Οίτυλο-Αρεόπολη: η «άγρια» καρδιά της Αποσκιερής Μέσα Μάνης
Η Αποσκιερή Μέσα Μάνη, στο νοτιότερο σημείο της Ηπειρωτικής Ελλάδας, μαγεύει για την άγρια φύση της, τη γραφικότητα και τον παραδοσιακό της χαρακτήρα, που έχουν αφήσει τα σημάδια τους στους οικισμούς και στους ανθρώπους της.
Η Μάνη είναι ένα απέραντο «μουσείο» της φύσης, μια διαδρομή στην ιστορία, ανάμεσα σε αρχαίους ναούς, βυζαντινές εκκλησιές, αγέρωχους πολεμόπυργους, αλλά και μυρωδιές από θυμάρι, φασκόμηλο και θαλασσινή αύρα.
Ο Δήμος Οιτύλου ή Αποσκιερή Μέσα Μάνη, όπως αποκαλείται από τους ντόπιους, βρίσκεται στη καρδιά της Μάνης, στο νοτιότερο σημείο της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Πρόκειται για ένα μέρος γραφικό, με διαδρομές απείρου κάλλους, 67 παραδοσιακούς πετρόχτιστους οικισμούς -από τους 98 της Μάνης- κάστρα, βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες με μοναδικές αγιογραφίες, πύργους και μοναδική χλωρίδα και πανίδα.
Στη Δυτική Μέσα Μάνη η μορφολογία του εδάφους είναι τραχιά και σπάνιου κάλλους, με γραφικά μέρη και βουνά στη μέση της Χερσονήσου, με κρεμαστά βράχια που καταλήγουν σε πεντακάθαρες θάλασσες.
Αρεόπολη: το λημέρι του θεού Άρη
Στη δυτική Μάνη, στο μεσαίο «πόδι» της Πελοποννήσου, βρίσκεται η Αρεόπολη, ένας ιστορικός, διατηρητέος οικισμός, που κρατά το παραδοσιακό «χρώμα» της Μάνης και βρίσκεται περίπου 60 χλμ. νότια της Σπάρτης. Είναι κτισμένη σε υψίπεδο πάνω από το φυσικό και ευρύχωρο λιμένα του, το λεγόμενο Λιμένι, που αποτελεί και το επίνειό της και έχει θέα τον Μεσσηνιακό κόλπο.
Σε αυτό το βραχώδες μέρος συγκροτήθηκαν οι πρώτες ένοπλες, μανιάτικες ομάδες και ύψωσαν τη σημαία της επανάστασης, στις 17 Μαρτίου 1821 και εκεί έζησε μία από τις μεγαλύτερες και διασημότερες οικογένειες της Μάνης, οι Μαυρομιχάληδες. Στο Λιμένι, από όπου εξορμούσαν σώζεται το αρχοντικό τους, το οποίο σήμερα λειτουργεί ως οικογενειακό και ιστορικό μουσείο.
Το παλαιότερο τμήμα του οικισμού εκτείνεται προς τα δυτικά, με όμορφες εκκλησίες, πετρόκτιστα καλντερίμια και μονοπάτια, διατηρώντας έντονα τον ιστορικό παραδοσιακό χαρακτήρα του. Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά μεσομανιάτικα σπίτια και τους απλούς παλαιούς πύργους, υψώνονται οι επιφανείς προεπαναστατικές και μετεπαναστατικές κατοικίες των ισχυρών οικογενειών, που συνδυάζουν οχυρή οργάνωση και μεγαλοπρέπεια.
Περπατήστε στην όμορφη πλατεία των Αθανάτων όπου έχει στηθεί το άγαλμα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και θαυμάστε την «άγρια», μανιάτικη ομορφιά του οικισμού με τους πετρόκτιστους πολεμόπυργους, τα παλιά σπίτια και τις πέτρινες μάντρες.
Στην Αρεόπολη θα βρείτε ξενοδοχεία, ξενώνες και ανακαινισμένους πύργους, εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ και εμπορικά καταστήματα που προσφέρουν στους επισκέπτες όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Από εκεί μπορείτε να ταξιδέψετε βόρεια, προς το Λιμένι και το Οίτυλο ή Νοτιά προς τα σπήλαια του Δυρού, ως το Ταίναρο και να απολαύσετε την εντυπωσιακή Μάνη.
Το Οίτυλο απέχει 7 χιλιόμετρα βορειότερα της Αρεόπολης και είναι κατοικημένο συνεχώς από την αρχαιότητα και την εποχή του Ομήρου έως σήμερα. Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά, στη δυτική όχθη του φαραγγιού που χωρίζει τη μέσα Μάνη από την έξω ή Μεσσηνιακή και έχει απέναντί του τα ερείπια του κάστρου της Κελεφάς. Από τη στρατηγική αυτή θέση ελεγχόταν το πέρασμα προς τη Μεσσηνία αλλά και όλος ο κόλπος.
Σε αντίθεση με τα χωριά της δυτικής Μάνης που βρίσκονται νότια της Αρεόπολης και είναι κτισμένα πάνω στο ξερό και γεμάτo πέτρες χώμα, το Οίτυλο είναι καταπράσινο. Υπάρχουν βέβαια και εδώ τα διώροφα και τριώροφα πυργόσπιτα με τα μικρά πορτοπαράθυρα, αλλά οι περισσότεροι πύργοι κατεδαφίστηκαν την εποχή της Αντιβασιλείας.
Ο όρμος με το φυσικό λιμάνι του Νέου Οιτύλου και το Καραβοστάσι - το επίνειο του, που ονομάστηκε και «μικρό Αλγέρι» γιατί έγινε ορμητήριο πειρατών- αποτελεί μια τεράστια παραλία, ιδανική για κολύμπι και βόλτες. Επίσης, εδώ θα βρείτε πολλές προτάσεις διαμονής και ταβέρνες με φρέσκο ψάρι.
Ο οικισμός Πύργος Διρού, είναι γνωστός κυρίως για τα περίφημα σπήλαιά του (Αλεπότρυπα, Καταφύγι και Γλυφάδα ή Βλυχάδα), που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα, σε απόσταση 4 χλμ.
Η Γλυφάδα ή Βλυχάδα είναι το ωραιότερο λιμνοσπήλαιο του κόσμου και η επίσκεψη σε αυτό γίνεται με μικρές βάρκες που κάνουν μια διαδρομή 1600μ. μέσα σ' έναν υπόγειο ποταμό με πολύχρωμους σταλακτίτες, σταλαγμίτες και προσεγμένο φωτισμό. Το 1958 ξεκίνησε η αξιοποίησή του και το 1963 λειτούργησε με χερσαίο τμήμα 600 μέτρα. Έως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1.600 μέτρα ενώ σήμερα το γνωστό μήκος του σπηλαίου ξεπερνά τα 14 χιλιόμετρα!
Άλλα μέρη που αξίζει να επισκεφτείτε
Από την Αρεόπολη και το Οίτυλο, μπορείτε εύκολα να φτάσετε (μετά από μια πεζοπορική διαδρομή) στο Ακρωτήρι Ταίναρο, το νοτιοδυτικότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης, με το χαρακτηριστικό μεγάλο φάρο. Περίπου στο σημείο έναρξης του μονοπατιού, βρίσκεται και η λεγόμενη Σπηλιά του Άδη, απ’ όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, κατέβαινες για τον κάτω κόσμο.
Αξίζει επίσης να επισκεφτείτε τους εντυπωσιακούς παραδοσιακούς οικισμούς του Γερολιμένα, με το γραφικό, φυσικό λιμάνι, της Βάθειας, με τους πέτρινους πύργους με θέα τη θάλασσα και του Πόρτο Κάγιο (Port aux cailles), ενός γραφικού οικισμού όπου ξεκουράζονταν τα αποδημητικά ορτύκια στο μεγάλο τους ταξίδι για τα θερμά κλίματα, δίνοντας έτσι το όνομά τους στο μέρος.
Το απόκοσμο ακρωτήριο Ταίναρο.
Η Μάνη διατηρεί τη μεσογειακή κουζίνα με τα λαδερά φαγητά που στηρίζονται στο εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο, τις ελιές, τα παξιμάδια, τα λαλάγγια, τις τηγανίδες, τις δίπλες και τα λούπινα, το μέλι και το περίφημο σύγκλινο, το καπνιστό χοιρινό και τα λουκάνικα με φλούδες πορτοκαλιού. Επίσης φημίζεται για το εύγευστο μέλι της, το ζυμωτό ψωμί και τα αρωματικά φυτά της (τσάι, φασκόμηλο, θυμάρι κ.ά.).
Πόπη Αθανασοπούλου
[email protected]