Μια όμορφη μεταφορά της ταινίας με φυσικές ερμηνείες.

Ένας αδιέξοδος γάμος, μερικές αδιέξοδες σχέσεις και η κυριαρχία της αγάπης ανεβαίνουν στο Θέατρο Σημείο για να μας διηγηθούν την μπεργκμανική ιστορία του Γιόχαν και της Μαριάν μέσα από την οπτική του σκηνοθέτη Νίκου Διαμαντή. Η ταινία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν  «Σκηνές από έναν γάμο» μεταφέρεται στη θεατρική σκηνή για να μας θυμίσει πόσο εύθραυστες είναι οι σχέσεις και παράλληλα πόση αντίσταση μπορεί να επιδείξουν υπό την πίεση και τη διάλυση. 

Το να μην έχεις πρόβλημα είναι πρόβλημα 
Ο Διαμαντής παίρνει το συχνά ανεβασμένο στο θέατρο έργο του Μπέργκμαν σε μετάφραση Χρήστου Χρυσόπουλου κοσκινίζοντάς το για να μείνουν τα βασικά, οι δύο ήρωες και τα αδιέξοδά τους- τα προσωπικά και της σχέσης τους. Η κινηματογραφική ιστορία του Γιόχαν και της Μαριάν συμπτύσσεται σε γεγονότα και πρόσωπα- μειώνοντας ευτυχώς τη διάρκεια του έργου- για να εστιάσει στην ψυχολογική κατάσταση των ηρώων η οποία δεν είναι τίποτα παραπάνω από τον αντιφατικό τρόπο με τον οποίο αγαπάει, ή καλύτερα έχει ανάγκη να αγαπάει, ο άνθρωπος προσδίδοντάς του έτσι μια υπαρξιακή βαρύτητα- και γι’ αυτό δίχως λύση ή απάντηση.

Αρχικά η σχέση του ζευγαριού, όπως και στην ταινία, φαίνεται τέλεια, όμως αυτό που βλέπουμε είναι μονάχα «η τέχνη του να κρύβεις τα πράγματα κάτω από το χαλί». Και ο Γιόχαν είναι αυτός που τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια της Μαριάν συνάπτοντας ερωτική σχέση και ζητώντας διαζύγιο. Ο γάμος τέλειωσε. Η αγάπη όμως τέλειωσε; Και πολύ περισσότερο, η ανάγκη για αγάπη μπορεί να τελειώσει; 

«Με τον δικό μου παράξενο, ατελή και εγωιστικό τρόπο πρέπει να πω ότι σ’ αγαπώ» 

Η εγκατάλειψη αντί να βάζει τελεία στην κοινή τους πορεία λειτουργεί ως μια αρχή σε μια νέα μορφή σχέσης μεταξύ των δύο ηρώων που μεταμορφώνεται συνεχώς- σχέση εξουσίας με εναλλαγές στο ρόλο του θύτη, σχέση συγκρουσιακή, εκρηκτική, ερωτική, βίαιη. Με το πέρασμα του χρόνου διαπιστώνουν πως ο ένας δεν μπορεί να απαγκιστρωθεί οριστικά από τον άλλο. Η αγάπη των ηρώων είναι γεμάτη πληγές και παραξενιές, ωστόσο, είναι πάντα εκεί. 

 Μια ιστορία του είδους είναι φυσικό να βασίζεται κυρίως στις ερμηνείες, και ο Διαμαντής επενδύει ακριβώς σε αυτές για να εισπράξει ωραίες, αβίαστες, πειστικές και φυσικές ερμηνείες. Η Ιωάννα Μακρή γλυκιά, ήσυχη και συγκρατημένη, αφελής μέσα στην ευτυχία της, ισορροπημένη θαρρείς μέσα σε μια ανισόρροπη σχέση. Και γίνεται το ίδιο ήσυχα κομμάτια από την εγκατάλειψη αλλά και δυνατή μακριά από τον Γιόχαν.

Ο Πέρης Μιχαηλίδης από την άλλη ερμηνεύει το ίδιο φυσικά αλλά με περισσότερη ένταση μιας και είναι ο ήρωάς του που αντιλαμβάνεται πρώτος το αδιέξοδο της συμβατικής τους σχέσης. Παθητικός προς αδιάφορος στην αρχή, αποφασισμένος στη συνέχεια αλλά ταλαιπωρημένος στην πορεία από τα συνεχή αδιέξοδα, θα διαπιστώσει την βαθιά αντιφατική φύση της αγάπης (του). 

«Είμαστε συναισθηματικά αναλφάβητοι»

Τοποθετώντας τους ηθοποιούς στο κέντρο της παράστασης ο Διαμαντής επιλέγει να τους πλαισιώσει με ένα λιτό σκηνικό. Έτσι στη σκηνή (Σκηνικά - Κοστούμια: Άση Δημητρουλοπούλου) τοποθετείται ένα μεγάλο τραπέζι που βρίσκει διάφορες χρήσεις και διάφορα σκηνικά αντικείμενα που εξυπηρετούν τη δράση και δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που έχει ταυτόχρονα  κάτι άχρονο και κάτι από το παρελθόν. Πάνω και πλάγια από το τραπέζι τοποθετείται ένας μεγάλος καθρέφτης, ενδεχομένως αναφορά στη φιλμογραφία του Μπέργκμαν, στον ίδιο το σκηνοθέτη ή και στο ίδιο το έργο- υπό την έννοια ότι και το έργο αποτελεί το είδωλο μιας σχέσης έτσι όπως αντικατοπτρίζονται στον καθρέφτη αποσπασματικά κάποιες στιγμές/σκηνές της.   

Η δράση τοποθετείται σε αυτό το λιτό και πρακτικό σκηνικό, ωστόσο συχνά μεταφέρεται και παρασκηνιακά ακούγοντας τους ήρωες να συνομιλούν πίσω από τη  σκηνή και χωρίς να τους βλέπουμε ή βλέποντάς τους επί σκηνής αλλά ακούγοντας ένα νεαρό ζευγάρι που υποδύεται τους ήρωες σε μικρότερη ηλικία (Κατερίνα Παρισσινού, Λευτέρης Παπακώστας), πράγμα που αποτελεί ένα ενδιαφέρον εύρημα καθώς δημιουργείται ένα κινηματογραφικό περιβάλλον το οποίο συμπληρώνει η μουσική επένδυση και οι φωτισμοί (Φωτισμοί: Άννα Σμπωκου).  

Τελικά πρόκειται για μια προσεγμένη παράσταση που δεν ξεφεύγει ούτε από το πνεύμα του Μπέργκμαν ούτε από την κινηματογραφική προϊστορία του, αν και οδηγειται σε μια κάπως παλιομοδίτικη εκδοχή της διαχρονικής ιστορίας που στερεί σε κάποια σημεία την ταύτιση του κοινού και την απογείωση του έργου. 

Info
Θέατρο Σημείο
Χαρ. Τρικούπη 4, Καλλιθέα
2109229579
Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 21.00
Προπώληση: viva.gr

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]