Το μουσικό παραμύθι του Σεργκέι Προκόφιεφ παρουσιάζεται από την Ορχήστρα Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».

Στις 20 και 27 Μαίου θα παρουσιαστεί στο «Θέατρον» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» η παιδική παράσταση, «Ο Πέτρος και ο Λύκος» από την Ορχήστρα Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε διευθύνση ορχήστρας Νίκου Χαλασιά και με αφηγητή τον Γιάννη Ζουγανέλη.

Το μουσικό παραμύθι του Σεργκέι Προκόφιεφ φέρνει σε επαφή τα παιδιά με τα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας. Στην ιστορία, κάθε χαρακτήρας ερμηνεύεται και από διαφορετικό όργανο. Τα έγχορδα, όλα μαζί, κάνουν τον Πέτρο τον σπουδαίο. Τρία κόρνα παίζουν τον γκρίζο λύκο, το φαγκότο τον παππού του Πέτρου, το φλάουτο κάνει το πουλί, το όμποε την πάπια, το κλαρινέτο κάνει τη γάτα, τους κυνηγούς κάνουν τα ξύλινα πνευστά, τα τύμπανα και η γκρανκάσα βροντούν σαν τις τουφεκιές των κυνηγών.

Στο πρώτο μέρος θα προβληθεί η αριστουργηματική μικρού μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων «Peter and the Wolf»,που βραβεύθηκε με Όσκαρ το 2008. Πρόκειται για  μια  ταινία  παραγωγής Πολωνίας, Βρετανίας, Νορβηγίας και Μεξικού που κυκλοφόρησε το 2006. Το σενάριο και η σκηνοθεσία είναι της Suzie Templeton και η σκηνογραφία τουMarek Skrobecki. Σε αντίθεση με τη συνηθισμένη έκδοση του έργου, η ταινία δεν έχει αφηγητή,  αλλά στηρίζεται στη μουσική και τις εικόνες.  Η ηχογράφηση της μουσικής για την ταινία, έγινε από την Philharmonia Orchestra του Λονδίνου, με μαέστρο τον Mark Stephenson.

Με αφορμή την παράσταση, μιλήσαμε με τον Γιάννη Ζουγανέλη για τα νοήματα του έργου του Προκόφιεφ, τη δύναμη της μουσικής και τη μαγεία του να παίζει κανείς για παιδιά. 

«Ο Πέτρος και ο Λύκος» γράφτηκε από τον Προκόφιεφ το 1936 με σκοπό να διδάξει τα παιδιά σχετικά με το χαρακτήρα και τη χρήση των οργάνων της ορχήστρας και να τα εξοικειώσει με αυτά. Γιατί πιστεύετε ότι η κλασική μουσική δεν είναι τόσο οικεία στα Ελληνόπουλα;

Λοιπόν, επειδή αγαπάω πάρα πολύ τα παιδιά και τα αγαπάω γιατί είναι το μέλλον μας - κι όχι από υποχρέωση, από ανάγκη, ξεκινάω από το τελευταίο. Δεν έχουν πράγματι εξοικειωθεί με την κλασική μουσική κι αυτό ξεκινάει από το έλλειμμα της παντελούς εκπαίδευσης τους. Υπάρχει έλλειμμα παιδείας στο ίδιο το σπίτι. Τα παιδιά τα αφήνουν έρμαια σε ό,τι ακούγεται από το ραδιόφωνο και ό,τι παίζει η τηλεόραση. Και δεν έχουνε καμία μύηση στο να μπουν στο πιο φυσικό. Ό,τι πιο φυσικό υπάρχει στην μουσική και στην έκφρασ;h της είναι η συμφωνική μουσική και βέβαια η κλασική μουσική. Και γιατί είναι ό,τι πιο φυσικό; Διότι η συμφωνική ορχήστρα προσπαθεί να μιμηθεί τη φύση. Τον ήχο της βροχής με τα κρουστά, το περπάτημα του ελέφαντα με τα μεγάλα τύμπανα, το πουλάκι με το φλάουτο, την ανθρώπινη φωνή με το κλαρίνο κτλ.

Από την εμπειρία σας, τι κερδίζουν τα παιδιά από την ενασχόλησή τους με τη μουσική; Πώς μπορεί να τα βοηθήσει στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους;

Τα παιδιά διευρύνουν τον πνευματικό τους κόσμο διότι διεισδύουν με τη φαντασία τους σε αυτό που μπορούν να προσφέρουν τα έργα της κλασικής μουσικής. Φαντάζονται. Φτιάχνουν τα δικά τους παραμύθια. Και το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό. Και  συστήνω, στους χώρους που τα παιδιά παίζουν, να ακούγεται  κλασική μουσική. Έτσι θα ευφρανθεί η ψυχή τους.

Πρώτα απ’ όλα διεγείρει τη φαντασία τους. Όταν περιγράφεται, ας πούμε, ο ήχος της πάπιας που παίζεται με το όμποε, όταν περιγράφεται το πουλάκι που παίζεται με το φλάουτο, η γάτα από το κλαρινέτο, ο αυστηρός παππούς από ένα ιδιαίτερα όμορφο όργανο, το φαγκότο, όταν, ας πούμε, τα έγχορδα και τα βιολιά προσπαθούν να περιγράψουν την περιπέτεια του Πέτρου, όταν ο λύκος περιγράφεται από πνευστά, από χίλια δυό πράγματα, από κόντρα μπάσα, οι τουφεκιές από τα κρουστά, εισχωρούν μέσα στη μουσική. Και η μουσική δεν είναι το τραγούδι. Το τραγούδι είναι μια μεγάλη υπόθεση, άλλη. Η μουσική είναι μόνο η οργανική μουσική και οι καλύτεροι των μουσικών είναι μόνο οι μουσικοί της κλασικής παιδείας.

Τι θα λέγατε σε εκείνους που λανθασμένα θεωρούν ότι το παιδικό κοινό δεν είναι απαιτητικό, όσο εκείνο των ενηλίκων;

Το παιδικό κοινό είναι άφθαρτο. Το κοινό των ενηλίκων στην Ελλάδα -με μια εξαίρεση 5% και είναι μεγάλο το ποσοστό που λέω- είναι ανώριμο, είναι κοινό του αυθορμητισμού, των εντυπώσεων. Πάνε στο Μέγαρο Μουσικής περισσότερο για να πάνε στο Μέγαρο Μουσικής παρά για να ακούσουν αυτό που θα επικοινωνηθεί μέσα από τη μουσική. Λοιπόν τα παιδιά έχουν καλύτερο κριτήριο. Δεν έχει περάσει η τεχνολογία στο αυτί τους ακόμα, διότι η καθημερινότητα έχει τρομερούς ήχους που χαράζουν ακόμα και τα αυτιά μας. Οι βιομηχανικοί ήχοι, τα μηχανάκια, τα κινητά, τα μαγνητικά κύματα και όλα αυτά τα διαλύουν τα παιδιά. Και επιστημονικά, ο χαρακτήρας των ανθρώπων διαμορφώνεται μέχρι τα επτά μας χρόνια. Οπότε, να βιαστούμε όλοι πριν από τα επτά να μυηθούν στη φυσικότητα και την αλήθεια και την αυθεντικότητα.

Ποιος είναι τελικά ο τρόπος για να σαγηνεύσει και να κερδίσει την προσοχή των παιδιών – θεατών μια παράσταση;

Μια λέξη μπορεί να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση. Η αλήθεια. Όχι οι δηθενιές. Η αυθεντικότητα. Το κοίταγμα πρόσωπο με πρόσωπο. Τα ανοικτά μάτια δείχνουν την ανοικτή καρδιά. Αλήθεια και πάλι αλήθεια.

Παίζοντας για παιδιά, τι κερδίζει ο ηθοποιός;

Πάρα πάρα πολλά. Αντλεί από την αθωότητά τους και την πραγματική αγνότητα. Αντλεί από το μέλλον. Στην αρχή σας είπα τα παιδιά είναι το μέλλον. Ένας οποιοσδήποτε - καλλιτέχνης, επιστήμονας, γιατρός, μαραγκός- έχει επαφή με τα παιδιά, θα έχει μέλλον. Και επίσης, ο ηθοποιός μπαίνει στη διαδικασία και αυτός να γίνει παιδί. Όχι να παλιμπαιδίσει, διότι και αυτό είναι χυδαιότητα, να είσαι ας πούμε 60 χρονών και να νιαουρίζεις, αλλά να γίνεις πραγματικά παιδί. Να μπεις πραγματικά στο παιχνίδι, στο «παίζω» και στην Παιδεία. 

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ