Από την Ελένη Πετάση

H υπέργηρη κυρία κάθεται στη σκιά μιας απέραντης περιφρόνησης απέναντι στους άλλους στην οποία φαίνεται να ξεκουράζεται. Κυνική και άκρως απαιτητική, καταδυναστεύει την 52χρονη νοσοκόμα που τη φροντίζει και την 26χρονη βοηθό δικηγόρου που διαχειρίζεται τις υποθέσεις της. Μόνη, ημιπαράλυτη, με έναν γιο που τη αντιπαθεί, βυθίζεται στις αραχνιασμένες αναμνήσεις της: τα στερημένα παιδικά χρόνια, οι ερωτικές αναλαμπές της νιότης, ο πλούσιος γάμος, τόσοι συμβιβασμοί... 

Και ενώ στο δεύτερο μέρος της παράστασης, μετά από ένα εγκεφαλικό, κείτεται ετοιμοθάνατη στο κρεββάτι της, οι «τρεις ψηλές γυναίκες» (του Έντουαρντ Άλμπι) αναδύονται από το μυαλό της για να τη συντροφεύσουν στον τελευταίο αποχαιρετισμό της. Μόνο που αυτές οι γυναίκες αποκαλύπτεται τώρα ότι είναι ο εαυτός της σε διαφορετικές ηλικιακές περιόδους της ζωής της - από την ασυμβίβαστη νεότητα, την προσαρμοστικότητα της ωριμότητας μέχρι την πιο ευτυχισμένη στιγμή της... όταν «όλα έχουν τελειώσει...»

Η ευρηματική σύλληψη του συγγραφέα ταξινομεί, μέσα από την πρωτότυπη συνάντηση των τριών προσώπων, υπαρξιακές αγωνίες, ψευδαισθήσεις, διαψεύσεις, ψέματα και ματαιώσεις.

Η κεντρική του ηρωίδα (η Άλφα, όπως την αποκαλεί) αντιπροσωπεύει την εξουσιαστική θετή μητέρα του με την οποία είχε συγκρουστεί και ουσιαστικά απομακρυνθεί από τα 18 του χρόνια κυρίως λόγω της ομοφυλοφιλίας του. Ωστόσο, όπως ο ίδιος παραδέχεται, δεν είχε σκοπό μέσα από αυτό το κείμενο να την εκδικηθεί, ούτε έψαχνε την κάθαρσή του. «Ξέρω πως γράφοντας την έβγαλα απ’ τα σωθικά μου, όπως άλλωστε βγάζω και όλους τους ήρωες των έργων μου με το να γράφω γι’ αυτούς».

Οι «Τρεις ψηλές γυναίκες», αν και βραβεύτηκαν με Πούλιτζερ το 1994, δεν έχουν την εκρηκτική πυκνότητα του «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ», που παραμένει το καλύτερο έργο του. Είναι, όμως, μια ουσιαστική αναμέτρηση με το παρελθόν με κύριο στόχο την αυτογνωσία.

Η ρεαλιστική σκηνοθεσία του Άρη Τρουπάκη μπορεί να μη διαθέτει πρωτότυπες ιδέες και να ακολουθεί ασφαλείς λύσεις, αλλά, αν εξαιρέσουμε τη δεύτερη πράξη όπου η «θολή» παρουσία της Άλφα συνθέτει μια αόριστη εικόνα των εσωτερικών της διακυμάνσεων, προσφέρει μια ευάγωγη ανάγνωση του δυσπρόσιτου κειμένου. Η Μπέττυ Αρβανίτη υπονομεύει έντεχνα το τραγικό με κωμικά μέσα και είναι ιδιαίτερα απολαυστική όταν σκιαγραφεί τη γηραιά κυρία με μπρίο, σαρκασμό και ανατρεπτική ειρωνεία. Η Μαρία Κεχαγιόγλου ερμηνεύει θαυμάσια την ώριμη γυναίκα που ισορροπεί ανάμεσα στον κυνισμό και στην τρυφερότητα. Η Νεφέλη Κουρή έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της. Καλαίσθητες οι μίνιμαλ σκηνογραφικές πινελιές της Ελένης Μανωλοπούλου και προσεγμένοι οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ / [email protected]