Από την Ελένη Πετάση.

«Είμαι πιο συνδεδεμένος με το θέατρο παρά με τον κινηματογράφο» είχε πει ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν σε μία από τις συνεντεύξεις του. Και αυτή η λιγότερο προβεβλημένη δραστηριότητά του περιλαμβάνει σκηνοθεσίες πολλών κλασικών κειμένων (από τον Σαίξπηρ μέχρι τον Μολιέρο και από τον Στρίντμπεργκ και τον Ίψεν μέχρι τον Άλμπι), αλλά και δικών του έργων. Ταυτόχρονα, δεν είναι λίγες οι ταινίες του που μεταφέρθηκαν επιτυχώς στο θέατρο. Μία από αυτές είναι και η «Φθινοπωρινή Σονάτα» (1978), που το βαθύ ψυχαναλυτικό της σενάριο με τους εμβληματικούς χαρακτήρες ευνοεί τη σκηνική μεταφορά του. Ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής, επηρεασμένος από τη σκέψη του Κίρκεγκορ, τον υπαρξισμό και τις ψυχαναλυτικές θεωρίες των Φρόιντ / Γιουνγκ, ο Μπέργκμαν θίγει στο συγκεκριμένο έργο θέματα Θεού και ανθρώπου, καλού και κακού, αλλά κυρίως, έχοντας ο ίδιος ζήσει μια τραυματική παιδική ηλικία, σκιαγραφεί τη σχέση, εστιάζοντας στη λατρεμένη του μητέρα απ’ την οποία στερήθηκε συναισθήματα αγάπης.

Η ιστορία του επικεντρώνεται σε μια διάσημη, εγωκεντρική πιανίστρια και αδιάφορη μάνα που έπειτα από επτά χρόνια απουσίας επισκέπτεται την κόρη της, παντρεμένη τώρα με έναν χαμηλόφωνο εφημέριο (ας σημειωθεί ότι και ο δικός του πατέρας ήταν ιερέας) σε μια φιλήσυχη, βαρετή επαρχιακή πόλη. Ο ερχομός της Σάρλοτ αποκαλύπτει αφενός τη δική της συναισθηματική αναπηρία (που πηγάζει από το γεγονός ότι η ίδια είχε αντίστοιχα «εγκαταλειφθεί» από τους γονείς της) και αφετέρου την αδυναμία, τις ενοχές και την παιδικότητα που κρύβονται πίσω από το αγέρωχο προσωπείο της. Προκαλεί, όμως, και θυελλώδεις συγκρούσεις με τη γεμάτη οργή Εύα, η οποία, έχοντας χάσει ένα παιδί και περιθάλποντας την άρρωστη αδελφή της, αγωνίζεται να αποτινάξει την ανάγκη να γίνει αποδεκτή από τη μητέρα της και εν τέλει να συμφιλιωθεί με τον εαυτό της.

Ο Άρης Τρουπάκης δημιουργεί μια παράσταση βασισμένη στο υποκριτικό εκτόπισμα των ηθοποιών του που εκφράζουν λεπτομερειακά τις ευαίσθητες ψυχικές αποχρώσεις των ηρώων. Ξεκινώντας από το φουαγέ, όπου ένα βίντεο εισάγει τους θεατές στον υπόκωφο κόσμο του έργου, συνεχίζει τη δράση, ποτίζοντάς τη με τις σιωπές μιας βόρειας κοινωνίας που εναλλάσσονται με τις υψηλές θερμοκρασίες των δύο πληγωμένων γυναικών. Η αποστασιοποιημένη μητέρα της, Μπέττυ Αρβανίτη, και η εκρηκτική κόρη της, Δέσποινας Κούρτη, ισορροπούν θαυμάσια σε ένα τεντωμένο σκοινί, ενώ ο ήπιων τόνων εφημέριος του Δημήτρη Ημελλου ολοκληρώνει επάξια την πινακοθήκη των προσώπων. Σημειολογικά ενδιαφέρον το σκηνικό της Ελένης Μανωλοπούλου με τα «άπειρα» συρτάρια που ανοιγοκλείνοντας αποκαλύπτουν τα μυστικά και τις αναμνήσεις αυτών στους οποίους ανήκουν.

Ελένη Πετάση / [email protected]

Θέλεις βραβευμένες ταινίες; Δες Nova!

Απόλαυσε ταινίες που σάρωσαν τα βραβεία σε Αμερική και Ευρώπη. Και ταινίες που ήδη κλέβουν την παράσταση στο χορό των φετινών βραβείων σε Α' προβολή: Τρεις Πινακίδες έξω από το Εντινγκ, έξω από το Μιζούρι, Wonder, Το Σχήμα του Νερού, The Disaster Artist, The Greatest Showman.