Τα Αθαμανικά όρη ή Τζουμέρκα στην κεντρική Πίνδο και τα χωριά που απλώνονται στην περιοχή, αποτελούν έναν από τους εναπομείναντες «παραδείσους» επί γης, με εκπληκτικές φυσικές ομορφιές και με τουριστική ανάπτυξη που δεν έχει αλλοιώσει το περιβάλλον.

Στην κεντρική Πίνδο, ανάμεσα στον Άραχθο και τον Ασπροπόταμο, βρίσκονται τα Τζουμέρκα ή Αθαμανικά όρη, το φυσικό σύνορο μεταξύ Ηπείρου και Θεσσαλίας που καταλαμβάνει τμήμα των νομών Ιωαννίνων, Άρτας και Τρικάλων ( http://bit.ly/rH6dio ). Όσο για την ονομασία τους, φέρεται να είναι βλάχικης προελεύσεως καθώς «τζουμ» στα βλάχικα, σημαίνει απότομη κορυφή.

Η υψηλότερη κορυφή τους είναι η Κακαρδίτσα με υψόμετρο 2.429 μέτρα και η επόμενη ψηλότερη είναι το Καταφύδι με υψόμετρο 2.393 μέτρα, ενώ σημαντικά χωριά τους (τα λεγόμενα Τζουμερκοχώρια) είναι οι Καλαρρύτες, οι Μελισσουργοί, η Πράμαντα, η Άγναντα, η Αθαμανία, το Βουργαρέλι και το Γαρδίκι Τρικάλων και δεκάδες ακόμη παραδοσιακοί οικισμοί, περιτριγυρισμένοι από χαράδρες, φαράγγια και επιβλητικά βουνά. Το ορεινό ανάγλυφο, τα πλούσια δάση, τα ποτάμια και οι καταρράκτες μαγεύουν τους επισκέπτες, καθώς συνθέτουν ένα τοπίο γοητευτικό και συγχρόνως άγριο και επιβλητικό.

Μια περιήγηση στους οικισμούς, στα πλούσια δάση και στα παραποτάμια οικοσυστήματα θα σας δώσει τη δυνατότητα να απολαύσετε το καταπληκτικό τοπίο, αλλά να έχετε υπόψη σας ότι το οδικό δίκτυο δε θα σας διευκολύνει και πολύ, καθώς οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι και στενοί και χαράδρες εκατοντάδων μέτρων βρίσκονται σε απόσταση… αναπνοής. Αξίζει όμως με το παραπάνω…

Τα Τζουμερκοχώρια

Τα Τζουμέρκα συνδέουν τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία με την Ήπειρο και έχουν ως δυτικό τους σύνορο τον Άραχθο, που στο παρελθόν αποτελούσε φυσικό όριο μεταξύ ελεύθερης Ελλάδας και οθωμανικού κράτους.

Τα 47 γραφικά χωριά και οι παραδοσιακοί οικισμοί τους –πολλά από τα οποία βρίσκονται σε υψόμετρο άνω των 2000 μέτρων- έχουν κοινό πολιτιστικό και ιστορικό παρελθόν. Χτίστηκαν μεταξύ 14ου και 15ου αιώνα, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην νεότερη ελληνική ιστορία, καθώς συνέβαλαν ενεργά, τόσο στον επαναστατικό αγώνα του 1821, όσο και στην αντίσταση κατά των Γερμανών κατακτητών.

Φωτογραφία: http://www.tzoumerka.travel/index.htm

Σημαντικότερα χωριά είναι η Πράμαντα, το Συρράκο και οι Καλαρρύτες. Η Πράμαντα είναι το μεγαλύτερο από τα χωριά της περιοχής και εκεί όπου θα συναντήσετε τη σημαντικότερη τουριστική ανάπτυξη.

Το δομημένο περιβάλλον έρχεται σε πλήρη αρμονία με το φυσικό –με πετρόκτιστα σπίτια και αρχοντικά- ενώ πολλά χωριά έχουν ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, εξαιτίας των σπάνιων ειδών ορνιθοπανίδας που φιλοξενούν και τα ποία απειλούνται με εξαφάνιση.

Τα Τζουμερκοχώρια δεν είναι από τις περιοχές που έχει αλλοιώσει ο υπέρμετρος τουρισμός. Εντούτοις θα βρείτε εκεί οργανωμένους ξενώνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια, αλλά και εστιατόρια και γραφικές ταβέρνες με παραδοσιακές ηπειρώτικες γεύσεις.

Το φυσικό τοπίο και τα στολίδια του

Η ευρύτερη περιοχή των Τζουμέρκων είναι γεμάτη δάση, ενώ ιδιαίτερα πλούσια είναι η χλωρίδα και η πανίδα της. Εκεί βρίσκεται και ο ποταμός Άραχθος, καθώς και ο παραπόταμός του, ο Καλαρύτικος. Από τα Αθαμανικά Όρη πηγάζουν επίσης αρκετοί παραπόταμοι του Αχελώου και του Άραχθου.

Κατά την περιήγησή σας στα Τζουμέρκα θα συναντήσετε πολλά πέτρινα παραδοσιακά γεφύρια ιδιαίτερης καλλιτεχνικής και αισθητικής αξίας, τα περισσότερα από τα οποία διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση, με το περίφημο γεφύρι της Πλάκας, να αποτελεί το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων. Γεφυρώνει τον Άραχθο ποταμό και βρίσκεται στα όρια Άρτας - Ιωαννίνων του συνοικισμού Πλάκας-Ραφταναίων, φτάνοντας τα 40 μέτρα μήκος και 18 με 20 μέτρα ύψος.

Δίπλα στο γεφύρι, βρίσκονται τα ερείπια από το παλιό τελωνείο, που λειτουργούσε όταν ο Άραχθος αποτελούσε το φυσικό σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Φωτογραφία: http://www.tzoumerka.travel/index.htm

Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε επίσης την κόκκινη εκκλησιά έξω από το χωριό Bουργαρέλι, ένα κορυφαίο βυζαντινό μνημείο, το λαογραφικό μουσείο του Παντελή Kαράλη στην Kυψέλη, το σπήλαιο Aνεμότρυπα λίγο έξω από την Πράμαντα και τη Mονή Kηπίνας στο δρόμο για τους Kαλαρρύτες.

Για τους λάτρεις της φύσης και της περιπέτειας, τα Τζουμέρκα είναι επίσης μια καλή επιλογή καθώς διαθέτουν ιδιαίτερα πλούσιο οικοσύστημα και πεζοπορικές διαδρομές, ενώ αρκετά προστατευόμενα είδη ζώων, βρίσκουν καταφύγιο στα δάση της περιοχής που περιλαμβάνουν έλατα, βελανιδιές, οξιές, πεύκα, κουμαριές, ιτιές και πλατάνια. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα να ασχοληθείτε με διάφορες εναλλακτικές δραστηριότητες όπως rafting, 4x4, ποδήλατο βουνού, τοξοβολία, ιππασία κ.ά.

Περισσότερες πληροφορίες για τα Τζουμέρκα και τα Τζουμερκοχώρια, θα βρείτε στην ιστοσελίδα: www.tzoumerka.travel/index.htm .

Πώς θα πάτε:

Οδικώς. Aπό Aθήνα μέσω Pίου- Άρτας φτάνετε στο δρόμο για Bουργαρέλι – Άγναντα, είτε μέσω Tρικάλων - Mεσοχώρας. H διαδρομή είναι 403 χλμ. στην πρώτη περίπτωση και λίγο μεγαλύτερη μέσω Tρικάλων.

Πού θα μείνετε:

Για τη διαμονή σας στην περιοχή συμβουλευτείτε την ιστοσελίδα: www.tzoumerka.travel/diamoni.htm . επίσης, κοντά στην Πράμαντα και με κατεύθυνση του Μελισσουργούς, θα συναντήσετε τη διακλάδωση που οδηγεί στο καταφύγιο.

Πόπη Αθανασοπούλου

[email protected]