Ντοστογιέφσκι με σύγχρονο αέρα.

Μελετημένη παράσταση με σφιχτό ρυθμό και αφαιρετική προσέγγιση, ο «Παίκτης» της Σοφίας Καραγιάννη που παρουσιάζεται στο Θέατρο 104 έχει τύπο και ουσία.

Έχοντας επενδύσει στο σύγχρονο στοιχείο η Καραγιάννη δημιουργεί μια όμορφη μεταφορά (Προσαρμογή κειμένου: Σοφία Καραγιάννη, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Βάσια Mίχα) του μυθιστορήματος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι (Μετάφραση από τα γαλλικά: Μιλτιάδης Σαλβαρλής). Έξυπνη, συνοπτική και καθόλου κουραστική ή βαριά η απόδοσή της εστιάζει στην ερμηνεία και το χιούμορ, τη γρήγορη εναλλαγή των ρόλων, τη μουσική και την επιτηδευμένη κίνηση σε μια σκηνή άδεια από σκηνικά που παίρνει ζωή από τα σκηνικά αντικείμενα.

«Σε μια μικρή πόλη της Γερμανίας, αριστοκράτες, κοινοί θνητοί και απατεώνες επιδίδονται με πάθος στα τυχερά παιχνίδια. Με άκρατο κυνισμό και με σαφείς διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις τζογάρουν χρήματα, ανθρώπους και αισθήματα. Εκεί, σε αυτή τη μικρογραφία της Ευρώπης με τις πολλές γλώσσες, τις διαφορετικές νοοτροπίες και με τις ιδιαιτερότητες κάθε λαού, ο Αλεξέι Ιβάνοβιτς θα παρασυρθεί στη δίνη του αδιέξοδου έρωτα και θα παίξει στη ρουλέτα κάθε ίχνος αξιοπρέπειας».

Η ιστορία
Το έργο φέρει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα καθώς ο Ντοστογιέφσκι αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα λόγω της αγάπης του για τον τζόγο. Για να ξελασπώσει μάλιστα από αυτά τα προβλήματα οι πιστωτές του τον ανάγκασαν να γράψει ένα βιβλίο σε χρόνο ρεκόρ. Το βιβλίο αυτό είναι ο «Παίκτης» και ο ήρωάς του, Αλεξέι Ιβάνοβιτς, είναι κατά κάποιο τρόπο ο ίδιος ο συγγραφέας, γι’ αυτό και φέρει το ίδιο πάθος, τον τζόγο.

Ο Ιβάνοβιτς λοιπόν είναι ένας Ρώσος ο οποίος ζει στη γερμανική πόλη Ρουλέτενμπουργκ, εργάζεται ως παιδαγωγός  στην υπηρεσία ενός απόστρατου στρατηγού και είναι ερωτευμένος με την κόρη του στρατηγού, Πωλίνα. Για χάρη της θα παίξει πρώτη φορά στο καζίνο, κι όσα κι αν κερδίσει αυτά που θα χάνει κάθε φορά στο τζόγο είναι ο εαυτός του και ο έρωτάς του για εκείνη.

Η παράσταση
Σε μια άδεια σκηνή, δίχως καθόλου σκηνικά, τοποθετεί η Καραγιάννη το δικό της «Παίκτη». Όλοι οι ηθοποιοί και τα σκηνικά αντικείμενα έρχονται στο κέντρο της σκηνής μέσω του Ιωσήφ Ιωσηφίδη ο οποίος κυριολεκτικά φορτώνεται τα πάντα. Το φορτίο ξεστήνεται και στήνεται το σκηνικό (Σκηνικά-Κοστούμια: Κωνσταντίνα Κρίγκου) μπροστά στα μάτια μας. Βασικό σκηνικό αντικείμενο είναι ένα μακρόστενο  τραπέζι με διάφορες χρήσεις, μερικές καρέκλες, μάσκες ζώων- αισθητικά πολύ επιτυχημένες συμβολίζοντας τα ζωώδη ένστικτα που κυριεύουν τους ήρωες- και κάποια αντικείμενα που βοηθάνε στην εναλλαγή των ρόλων.

Με αυτό το λιτό σκηνικό στήσιμο ξεκινάει η αφήγηση με τους τέσσερις ηθοποιούς στη σκηνή. Αν η ουσία του μυθιστορήματος είναι η σκιαγράφηση της κατάρρευσης του ήρωα ο οποίος παρασύρεται αρχικά στη δίνη του έρωτα κι έπειτα στη δίνη του τζόγου, τότε η παράσταση όσο κι αν απομακρύνεται από το λογοτεχνικό λόγο κι όσο κι αν πλησιάζει σύγχρονα ρεύματα παραμένει τελικά πιστή σε αυτήν ακριβώς την ουσία και τη δύναμη του βιβλίου κάνοντάς μας κοινωνούς της καταστροφής που βιώνει ο ήρωας.

Και αυτό οφείλεται κυρίως στους ηθοποιούς. Ο Ιωσηφίδης εξαιρετικός κατρακυλά τον ήρωά του σε ένα δρόμο με μόνο τέρμα τον πάτο αποδίδοντας πολύ εύστοχα, σωματικά και εκφραστικά διαφορετικά συναισθήματα. Πιο σταθερή, δυναμική και ψυχρή στέκεται δίπλα του η Κορίνα Θεοδωρίδου φωνάζοντάς του με κάθε τρόπο «παίξε». Η Βασιλική Διαλυνά από την άλλη αναλαμβάνει διπλό ρόλο, αρχικά νέα, τσαχπίνα, άμυαλη και ερωτική όπως το κόκκινο φόρεμά της, θα γίνει στη συνέχεια η γριά θεία, ιδιότροπη, λιγάκι αγενής αλλά σίγουρα απολαυστική. Τρεις τέλος ρόλους αναλαμβάνει ο Αλέξανδρος Τούντας ο οποίος με μικρές διαφοροποιήσεις μπαινοβγαίνει άνετα στους ρόλους του στρατηγού, του Γάλλου και του Άγγλου.

Όλοι μαζί όμως στήνουν μια ενδιαφέρουσα και χαρακτηριστική σκηνή που επαναλαμβάνεται, το παιχνίδι στη ρουλέτα. Η στιγμή του τζόγου συνδυάζει τρία βασικά στοιχεία της παράστασης, την κίνηση των σωμάτων, τη μουσική και τη λειτουργία του πικρού χιούμορ. Η κίνηση των σωμάτων (Επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα) στη συγκεκριμένη σκηνή είναι χορογραφική, συγχρονισμένη, έντονη και πλαστική, ωστόσο, σε όλη τη διάρκεια του έργου είναι ευδιάκριτος και διαφορετικός ο τρόπος με τον οποίο κινείται ο κάθε ήρωας. Η μουσική (Μουσική: Στάθης Δρογώσης ) είναι γενικά εξαιρετική και στη συγκεκριμένη σκηνή υπογραμμίζει τη χιουμοριστική, στα όρια της καρναβαλικής, προσέγγιση  μιας παράστασης που γελά σαρκαστικά με τον έρωτα που αφήνει την εξέλιξή του στην τύχη και τον εθισμό μιας ολόκληρης κοινωνίας στο εύκολο χρήμα. Και σε αυτή την κοινωνία του τζόγου τελικά είναι όλοι οι ίδιοι άσχετα από την κοινωνική τάξη ή την εθνικότητα.

Συντελεστές
Μετάφραση: Μιλτιάδης Σαλβαρλής
Σκηνοθεσία: Σοφία Καραγιάννη
Σκηνικά - Κοστούμια: Κωνσταντίνα Κρίγκου
Μουσική: Στάθης Δρογώσης
 Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Ερμηνεύουν: Βασιλική Διαλυνά, Κορίνα Θεοδωρίδου, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Αλέξανδρος Τούντας

Info
Θέατρο 104
Ευμολπιδών 41
Δευτέρα, Τρίτη 21.15
210-3455020
Προπώληση: Viva.gr

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]