Η Ελένη Πετάση μας μεταφέρει τις εντυπώσεις της από την παράσταση «Tercer Cuerpo» που παρουσιάστηκε από την ομάδα Timbre 4 για το Φεστιβάλ Αθηνών.

Αναπνέοντας την περιπλανώμενη μυρωδιά ενός ασφυκτικού αέρα, οι πέντε μοναχικοί άνθρωποι του Κλαούντιο Τολκατσίρ περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους μέσα στο κλειστοφοβικό γραφείο μιας ανώνυμης εταιρείας που αδυνατεί να τους αξιοποιήσει ή και να τους απολύσει.

Οι ιστορίες τους διασταυρώνονται, τα καλά κρυμμένα μυστικά τους σταδιακά αποκαλύπτονται, διαφορετικοί χαρακτήρες προβάλλουν τις ιδιαιτερότητές τους, έχοντας, όμως, ως κοινό παρονομαστή μια απελπισμένη μοναξιά, βαθύ πόνο, αδυναμίες, αδιέξοδα, ατελέσφορες επιθυμίες, αλλά και τη λυτρωτική δύναμη που δίνει η αγάπη για ζωή.

Πέντε άνθρωποι σαν κι εμάς. Ή έστω σαν κάποιους από εμάς. Γιατί η Μόνι δεν έχει σπίτι και κοιμάται κρυφά στο γραφείο, η ανύπαντρη Σάντρα θέλει απεγνωσμένα να αποκτήσει ένα παιδί, ο ασταθής συναισθηματικά Μανουέλ δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον παθιασμένο έρωτα της Σάντρας και ο Εκτορας, ένας μεσήλικας που παραμένει παιδί, πασχίζει να αποχωριστεί την πεθαμένη μητέρα του. Ολοι τους αγωνίζονται να επικοινωνήσουν, να αγαπηθούν και εντέλει να επιβιώσουν μέσα στις αντίξοες κοινωνικές συνθήκες της χώρας τους.

Το έργο του 37χρονου Αργεντινού συγγραφέα και σκηνοθέτη, μια ευαίσθητη τοιχογραφία ψυχών που υφίστανται τις συνέπειες της αρρωστημένης καταναλωτικής εποχής μας, ξεχειλίζει από ανθρωπιά. Ωστόσο ακόμη και οι δραματικές του εξάρσεις, που δίνουν σάρκα στην παραφροσύνη της πραγματικότητας, ξορκίζονται από πηγαίο χιούμορ.

Μαστορικά σχεδιασμένο, με κινηματογραφική γραφή και υψηλού επιπέδου υποκριτικές απαιτήσεις, το κείμενο -που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων αυτοσχεδιασμών- βαθαίνει μέσα από την ουσιαστική εμπλοκή των ερμηνευτών του. Οι ηθοποιοί όχι μόνο αποδίδουν θαυμάσια τις λεπτές αποχρώσεις του, αλλά ζυγιάζοντας προσεκτικά κάθε λέξη εξορύσσουν μια ανάλαφρη ειρωνεία που επιδρά καταλυτικά στο ύφος της σκηνοθεσίας.

Χαρακτηριστική είναι η σκηνή στην οποία οι συνάδελφοι του Εκτορα αποπειρώνται να γράψουν τον επικήδειο λόγο που ο τελευταίος θα εκφωνήσει αποχαιρετώντας τη μητέρα του. Με απόλυτη σοβαρότητα και χωρίς ίχνος εκζήτησης, εκμαιεύουν το μειδίαμα του κοινού.

Η παράσταση, παντρεύοντας απλές στιγμές ανθρώπων της διπλανής πόρτας με έναν οξυδερκή στοχασμό, λειτουργώντας σε παράλληλα επίπεδα (ο σκηνικός χώρος, χωρίς να διαφοροποιείται, μετατρέπεται σε ιατρείο, σαλόνι σπιτιού, μπαρ κ.ά.) και διαθέτοντας εξαιρετικούς ρυθμούς, έχει τη μουσικότητα μιας ορχήστρας δωματίου όπου κάθε της «όργανο» ξεχωρίζει με το δικό του ηχητικό ιδίωμα.

Κάπως έτσι ξεχώρισε από τα πρώτα της βήματα -σαν σταγόνα μέσα στον ωκεανό- η ομάδα Timbre 4 όταν το 2004, λίγο μετά τη χρεοκοπία της Αργεντινής, αποφάσισε να αντισταθεί στην οικονομική κρίση δίνοντας το «παρών» της στην πρώην καλλιτεχνική και νυν λαϊκή συνοικία Mποέδο του Μπουένος Αϊρες.

Σ'αυτή την περιοχή που κάποτε φιλοξενούσε διαπρεπείς καλλιτέχνες, όπως ο συγγραφέας Roberto Arlt και ο διάσημος στιχουργός Homero Manzi, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ορθώθηκαν πλήθος εργατικών κατοικιών και ανάμεσά τους το στενάχωρο διαμέρισμα του Κλαούντιο Τολκατσίρ, το οποίο, με δική του πρωτοβουλία, μετατράπηκε σε θεατράκι 50 θέσεων. Εξι χρόνια αργότερα, κατακτώντας φήμη μέσα και έξω από την Αργεντινή, ο σκηνοθέτης με το θίασο και τη σχολή τους μεταφέρθηκαν στο διπλανό χώρο ενός εργοστασίου επιπλοποιίας.

Εκτοτε περιπλανώνται στα μεγάλα φεστιβάλ του κόσμου διατυμπανίζοντας «Στη χώρα μου, κάθε φορά που είχαμε κρίση, το θέατρο γνώρισε απίστευτη άνθιση. Κι αυτό επειδή υπήρχε η ανάγκη για κάθαρση».

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ - [email protected]