Από την Ελένη Πετάση.

Ελάχιστες φορές μια σκηνοθετική ανάγνωση με αφορμή ένα έργο πετυχαίνει να φτάσει τόσο ουσιαστικά στον πυρήνα του. Με αφορμή την «Οπερέττα» του Γκομπρόβιτς (1966), ο Νίκος Καραθάνος (σε συνεργασία με τον Γιάννη Αστερή) υποτάσσει ευφάνταστα τα πλουραλιστικά στοιχεία που συνθέτουν το ανορθολογικό, σουρεαλιστικό, μεταφυσικής χροιάς και σαρκαστικής υφής κείμενο του Πολωνού συγγραφέα. Ένα κείμενο που στηλιτεύει τις κοινωνικές μάσκες, το τέλος των ιδεών, τη γελοιότητα της μόδας, τις ιστορικές κρίσεις, τις επαναστατικές αστοχίες και τις ιδεολογικές διολισθήσεις. Ένα κείμενο, τέλος, που ο σκηνοθέτης-ηθοποιός είδε ως «δαρβινικό εφιάλτη» βάζοντας στην ίδια μοίρα όλους τους ανθρώπους: πλούσιους και φτωχούς, εφησυχασμένους και επαναστάτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, εξάλλου, είναι η αντίστροφη πορεία από τη λογική της εξέλιξης του είδους, καθώς στο τέλος όλα τα πρόσωπα μεταμορφώνονται σε πιθήκους. Έφθασε άραγε το «τέλος του κόσμου» ή η ιστορία της ανθρωπότητας ξεκινά από την αρχή;

Το αδιέξοδο ιστορικό παρελθόν που σε κάθε εποχή ζυμώνεται με την επικαιρότητα ξεπροβάλλει εδώ τυλιγμένο με την ανάλαφρη μορφή της οπερέτας. Πίσω από τον επιφανειακό μύθο της στον οποίο δύο αριστοκράτες -ο κόμης Αρισταίος (Χάρης Φραγκούλης) και το alter ego του ο Φιρουλέ (Μιχάλης Σαράντης)- διεκδικούν την κόρη του μπακάλη Αλμπερτίνα (Εύη Σαουλίδου), κατοικοεδρεύουν καυστικοί συμβολισμοί. Ιδιαίτερα όταν ο πρώτος, με απώτερο σκοπό να την προσθέσει στη λίστα των κατακτήσεών του, της προσφέρει πολυτελή ρούχα αλλά εκείνη επιμένει ότι θέλει να μείνει γυμνή, καλώντας μας να επανεφεύρουμε τον διαβρωμένο εαυτό μας. Από κει και πέρα όλα ανατρέπονται.

Η ευφυής παράσταση του Καραθάνου, παρόλο που ενίοτε ενδίδει στη φλυαρία, είναι εφάμιλλη παραστάσεων του εξωτερικού. Οι συντελεστές της, με συνωμοτική ευαισθησία, χτίζουν υπέροχα την ονειροφαντασία του. Αρχίζοντας από τα εντυπωσιακά κακοτράχαλα «Ιμαλάια» της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου, όπου κατρακυλούν με θαυμαστή ευελιξία οι ηθοποιοί και τα ευφάνταστα κοστούμια της, μέχρι τις φοβερές μάσκες του Σωκράτη Παπαδόπουλου, από την εξαίσια κινησιολογία της Αμαλίας Μπένετ, την εξίσου εξαίσια μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, μέχρι τους επιβλητικούς φωτισμούς του Νίκου Βλασόπουλου.

Όσο για τους ηθοποιούς, είναι όλοι τους εξαιρετικοί. Ιδανικό το δίδυμο Φραγκούλης-Σαράντης που σκιαγράφησαν αριστοτεχνικά την αριστοκρατική φαυλότητα.   

Θαυμάσια γελοίοι η πριγκίπισσα Λυδία Φωτοπούλου και ο πρίγκιπας Κώστας Μπερικόπουλος, απολαυστική η γκουρού της μόδας Γαλήνη Χατζηπασχάλη, αιθέρια η αθώα Εύη Σαουλίδου και με σωματοποιημένο πόνο ο καθηγητής του Καραθάνου που κυριολεκτικά ξερνά τη ρέουσα υποκρισία. Πήραν επίσης μέρος οι: Χάρης Ανδριανός, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Μαρία  Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Πάρις Θωμόπουλος, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Νάντια Κοντογεώργη, Κώστας Κορωναίος, Νίκος Λεκάκης, Ιωάννα Μπιτούνη, Έλενα Τοπαλίδου και Άγγελος Τριανταφύλλου.  

Ελένη Πετάση / [email protected]