Από την Ελένη Πετάση.

Ο Γιάννης Καλαβριανός, πέρα από σκηνοθέτης, εξελίσσει τις συγγραφικές του ικανότητες. Το πιο πρόσφατο έργο του με τίτλο «Γρανάδα» (επαναλαμβάνεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου) αναδεικνύει την ποιητική του γραφή εμπλουτισμένη με ευαισθησία και σαρκαστικό χιούμορ.

Σ’ αυτό το πιο σύνθετο κείμενο, που ο χρόνος είναι στο επίκεντρό του, θέτει ερωτήματα για την απώλεια, τη ζωή και τον θάνατο, την ανθρώπινη εξάρτηση στο δικό του μικρό σύμπαν σε αντιπαράθεση με την μεγάλη Ιστορία του Σύμπαντος. Χωρίς ίχνος διδακτισμού και χωρίς να δίνει απαντήσεις, αφήνει τους θεατές να βγάλουν μόνοι τα συμπεράσματά τους. Το ενδιαφέρον στοιχείο του έργου είναι ότι η τραγική ιστορία της βασίλισσας Ιωάννας της Καστίλης -της «Ιωάννας της τρελής», όπως την έχουν αποκαλέσει- συνδιαλέγεται με αυτήν μιας σύγχρονης ελληνικής οικογένειας που σταδιακά αποκαλύπτει τα μυστικά της.

Η καταπιεστική νευρωτική μητέρα, ο σύζυγός της, που αφηγείται εμμονικά τη ζωή της Ιωάννας, τα παιδιά τους, η φίλη του γιου, η κυνική ανάπηρη αδελφή της μάνας, είναι πρόσωπα παγιδευμένα στις δυσλειτουργίες τους. Αλήθειες και ψέματα, ματαιωμένα όνειρα, απογοητεύσεις, διαψεύσεις, ενοχές, έρωτας, λύπη, χαρές, υπαρξιακά αδιέξοδα αλλά και συμπτώσεις «συνδέουν», αν και όχι πάντα εύστοχα, τις δύο ιστορίες που απέχουν πεντακόσια χρόνια η μία από την άλλη.

Η καλοδουλεμένη λογοτεχνική γλώσσα επενδύει την παράσταση του Καλαβριανού στην οποία τα γεγονότα δεν παρουσιάζονται γραμμικά. Η βιντεοσκοπημένη μορφή της Ιωάννας (Λυδία Φωτοπούλου) παρεμβαίνει ευρηματικά στα δρώμενα εκτοξεύοντας στοιχεία που αφορούν το σύμπαν, ενώ οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, σκηνοθετημένοι με ρεαλιστικό τρόπο, αναμετριούνται με το παρελθόν (ατύχημα, απιστία), το παρόν (έρωτας, θάνατος) και το αναπόφευκτο μέλλον. Αν μάλιστα το κείμενο, πέρα από τη δραματουργική του ιδιαιτερότητα, διέθετε μεγαλύτερη εμβάθυνση στους χαρακτήρες και δεν πλάτειαζε (ιδιαίτερα στο τέλος) θα αναδείκνυε περισσότερο τα σημαντικά θέματα που θίγονται.

Η Λυδία Φωτοπούλου ξεχωρίζει με τη λαμπερή ερμηνεία της. Η Φιλαρέτη Κομνηνού (μητέρα) ενίοτε υπογραμμίζει έντονα τις συναισθηματικές της διακυμάνσεις. Η Έφη Σταμούλη (αδελφή) διακρίνεται για την αμεσότητά της. Ο Γιώργος Γλάστρας (πατέρας) είναι εύστοχος στην αφήγησή του αλλά άχρωμος στην επαφή του με τους άλλους ήρωες. Η Στέφη Πουλοπούλου (κόρη) και ο Διαμάντης Αδαμαντίδης (γιος) είναι επαρκείς, ενώ η φίλη του τελευταίου (Αλεξία Μπεζίκη) ξεφεύγει από το μέτρο. Εξαιρετικό το απέριττο σκηνικό της Ευαγγελίας Θεριανού με τις συμβολικές γυάλινες προσθήκες γεμάτες από αναμνηστικά αντικείμενα. Άστοχα τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη (εκτός από αυτό της Λυδίας Φωτοπούλου). Ενδιαφέρουσα η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου. Καλοφτιαγμένο το βίντεο του Πάτροκλου Σκαφιδά.

Ελένη Πετάση - [email protected]

Info
Θέατρο Νέου Κόσμου
Αντισθένους και Θαρύπου, Αθήνα