Kριτική: «Μήδεια» του Ευριπίδη
Της Ελένης Πετάση
«Θέλω τον κόσμο να κόψω στα δύο/να κατοικήσω στο κενό ανάμεσα. Εγώ/ούτε γυναίκα ούτε άντρας...»
Αυτή η φράση - ανάμεσα σε άλλα χωρία - από το έργο του Χάινερ Μίλερ «Μήδειας Υλικό» που εμπεριέχεται εμβόλιμα στην παράσταση του Δημήτρη Καραντζά μαζί με αποσπάσματα από το σενάριο της «Μήδειας» του Παζολίνι και από το ομώνυμο έργο του Ανούιγ, συνδέεται ουσιαστικά με τον τρόπο που ο σκηνοθέτης (σε συνεργασία με τη Θεοδώρα Καπράλου στη δραματουργική επεξεργασία) αντιμετώπισε τη “Μήδεια” του Ευριπίδη στη θαυμάσια μετάφραση του Μίνωα Βολανάκη.
Έχοντας ως κεντρικό άξονα το ανδρικό βλέμμα πάνω σ’ αυτή τη συγκλονιστική ιστορία της γυναικείας φύσης η σύνθεση του Καραντζά υλοποιείται από τρεις άνδρες υποκριτές - όχι μόνο υπενθυμίζοντας τον τρόπο παρουσίασης της τραγωδίας την εποχή του αρχαίου ποιητή, αλλά θέλοντας να τονίσει την έννοια της Ετερότητας.
Κατ’ επέκταση οι τρεις εξαιρετικοί πρωταγωνιστές - Γιώργος Γάλλος (Μήδεια), Χρήστος Λούλης (Κρέων, Ιάσων, Παιδαγωγός, Αιγέας) και Μιχάλης Σαράντης ( Αγγελιοφόρος, Χορός, Τροφός, κύριος σχολιαστής του δράματος) - απόλυτα δεμένοι μεταξύ τους, με σκηνική ευφυΐα και ενδιαφέρουσα μινιμαλιστική κίνηση (Χρήστος Παπαδόπουλος), που κορυφαία στιγμή της ήταν ο εναγκαλισμός της Μήδειας με τον Ιάσονα στην ψευδή τους συμφιλίωση, χωρίς να απαρνιούνται το φύλο τους, γίνονται αφηγητές του μύθου της βάρβαρης πριγκίπισσας από την Κολχίδα και ενίοτε ερμηνευτές των προσώπων που υποδύονται.
Ο πάντα σημαντικός Γιώργος Γάλλος στο ρόλο της Μήδειας έδωσε μια εσωτερική, διεισδυτική και υποδόρια ερμηνεία. Ο Χρήστος Λούλης απομυθοποίησε έντεχνα, και ενίοτε με χιούμορ, τη δύναμη του αρσενικού. Και ο Μιχάλης Σαράντης - ιδιαίτερα στην αφήγηση του Αγγελιοφόρου - αποκάλυψε μια ακόμη πτυχή του ταλέντου του.
H μεταδραματική, ήπιων τόνων και παραδομένη στη μουσικότητα σκηνοθεσία, αποφεύγοντας κάθε ίχνος συναισθήματος και δίνοντας προβάδισμα στον λόγο, άφησε το κείμενο του Ευριπίδη να ακουστεί καθαρά, ενώ ο λιτός, συμβολικός σκηνικός χώρος της Ελένης Μανωλοπούλου (ένα δάπεδο στρωμένο με πετρωμένα σπαράγματα γυναικείων εσωρούχων στη μέση του οποίου φυτρώνει ένα άνυδρο φυτό), σε συνδυασμό με τους φωτισμούς του Αλέκου Αναστασίου, λειτούργησε συμπληρωματικά.
Μια ιδιαίτερα αξιόλογη παράσταση-πρόταση για το πιο αμφιλεγόμενο γυναικείο πρόσωπο της αρχαίας τραγωδίας.
Ελένη Πετάση / [email protected]