Κριτική: «Ξύπνα Βασίλη» του Δημήτρη Ψαθά

ksupna-basili
ΔΕΥΤΕΡΑ, 03 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018

Από την Ελένη Πετάση.

Χρονογράφος, δημοσιογράφος και κυρίως επιτυχημένος θεατρικός συγγραφέας, που τα περισσότερα έργα του μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, ο Δημήτρης Ψαθάς άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του. Ένα από τα πιο αξιόλογα κείμενά του είναι και το Ξύπνα Βασίλη που όταν πρωτοπαίχτηκε το 1965 στο θέατρο Γκλόρια με πρωταγωνιστή τον Ντίνο Ηλιόπουλο (στην μετέπειτα κινηματογραφική του  εκδοχή τον ομώνυμο ρόλο επωμίστηκε ο Γιώργος Κωνσταντίνου) ο κριτικός Βάσος Βαρίκας έγραψε: «Διακωμώδηση των πολιτικών μας ηθών η κωμωδία του κ. Ψαθά έχει το προσόν ότι δεν πλαστογραφεί την νεοελληνική πραγματικότητα, όπως συμβαίνει συνήθως με την ελληνική φαρσοκωμωδία. Εχει το θάρρος και την εντιμότητα να την αντιμετωπίζει κατά πρόσωπο».

Ωστόσο, όπως συμπληρώνει, παρότι υπάρχει ευδιάκριτη η πρόθεση αντικειμενικότητας... αυτό γίνεται «όσο φυσικά είναι δυνατό για έναν άνθρωπο που έχει τις δικές του ιδέες και προτιμήσεις».

Κατ' επέκταση η κριτική στάση του συντηρητικού Δημήτρη Ψαθά, που διαμοιράζεται σε ίσες αναλογίες προς τις δύο πολιτικές κατευθύνσεις, εξισώνοντας τες, εξόργισε  τους αριστερούς. Ας μην ξεχνάμε ότι το Ξύπνα Βασίλη γράφτηκε σε μια εποχή ιδιαίτερα ταραγμένη με νωπές της μνήμες των διώξεων και στα πρόθυρα της Αποστασίας (Ιούλιος 1965).

Ο Άρης Μπινιάρης επέλεξε ένα ιδιαίτερο μονοπάτι για την παράστασή του. Σχεδόν σε όλη τη διάρκειά της παρακολουθούμε τα δρώμενα προβεβλημένα πάνω σε μια τεράστια μαυρόασπρη οθόνη ενώ από πίσω της ο σκηνοθέτης τα βιντεοσκοπεί ζωντανά. Ταυτόχρονα ένα συγκρότημα «γιεγιέδων», στην άκρη της σκηνής, παίζει μουσική (του Φώτη Σιώτα) και σχολιάζει τα τεκταινόμενα.

Το ενδιαφέρον εγχείρημα έχει όμως τις παγίδες του. Αρχικά μόνο στην τελευταία ολιγόλεπτη σκηνή έχουμε «ζωντανή» ερμηνεία. Έπειτα για να απολαύσει κανείς την καλοδουλεμένη μαγνητοσκοπημένη εικόνα με τα μεγάλα γκρο-πλαν πρέπει να κάθεται μακρυά από τη σκηνή. Και τέλος ο συχνά εκκωφαντικός ήχος οφείλει να μειωθεί.

Το μεγάλο ατού, όμως, αυτής της προσωπικής εκδοχής που περιλαμβάνει και κάποια, καλά ενσωματωμένα, εμβόλιμα κείμενα ( διασκευή Άρης Μπινιάρης  - Θεοδώρα Καπράλου) είναι ο θίασός της.

Ο Γιώργος Γάλλος υποδύεται εξαιρετικά τον μικροαστό, εθνικόφρονα Βασίλη που αγοράζει συνεχώς λαχεία μήπως και αλλάξει η τύχη του. Τελικά όχι μόνο πείθεται από τον αριστερό συνάδελφό του να αλλάζει ιδεολογικό προσανατολισμό (και απολύεται) αλλά το λαχείο κερδίζει ο τελευταίος - γεγονός που τον οδηγεί στην τρέλα (πιστεύει πως είναι κόκορας). Από την άλλη ο κομμουνιστής Μάνος (Αινείας Τσαμάτης) μόλις αποκτά χρήματα ξεχνά την ελπίδα του για μια «παγκόσμια επανάσταση».

Οι υπόλοιποι ηθοποιοί ερμήνευσαν, επίσης, θαυμάσια τους ρόλους τους: Ελισάβετ, Κωνσταντινίδου, Ηρώ Μπέζου, Γιώργος Παπαγεωργίου, Ελενα Τοπαλίδου, Στέφανος Πίττας, Λυδία Τζανουδάκη, Κωσταντίνος Σεβδαλής.

Info
Εθνικό Θέατρο (Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»)
Αγ. Κωνσταντίνου 22-24,Κέντρο
Τηλ.: 2105288170
Μέχρι : 3/2
Παραστάσεις : Πέμ.-Σάβ. 9 μ.μ., Κυρ., Τετ. 6 μ.μ.
Τιμή : Tιμή : € 18-5. Ισχύουν ειδικές τιμές. Στις 18/10, 9 μ.μ., preview παράστασης με εισιτήριο € 12.