταση της Σταύρωσης στη Μάρπησσα (Φωτογραφία: Κεφάλας Φραγκίσκος)
Στην διαδρομή της περιφοράς του Επιταφίου το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, πραγματοποιούνται περίπου 15 στάσεις και γίνεται η αναπαράσταση των Παθών του Χριστού, κατά την οποία ο επισκέπτης βιώνει μοναδικά έθιμα, που χρονολογούνται από το 1937. Εμπνεύστρια και πρωτεργάτιδα αυτού του εθίμου, που διατηρείται μέχρι σήμερα, ήταν η δασκάλα του χωριού Καφούρου-Ασωνίτη Βασιλεία.
Κατά μήκος της περιφοράς του Επιταφίου και σε χαρακτηριστικά σημεία λαμβάνουν χώρα σκηνές από την ζωή και τα πάθη του Χριστού: Μικροί και μεγάλοι, ντυμένοι Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν με μοναδικό τρόπο, σκηνές από την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, το Μυστικό Δείπνο, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση. Το Θείο δράμα ολοκληρώνεται με το κάψιμο του Ιούδα κατά την λιτανεία της Δεύτερης Ανάστασης που δικαιώνει τους πιστούς και τιμωρεί τον Προδότη.
Η Ανάσταση γιορτάζεται φυσικά με κωδονοκρουσίες και πλήθος πυροτεχνημάτων και βεγγαλικών, ενώ το μεσημέρι της Κυριακής, στο γήπεδο της Μάρπησσας, διοργανώνεται το «Τραπέζι της Αγάπης» με τον παραδοσιακό οβελία και νησιώτικο γλέντι. Σύσσωμο το χωριό γιορτάζει, γλεντά και ξεχνά τα προβλήματα της καθημερινότητας, ενώ προσφέρεται αρνί ψητό, κόκκινα αυγά, τυρί και άφθονο παριανό κρασί. Το γλέντι συνοδεύουν παραδοσιακά όργανα.
Τη Δευτέρα του Πάσχα στην Αγκαιριά, μετά τη Θεία λειτουργία, γίνεται το πανηγύρι του Αγ. Γεωργίου στο προαύλιο της εκκλησιάς. Τοπικά συγκροτήματα χορεύουν παραδοσιακούς χορούς και προσφέρονται κεράσματα.
Ανοιξιάτικες βόλτες στο νησί
Αν βρεθείτε στο νησί τις ημέρες του Πάσχα, συνδυάστε την επίσκεψή σας με ανοιξιάτικες βόλτες στα όμορφα χωριά και τις εξοχές του και απολαύστε τον καφέ και το φαγητό σας σε κάποιο από τα δεκάδες μαγαζιά που θα βρείτε εκεί.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το γραφικό λιμανάκι της Νάουσας, να περπατήσετε στα στενάκια της Παροικιάς και να ανηφορήσετε στον Άγιο Κωνσταντίνο, περιοχή γνωστή και ως Κάστρο, για να απολαύσετε τη μοναδική θέα. Οι Λεύκες, είναι ένα ακόμη όμορφο χωριό, στην ενδοχώρα του νησιού, με καταπληκτική θέα στη θάλασσα, γραφικά, πλακόστρωτα δρομάκια και ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική.
Η Κοιλάδα με τις Πεταλούδες, σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από την Παροικιά, αποτελεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και έναν από τους πιο θαυμαστούς βιότοπους. Τα δέντρα της περιοχής έχουν κατακλυστεί από τις καφετί πεταλούδες, που γαντζωμένες στους κορμούς τους, δημιουργούν μια μοναδική εικόνα.
Πληροφορίες για την Πάρο, θα βρείτε στην ιστοσελίδα: www.paros.gr .
Πόπη Αθανασοπούλου