Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την παράσταση «Μασκαράτα» του Λέμορντοφ που ανέβηκε σε σκηνοθεσία του Ρίμας Τούμινας, στο Badminton.

Η Αθήνα ανακάλυψε τον Λιθουανό Μπομπ Γουίλσον, έναν μάγο εικονοκλάστη που αφήνει όμως, σε αντίθεση με τον Αμερικάνο σταρ σκηνοθέτη, το συναίσθημα να τρυπώσει στην αψεγάδιαστη φόρμα.

Ο Ρίμας Τούμινας μάς έφερε, μια χρονιά μετά τον εξαίρετο «Θείο Βάνια», ξανά με το ρωσικό θέατρο Βαχτάγκοφ, τη «Μασκαράτα» του Λέρμοντοφ (στο Μπάντμιντον), αποκαλύπτοντας ότι το ρωσικό θέατρο είναι από μόνο του μια ειδική ιστορία. Μια ειδική κατηγορία.

Φίνα λεπτοδουλειά με τα σώματα λάστιχο των ηθοποιών, που από σπαστικά σε ομαδικά Χορικά μετατρέπονται σε τσιρκολάνους, με δεινότητα και στην παντομίμα. Ψιλό κέντημα με τις φωνές. Ψυχή και σώμα μαζί ενωμένα επί σκηνής.

Ειδικά η παλλόμενη, σπαρταριστή ερμηνεία της Αρμπένινας, μιας παραλλαγής της Δεισδαιμόνας (ο έμπειρος, μεγαλύτερός της σύζυγός της, την δολοφονεί θεωρώντας την άπιστη), ένας αφρός αθωότητας, παιδιάστικης σκανδαλιάς και προαίσθησης του τραγικού είναι μια από τις συνταρακτικότερες ερμηνείες που έχουμε δει τελευταία.

Η παράσταση έχει κοστούμια εποχής, όμως δεν κάνει νατουραλισμό. Ο πειραγμένος ρεαλισμός, που κάποιες στιγμές αγγίζει υψηλά πεδία σουρεαλισμού (όπως το πριόνισμα του χαρτοπαίκτη για να αποσπάσουν από το χέρι του το τραπουλόχαρτο ή η εμφάνιση από τα έγκατα της σκηνής ενός «εξωγήινου» ημίγυμνου κολυμβητή με πλαστικό σημερινό αναπνευστήρα) απογειώνει το πεσιμιστικό φιλοσοφικό θεατρικό δοκίμιο.

Μέσα από τις μάταιες ηδονές μιας ανερμάτιστης τάξης αριστοκρατών, τις μασκαράτες , τα φλερτ και τις χαρτοπαιξίες ο Λέρμοντοφ ξεγυμνώνει την ματαιότητα του ανθρώπινου βίου.

Έχει ενδιαφέρον η αντίστιξη των δύο κόσμων, του αποσυρμένου από κοσμικότητες Αρμπένιν, που όμως έχει γευτεί το βάζο των ηδονών ως τον πάτο και έχει γυρίσει σελίδα. Πλην όμως τον καταδυναστεύει η ζήλια για την πολύ νεότερή του, σε ηλικίας πιθανής κόρης του, συζύγου του την οποία δολοφονεί. Ο οποίος είναι άχρωμος, σκοτεινός , στατικός. Αντιστικτικά στον υπερκινητικό και πολύχρωμο Χορό της ανθρώπινης ελαφρότητας και ηδονοθηρίας.

Ευφυής πραγματικά η ιδέα της χιονόμπαλας που από σκηνή σε σκηνή μεγαλώνει και στο τέλος σαν υδρόγειος συνθλίβει τον συζυγοκτόνο. Η εικονοποίηση των ενοχών του; Το διογκωμένο αίφνης βάρος της συνείδησής του;

Η άρτια παράσταση έχει ένα μειονέκτημα. Τη διάρκειά της. Προϊόν της ασυγκράτητης σκηνοθετικής βιρτουοζιτέ και δαιμόνιας έμπνευσης, οι οποίες στιγμές- στιγμές υποσκελίζουν τη θεατρική παρτιτούρα.

ΙΩΑΝΝΑ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ