Η Κάρπαθος, στη νοτιοανατολική άκρη του Αιγαίου, ξεχωρίζει για το εξαιρετικό φυσικό της περιβάλλον, τους παραδοσιακούς της οικισμούς ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, τις πανέμορφες παραλίες της και τη ζωντανή της παράδοση.

Στη μέση του Καρπάθιου πελάγους μεταξύ Ρόδου και Κρήτης, στις νοτιοανατολικές πύλες του Αιγαίου, βρίσκεται ένα νησί με ποικιλία, αντίθεση και αρμονία γραμμών, όγκων και χρωμάτων, που το κάνουν απαράμιλλα γοητευτικό. Η Κάρπαθος ξεχωρίζει για το εξαιρετικό φυσικό της περιβάλλον, τους παραδοσιακούς της οικισμούς ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, τις πανέμορφες παραλίες της και τη ζωντανή της παράδοση.

Ψηλά βουνά (ο Λάστος με 1215 μ. υψόμετρο, είναι το υψηλότερο βουνό στα Δωδεκάνησα), απόκρημνες χαράδρες και δαιδαλώδεις χείμαρροι, βαθιές σπηλιές, κοιλάδες καταπράσινες και πηγές με κρυστάλλινα νερά, πευκόφυτες πλαγιές που κατεβαίνουν ως τη θάλασσα, και τις χρυσές αμμουδιές του νησιού, συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο απερίγραπτης ομορφιάς.

Πρωτεύουσα του νησιού είναι τα Πηγάδια, στη νοτιοανατολική πλευρά του, μια σύγχρονη πολιτεία όπου τα περισσότερα σπίτια και δημόσια κτήρια είναι καινούργια και κτίστηκαν από τους ομογενείς της Αμερικής. Θα συναντήσετε όμορφες εικόνες που συνδυάζουν τη νησιώτικη παράδοση με τις σύγχρονες ανέσεις, σε κάθε γειτονιά.

Από τα αξιοθέατα της πόλης, αξίζει να δείτε τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγίας Φωτεινής που βρίσκονται στον παραλιακό δρόμο, ενώ μην παραλείψετε να κολυμπήσετε στις καθαρές αμμουδιές που υπάρχουν γύρω από το λιμάνι. Και όταν βραδιάσει, ανακαλύψτε τα νυχτερινά στέκια στα οποία θα διασκεδάσετε μέχρι πρωίας.

Παραδοσιακά χωριά που εντυπωσιάζουν

Τα Πηγάδια

Τα χωριά της Καρπάθου δημιουργούν δυο κύκλους γύρω από ολόκληρο το νησί. Με αφετηρία τα Πηγάδια ο δρόμος πηγαίνει προς το Απέρι, την παλιά πρωτεύουσα του νησιού, ανηφορίζει για την κοντινή Βωλάδα και συνεχίζει να ανεβαίνει μέχρι το Όθος, μετά κινείται στην πλαγιά του υψηλότερου βουνού του νησιού, της Λάστου, περνά από τις Πυλές και αρχίζει να κατηφορίζει προς τη θάλασσα, στη δυτική ακτή του νησιού.

Από το Απέρι ο δρόμος φεύγει βόρεια, διατρέχοντας την πιο εντυπωσιακή πλευρά του νησιού, την ανατολική και φτάνει ψηλά στις πλαγιές των βουνών, στη συνέχεια στα Σπόα, το γραφικό Μεσοχώρι και ξανά δυτικά προς τα κάτω.

Μέχρι τη δεκαετία του '80, η πρόσβαση στο βόρειο κομμάτι της Καρπάθου ήταν αρκετά δύσκολη, καθώς ο δρόμος που τη συνέδεε με τη Νότια Κάρπαθο ήταν ιδιαίτερα δύσβατος και η ακτοπλοϊκή σύνδεση, ανύπαρκτη.

Με τη βελτίωση όμως του οδικού δικτύου και την κατασκευή του λιμανιού στο Διαφάνι στο τέλος της δεκαετίας του '80, η επίσκεψη τουριστών στην περιοχή αυξήθηκε και αυτό λειτούργησε ως έναυσμα για τη κατασκευή καταλυμάτων. Ωστόσο, η Β. Κάρπαθος δεν διαθέτει κατάλληλη υποδομή για την υποδοχή μαζικού τουρισμού, κάτι το οποίο δεν είναι θεμιτό γιατί θα αλλοίωνε ανεπανόρθωτα τον ιδιαίτερα παραδοσιακό χαρακτήρα της περιοχής και θα προκαλούσε καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον.

To Mεσοχώρι

Λόγω του εξαιρετικού φυσικού περιβάλλοντος και τους παραδοσιακούς οικισμούς ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, τα πολυάριθμα εκκλησάκια και τις εξαιρετικές παραλίες που μπορεί κανείς να επισκεφτεί εκεί, η Βόρεια Κάρπαθος είναι ιδανική για ήπιες μορφές τουρισμού με πολιτιστικά, ιστορικά και φυσιολατρικά ενδιαφέροντα. Και φυσικά, ο αποτελεσματικότερος τρόπος να γνωρίσει κανείς την περιοχή και τις ομορφιές της, είναι η πεζοπορία: η Βόρεια Κάρπαθος διαθέτει ένα καλά ανεπτυγμένο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, μέσω των οποίων μπορεί κανείς να γνωρίσει όλα τα αξιόλογα σημεία της περιοχής.

Αξίζει να αναφερθούμε στην παραδοσιακή Όλυμπο, ένα χωριό στα βόρεια του νησιού, που βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου, περιτριγυρισμένου από μεγαλύτερα βουνά. Χαρακτηρίζεται ως «μπαλκόνι του Αιγαίου», για τη μοναδική θέα που προσφέρει, αλλά και «ζωντανό λαϊκό μουσείο», καθώς οι κάτοικοί του συνεχίζουν να φοράνε τις τοπικές ενδυμασίες, διατηρούν τους γλωσσικούς τους ιδιωματισμούς και χρησιμοποιούν παραδοσιακά εργαλεία στην αγροτική παραγωγή. Στην πλατεία του χωριού, με την εκκλησία που γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο, γίνεται ένα από τα πλέον φημισμένα πανηγύρια των Δωδεκανήσων.

Κάντε βόλτες στα στενά σοκάκια, θαυμάστε τα εκκλησάκια και τους ανεμόμυλους του χωριού και απολαύστε το εξαιρετικό παραδοσιακό φαγητό.

Η εντυπωσιακή Όλυμπος

Παραλίες για κάθε γούστο

Σε όλη την ακτογραμμή της Καρπάθου, θα συναντήσετε παραλίες που θα σας μαγέψουν, με κρυστάλλινα νερά, άγριο τοπίο και λαμπερό αιγαιοπελαγίτικο ήλιο. Κατά κανόνα, οι παραλίες στην ανατολική Κάρπαθο είναι με βότσαλο με θέα τα πευκόφυτα βουνά, ενώ οι δυτικές παραλίες είναι αμμώδεις. Οι περισσότερες προσεγγίζονται εύκολα, είτε με το ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο, είτε με εκδρομικά καραβάκια από τα Πηγάδια. Υπάρχουν όμως και άγνωστες και πιο δύσβατες, για τους τολμηρούς τουρίστες ή τους έμπειρους ντόπιους.

Στα δυτικά του νησιού θα συναντήσετε τον Διακόφτη, μια μικρή, όμορφη αμμουδιά σε έναν στενό κόλπο, τον Λευκό, με την πανέμορφη αμμουδιά του και την πεντακάθαρη θάλασσα, την Αρκάσα, με τα τυρκουάζ νερά και το Φοινίκι.

Στην ανατολική ακτή, θα βρείτε ακόμη περισσότερες παραλίες, όπως το Διαφάνι, στα βόρεια, μια όμορφη στενόμακρη παραλία με βότσαλο, τα διάσημα Άπελλα, μια από τις ομορφότερες παραλίες στην Κάρπαθο με λευκή άμμο, τυρκουάζ νερά και πολλά πεύκα, την παραλία του Αγίου Νικολάου, την Κυρά Παναγιά, με πεντακάθαρη θάλασσα και χρυσαφένια αμμουδιά, την Αχάτα, την Αμμοοπή και πολλές ακόμη παραλίες.

Αρκετές, μικρές, αλλά πανέμορφες παραλίες θα βρείτε και στο νησάκι Σαρία, λίγο βόρεια από την Κάρπαθο, με συχνότατα δρομολόγια σκαφών που φεύγουν από το Διαφάνι.

Έθιμα και παράδοση

Η Κάρπαθος, αν και μικρό νησί, διαθέτει πλούσια λαϊκή παράδοση και διατηρεί τα ήθη και έθιμά της: Δημοτικά τραγούδια και αυτοσχέδιες μαντινάδες, παροιμίες, παραμύθια, ευχές, κατάρες και όρκοι, είναι καθημερινή συνήθεια των Καρπάθιων νέων και γέρων, αντρών και γυναικών.

Ξεχωριστό είναι το καθιστό Καρπάθικο γλέντι, το οποίο «ζωντανεύει» τα δημοτικά τραγούδια του νησιού και το ταλέντο των ντόπιων που δημιουργούν μαντινάδες της στιγμής, για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.

Τα λεπτοδουλεμένα, ποικιλόχρωμα υφαντά κεντήματα και πλεκτά, που αποτελούν την διακόσμηση του Καρπάθικου «σουφά» είναι ένα ακόμη σπουδαίο κεφάλαιο της λαογραφικής κληρονομιάς της Καρπάθου, όπως και η γυναικεία φορεσιά της Ολύμπου, το καβάι και το σακκοφούστανο.

Τέλος, σε όλα τα χωριά υπάρχουν άνθρωποι κάθε ηλικίας που κατασκευάζουν λύρες, τσαμπούνες, λαούτα, βιολιά και οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι οι ίδιοι οργανοπαίχτες.

Τοπική κουζίνα

Κατά την παραμονή σας στη Κάρπαθο θα απολαύσετε καλό, παραδοσιακό φαγητό από αγνά υλικά. Μερικά από τα δημοφιλέστερα πιάτα είναι οι μακαρούνες, οι πίτες, οι κουλούρες, η σαρδέλα (η γνωστή Σποΐτικη παστή), το κρίθαμο, ο σκάρος, τα ξεροτήγανα, ενώ από γλυκά, αξίζει να δοκιμάσετε τον μπακλαβά και τους λουκουμάδες.

Περισσότερες πληροφορίες για την Κάρπαθο, θα βρείτε στην ιστοσελίδα: www.karpathos.gr .

Πώς να πάτε: Η Κάρπαθος συνδέεται με το λιμάνι του Πειραιά με πλοίο (το ταξίδι διαρκεί 10 με 12 ώρες). Επίσης διαθέτει αεροδρόμιο, με τουλάχιστον ένα δρομολόγιο κάθε μέρα και με την πτήση να διαρκεί μισή περίπου ώρα.

Πόπη Αθανασοπούλου

[email protected]