Το κλασικό έργο «Ο γλάρος» παρουσιάζει σε μοντέρνα ανάγνωση ο Γιάννης Παρασκευόπουλος.

Αναδεικνύοντας την κωμική διάσταση και την ειρωνεία στη γραφή του Άντον Τσέχοφ, ο Γιάννης Παρασκευόπουλος ανεβάζει με μοντέρνα διάθεση το έργο «Ο γλάρος» (Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου) στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, στη σκηνή της Φρυνίχου.  

Στην τρίτη του επαφή με το έργο, ο σκηνοθέτης έχει διαμορφώσει ένα σύγχρονο και αρκετά τολμηρό τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει το κλασικό κείμενο. Ακολουθώντας τις εναλλαγές στον τόνο του Τσέχοφ, ο Παρασκευόπουλος υιοθετεί ένα θεατρικό στιλ αρκετά αφηγηματικό, ίσως και κάπως μπρεχτικό- στην απόδοση, όχι στο σκοπό. «Διαβάζαμε λοιπόν το έργο. Ξανά και ξανά. Και η αφήγηση έγινε κομμάτι της παράστασης. Μια συλλογική φωνή, που όμως αρχίζει να υποχωρεί για να γεννηθούν μπροστά μας τα πρόσωπα», αναφέρει ο σκηνοθέτης στο σημείωμά του.  

Δομνίκη Μητροπούλου

Η παράσταση πιστή στο κείμενο, ξεφεύγει από το ρεαλισμό και σίγουρα δεν νοείται ως ενιαίο δράμα. Βγαίνοντας στη σκηνή οι ηθοποιοί συστήνονται στο κοινό και συχνά γίνονται ένα πρόσωπο, ένας αφηγητής που μεταφέρει όχι μόνο τις ατάκες του κάθε ήρωα αλλά και τις σκηνικές οδηγίες, μεταφέροντάς μας μάλιστα ως και τις παύσεις. Σε πρώτο επίπεδο αυτή η προσέγγιση κάνει όλα τα πρόσωπα σημαντικά, με κείμενο και θέση στη σκηνή. Σε δεύτερο επίπεδο εξυπηρετεί την παράσταση ώστε να ακολουθήσει και να υπερτονίσει τις διαθέσεις του κειμένου, προβάλλοντας στο πρώτο μέρος την πιο ανάλαφρη, (αυτό)σαρκαστική και αστεία πλευρά των ηρώων της ιστορίας η οποία συνυπάρχει, όπως ακριβώς στη ζωή, με το δραματικό στοιχείο που κυριαρχεί περισσότερο στο δεύτερο μέρος και πλησιάζοντας προς το φινάλε.  

H Αρκάντινα είναι μια καταξιωμένη και δημοφιλής ηθοποιός του κατεστημένου θεάτρου, η οποία διατηρεί σχέση με τον Τριγκόριν, έναν επιτυχημένο συγγραφέα. Ο Τρέπλιεφ, ο γιος της Αρκάντινα, αναζητά, κάτω από την σκιά της μητέρας του, νέους τρόπους έκφρασης στην ποίηση και στο θέατρο. Παρουσιάζει το πρώτο του θεατρικό έργο στους ανθρώπους που βρίσκονται σαν επισκέπτες στο κτήμα του Σόριν, αδερφού της Αρκάντινα, με πρωταγωνίστρια την αγαπημένη του, τη Νίνα. Η παράσταση θα τελειώσει άδοξα και η Νίνα θα ακολουθήσει τον Τριγκόριν για να γίνει ηθοποιός. Δύο χρόνια αργότερα ο Τρέπλιεφ εξακολουθεί να ζει στο κτήμα του Σόριν και να παρακολουθεί από μακριά την προσωπική ζωή και την καριέρα της Νίνας. Η επιδείνωση της υγείας του Σόριν θα φέρει πάλι στο κτήμα την Αρκάντινα και τον Τριγκόριν. Στο ίδιο μέρος, θα επιστρέψει τσακισμένη, σαν τον νεκρό γλάρο που κάποτε είχε αποθέσει στα πόδια της ο Τρέπλιεφ, και η Νίνα.  

Δομνίκη Μητροπούλου

Ο Παρασκευόπουλος παίρνοντας μια ιστορία που καταπιάνεται με πολλά διαφορετικά θέματα αποφασίζει να την στήσει στη σκηνή απλά, χωρίς σκηνικές υπερβολές. Δίνει βαρύτητα στους ηθοποιούς του και στην ανάγνωση που έχει επιλέξει. Ούτε καν την καρδιά της ιστορίας, τη λίμνη, δεν βλέπουμε καλά καλά στη σκηνή- η λίμνη που «στεγάζει» το δράμα της καθημερινής ζωής των ηρώων τοποθετείται στο πίσω μέρος της σκηνής.  

Γενικότερα γίνεται εξαιρετική εκμετάλλευση του χώρου της Φρυνίχου, με τους ηθοποιούς να παρουσιάζονται στο κοινό από το επάνω επίπεδο- αν και κουράζει λίγο με τη διάρκεια των συστάσεων και τα αναμμένα φώτα- και να χρησιμοποιούν τους διαδρόμους για να εμφανίζονται-εξαφανίζονται, η κυρίως θεατρική δράση τοποθετείται στη σκηνή η οποία ανοίγει και κλείνει για να δείξει ή να κρύψει την υποτιθέμενη λίμνη- δεν υπάρχει κάτι πέρα από τους φωτισμούς (Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου) και μία σκάλα. Εξίσου απλά- και με χιούμορ- παρουσιάζεται το θέατρο μέσα στο θέατρο, η παράσταση δηλαδή του Τρέπλιεφ η οποία στήνεται με ξύλινες πόρτες- διαχωριστικά (Σκηνικά: Richard Antony). Και το ίδιο λιτά ντύνεται η σκηνή με σκηνικά αντικείμενα για την βασική ιστορία. Ξύλινες ξαπλώστρες, ένα τραπέζι, ένας καναπές είναι μερικά από τα αντικείμενα που φτιάχνουν τον σκηνικό μικρόκοσμο του «Γλάρου».  

Η παράσταση ακολουθεί την ερευνητική διαδρομή και τη σκηνοθετική γραφή που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της παρουσίασης του έργου στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων και το Θεσσαλικό Θέατρο και αναπροσαρμόζεται για να ενσωματώσει στοιχεία της ιστορίας και της φυσιογνωμίας του νέου χώρου παρουσίασης στη Φρυνίχου. 

Δομνίκη Μητροπούλου

Αν η τραγωδία για τον Τσέχοφ δεν είναι αποτέλεσμα σύγκρουσης αλλά φθοράς, όπως υποστήριζε ο Μάριος Πλωρίτης, τότε στην παράσταση του Παρασκευόπουλου ο θίασος καλείται να ενσαρκώσει αυτή τη φθορά από την οποία πηγάζει η τραγική διάσταση των ηρώων και η διαχρονικότητά της. Στο σκοπό τους αυτό, οι Γιώτα Φέστα, Έφη Γούση και Θανάσης Μιχαηλίδης ξεχωρίζουν καθώς στέκονται εντυπωσιακά σταθερά υπηρετώντας πιστά τους χαρακτήρες και τη σκηνοθετική γραμμή. Πολύ καλές ερμηνείες δίνουν επίσης οι Στέλιος Νίνης, Γιάννης Κοντός και Λάμπρος Γραμματικός. Οι Γιώργος Βεργούλης, Ζωή Ιωαννίδη και Αρτέμης Χαραλαμπίδης εμφανίζονται λίγο άχρωμοι και αδιάφοροι, ενώ οι πιο νέοι Γκαλ Α. Ρομπίσα και Χρυσή Μπαχτσεβάνη έχουν καλές και λιγότερο καλές στιγμές- ο σκηνοθέτης πάντως έχει δηλώσει πως ενδεχομένως οι νέοι του ηθοποιοί να ερμηνεύσουν καλύτερα τους ρόλους στο μέλλον, αυτό όμως που παίρνει κυρίως από αυτούς είναι άλλα στοιχεία, συμβατά με τους χαρακτήρες τους. Οι ερμηνευτικές αυτές παραφωνίες όμως δεν στοιχίζουν στην παράσταση καθώς τελικά και όσο περνάει η ώρα συντονίζονται όλοι καλύτερα στη σκηνή.  

Δομνίκη Μητροπούλου

Τέλος, σημαντικός και διακριτικός είναι ο ρόλος της μουσικής (Μουσική: Μάνος Μυλωνάκης) που συνοδεύει την παράσταση σε αντίθεση με τα κοστούμια (Κοστούμια: Βασίλης Μπαρμπαρίγος) που αν και έχουν μια λογική θα μπορούσαν να είναι πιο προσεγμένα.  

* Παραγωγή: Θέατρο Του Νέου Κόσμου – PanEntertainment

Info
Μέχρι 18 Ιανουαρίου 2020
Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, Φρυνίχου
Τετάρτη και Κυριακή: 20.00
Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο: 21.15
Προπώληση: viva.gr

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ