Πειστικές ερμηνείες σε μια παράσταση με επίκαιρο θέμα, κινηματογραφική σύλληψη και απόδοση.

Η σκηνή του πολυμορφικού Scrow Theater φιλοξενεί το χρονικό της διαπόμπευσης ενός ανθρώπου σε μια ιστορία που ο φόβος χειραγωγεί τον άνθρωπο και οι φήμες κυκλοφορούν πιο γρήγορα από την αλήθεια. Τόσο γρήγορα που όχι μόνο δεν φτάνουμε σε αυτήν αλλά δεν έχει και σημασία πια.

Η Μαρία Χατζηεμμανουήλ ανοίγει για άλλη μια φορά φέτος τη βιβλιοθήκη της με μεταφρασμένα έργα ισπανικής προέλευσης και ο Βασίλης Μαυρογεωργίου επιλέγει το πολυανεβασμένο έργο του Καταλανού συγγραφέα Ζουζέπ Μαρία Μιρό «Η Αρχή του Αρχιμήδη». Και το σκηνοθετεί όπως του αξίζει, με αφοσίωση στο κείμενο και εκμεταλλευόμενος την κινηματογραφική του δυναμική.

Η ιστορία
Ο Τζόρντι είναι δάσκαλος κολύμβησης στην ομάδα των Ιππόκαμπων, τα μικρά δηλαδή μαθητούδια της πισίνας. Είναι εξωστρεφής, αστείος, σίγουρος και αισθάνεται όμορφα όταν βρίσκεται ανάμεσα σε παιδιά. Μια μέρα ένα αγοράκι ξεσπά σε κλάματα γιατί φοβάται να κολυμπήσει χωρίς σωσίβιο και ο Τζόρντι τον αγκαλιάζει δίνοντάς του ένα φιλί (στο μάγουλο, ισχυρίζεται) για να τον ηρεμήσει. Την κίνηση αυτή μεταφέρει στη μητέρα της ένα εννιάχρονο κοριτσάκι της ίδιας ομάδας, πράγμα που πυροδοτεί την ταχεία εξάπλωση της είδησης και της αγανάκτησης από την πλευρά των γονιών ενώ την ίδια στιγμή καλλιεργούνται αμφιβολίες ακόμα και στους ανθρώπους που τον γνωρίζουν καλά, στο φίλο και συνάδελφό του που θέλει να τυπικός σε όλα και στη διευθύντρια της πισίνας που τον υπερασπίζεται αλλά παράλληλα τον υποψιάζεται.

«Όταν έχεις παιδιά, η δυσπιστία προς τους ενήλικες είναι μέρος της ζωής σου»

Η υποψία που καλλιεργεί ο φόβος εξαπλώνεται τόσο γρήγορα που ισχύει το αντίστροφο του τεκμήριου της αθωότητας, ο Τζόρντι είναι ένοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου, κι όπως το θέτει ο ίδιος ο συγγραφέας του έργου ο οποίος παρευρέθηκε στην παράσταση του περασμένου Σαββάτου, «ο Τζόρντι κατηγορείται όχι για αυτό που έκανε, αλλά για αυτό που θα μπορούσε να είχε κάνει». Ο Τζόρντι βουτά πλέον σε νερά με μεγαλύτερη πυκνότητα, που θα' λεγε και ο Αρχιμήδης, γι΄αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο το να επιπλεύσει.

Γραμμένο το 2011 το έργο, σύμφωνα με το Μιρό, σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ό, τι την περίοδο που γράφτηκε καθώς ζούμε στην κοινωνία των fake news και του συνεχούς φόβου, την απαρχή του οποίου τοποθετεί στην 11η Σεπτεμβρίου του 2001 και τις τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον των ΗΠΑ.

Η παράσταση
Ο Μαυρογεωργίου μεταφέρει εύστοχα στη σκηνή και δίχως περιττά σκηνικά αντικείμενα το κινηματογραφικό στήσιμο του έργου. Εφαρμόζοντας ένα είδος θεατρικού μοντάζ (που ήδη υπάρχει στο κείμενο), συνεχούς, αλλά όχι κουραστικής, επανάληψης και μικρών κινηματογραφικών παύσεων με τη βοήθεια των φωτισμών (Σχεδιασμός Φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου) και της μουσικής (Μουσική Επιμέλεια: Γιάννης Σορώτος) βλέπουμε ένα απόσπασμα της ιστορίας, τη συνέχεια του οποίου ίσως έχουμε ήδη δει και την αρχή του μάλλον θα τη δούμε αργότερα. Διαταράσσοντας τη γραμμική εξέλιξη της ιστορίας, το έργο αποκτά ζωντάνια και μια δόση αποστασιοποίησης (γιατί είναι σαν να έχουν καταγραφεί και συνδεθεί όσα παρουσιάζονται στη σκηνή).  

Ο τρόπος επιπλέον που λειτουργεί η σκηνή θα μπορούσε να συμβολίζει μια ιδιαίτερη πτυχή στην «δίκη» του Τζόρντι, την οπτική γωνία που αλλάζει ανάλογα με το ποιος τον κρίνει. Η σκηνή μεταμορφώνεται με απλό κα πρακτικό τρόπο στα αποδυτήρια της πισίνας (Σκηνικά: Θάλεια Μέλισσα). Οι τοίχοι όμως δεν είναι στατικοί στη διάρκεια της παράστασης, καθώς αυτό που βλέπαμε σε μια σκηνή στα αριστερά μετατοπίζεται στα δεξιά και οι ηθοποιοί τοποθετούνται επίσης ανάλογα.  Αλλάζει δηλαδή η οπτική γωνία από την οποία κοιτάει ο θεατής.  Με παρόμοιο τρόπο στο έργο ο κάθε ήρωας κοιτά από διαφορετική οπτική, και άρα με διαφορετικού βαθμού υποψία, τον Τζόρντι και την πιθανότητα να έχει κάνει κάτι επιλήψιμο- ο πατέρας ενός από τους μαθητές του τον καταδικάζει από φόβο για το παιδί του, η διευθύντρια θέλει να τον πιστέψει αλλά θέλει και αποδείξεις, ο φίλος του τον ξέρει, τον μαλώνει αλλά τον πιστεύει στο βάθος. Κοιτούν από διαφορετική οπτική, όμως έχουν όλοι κι από ένα δίκιο.

Τα υγρά ασκούν δύναμη σε κάθε σώμα που βυθίζεται μέσα σε αυτά. Η δύναμη αυτή ονομάζεται άνωση, είναι κατακόρυφη, με φορά προς τα πάνω και το μέτρο της ισούται με το βάρος του υγρού που εκτοπίζεται από το σώμα (Η Αρχή του Αρχιμήδη). 

Σε αυτή την «κινητή» σκηνή δρουν οι τέσσερις ηθοποιοί, Μιχάλης Συριόπουλος, Μαρία Φιλίνη, Γιάννης Σοφολόγης και Σεραφείμ Ράδης. Η καρδιά του έργου, ο Τζόρντι του Συριόπουλου, είναι γεμάτος ενέργεια, αισιοδοξία και πάθος, γι’ αυτό και σπαράζει όταν τον βυθίζει ολοένα και πιο βαθιά η διάδοση της φήμης για το άτομό του. Δίπλα στον εξαιρετικό Συριόπουλου στέκεται αξιόλογα ο Σοφολόγης αναδεικνύοντας με ενθουσιασμό και συνέπεια τις πτυχές του χαρακτήρα του. Η Φιλίνη από την άλλη έχει να διαχειριστεί μεγαλύτερες συναισθηματικές μεταβάσεις. Αγχώδης, ευαίσθητη, με τη δική της κρυμμένη ιστορία γίνεται συναισθηματική αλλά χωρίς υπερβολές. Ο Ράδης, τέλος, στέκεται λίγο αμήχανος στη σκηνή, σαν να υιοθετεί διαφορετικό ερμηνευτικό κώδικα από τους άλλους.

Info
Skrow Theater
Αρχελάου 5, Παγκράτι
Παρασκευή, Σάββατο,  Κυριακή 21:00
Εισιτήρια: www.skrowtheater.com

Συγγραφέας: Ζουζέπ Μαρία Μιρό
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Βασίλης Μαυρογεωργίου
Σκηνικά: Θάλεια Μέλισσα
Κοστούμια: Ιφιγένεια Νταουντάκη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου
Μουσική Επιμέλεια: Γιάννης Σορώτος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Καλή Βοϊκλή
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Ηθοποιοί: Σεραφείμ Ράδης, Γιάννης Σοφολόγης, Μιχάλης Συριόπουλος, Μαρία Φιλίνη

 ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]