Η ηθοποιός και σκηνοθέτις ανεβάζει το νέο έργο του Σάκη Σερέφα «Ο κύριος Σμιθ ανοίγει την πόρτα του».

Μια μαύρη κωμωδία για το μαύρο που αποκαλούμε ύπαρξη και μας περιέχει όλους. Το  έο έργο του Σάκη Σερέφα «Ο κύριος Σμιθ ανοίγει την πόρτα του» παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο Θέατρο Γκλόρια Μικρό. Τη σκηνοθεσία του υπογράφει η Μαρία Αιγινίτου, η οποία συμμετέχει στην παράσταση και ως ηθοποιός. 

Γεννήθηκα στον Πειραιά, όπου έζησα τα πρώτα επτά χρόνια της ζωής μου. Μεγάλωσα δίπλα στο κέντρο της Αθήνας, στην πλατεία Αμερικής. Ξεκίνησα να σπουδάζω Δημοσιογραφία κι ένας από τους πρώτους μου δασκάλους  ήταν ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψετε την συνέχεια. Σπούδασα στην σχολή που λειτούργησε για λίγα, μαγικά – όπως τα έζησα εγώ -  χρόνια, ο Κώστας Καζάκος. Είχαμε  την τύχη να μας αναλάβει ο Στάθης Λιβαθινός αμέσως μετά την επιστροφή του από την Μόσχα. Μετά το τέλος των σπουδών στη σχολή, ακολούθησε το εργαστήρι της Πειραματικής, τότε, Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, στα χρόνια του Νίκου Κούρκουλου, υπό την διεύθυνση του Λιβαθινού.

Σήμερα ζω στα σύνορα Πετραλώνων, Θησείου, Κεραμεικού. Αγαπώ το κέντρο της πόλης. Μου αρέσει να περπατάω στην πόλη και την μέρα και την νύχτα, να αναπνέω τις μυρωδιές που αφήνουν οι άνθρωποι από τοπικά πιάτα άλλων πολιτισμών, από τις νεραντζιές όταν ανθίζουν που μπλέκονται μέσα στις εξατμίσεις των τροχοφόρων, από τη μυρωδιά της βροχής στον λόφο του Φιλοπάππου, από την κάπνα που μένει πάνω στα ρούχα μου και τα μαλλιά μου βγαίνοντας από ένα μπαρ αργά το ξημέρωμα.  Διαφορετικές φυλές, διαφορετικοί κόσμοι,  άλλες πραγματικότητες. Ενώ η γειτονιά μου κρατάει χαρακτηριστικά περασμένων δεκαετιών, δύο στενά πιο πάνω μπορώ να ανακατευτώ με τα πλήθη των τουριστών και να ξεκόψω για λίγο από τον χρόνο. Σιχαίνομαι που συνηθίζουμε στην εικόνα και στην ιδέα των αστέγων δίπλα από πολυτελή καταστήματα, σιχαίνομαι που τους προσπερνάμε βάζοντας το κεφάλι κάτω, επιταχύνοντας το βήμα.

Μικρή ήθελα να γίνω παιδίατρος και συγγραφέας. Ακόμη το θέλω.

Το κοινό που έχει την δυνατότητα να πληρώσει για την Τέχνη είναι μικρό. Είναι μικρή αγορά η Ελληνική, όταν μιλάμε για Θέατρο, γνωρίζω ελάχιστους ηθοποιούς που κερδίζουν χρήματα από το Θέατρο. Έχω καλή επαφή με την πραγματικότητα, γνωρίζω πως δεν είμαι ένα πρόσωπο που ‘’πουλάει’’, συνεπώς βλέποντας τα πράγματα από αυτήν πλευρά, τι να ονομάσω επαγγελματικό; Εργάζομαι κι εργαζόμουν, πάντα παράλληλα με το Θέατρο και το ίδιο οι περισσότεροι ηθοποιοί που γνωρίζω. Αν τώρα, θεωρήσουμε επαγγελματικό τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζω το αντικείμενο της Τέχνης μου, υπό την έννοια της προσήλωσης, της αφοσίωσης, της αδιάκοπης εργασίας και  της επιστημονικής έρευνας, θα σας απαντήσω, πως το φαντάστηκα από τα εφηβικά μου χρόνια αλλά ντρεπόμουν να το ομολογήσω. Πώς όμως γίνεται επάγγελμα η Τέχνη; Δεν γνωρίζω. Γνωρίζω τον τρόπο που μπορεί η Τέχνη να σε κρατήσει ξάγρυπνο, να μην σε αφήνει σε ησυχία, να σε ξεσηκώνει, να σε κάνει να μελετάς την ζωή, να μελετάς τους ανθρώπους, να ξεπερνάς τον εαυτό σου, να έρχεσαι σε ρήξη με τον εαυτό σου και να τον συνθέτεις ξανά από την αρχή μέχρι να βρεις εκείνη την τρέλα που γελοιοποιεί την ύπαρξη, όπως λέει και ο Νίκος Καρούζος. Η Ποίηση με πήρε στον λαιμό της, η Ποίηση με οδήγησε στον δρόμο του Θεάτρου.

Νομίζω πως οι καλλιτεχνικές μας επιρροές, είναι, θέλουμε δεν θέλουμε, οι δάσκαλοί μας και ο τρόπος που μεγαλώσαμε, οι γονείς μας, οι παππούδες μας, ο τόπος που μεγαλώσαμε, οι άνθρωποι που μας ανάθρεψαν. Είναι ακόμα, όλα όσα διαβάσαμε και πέρασαν μέσα μας προτού το καταλάβουμε. Ό, τι κι αν επιλέξουμε, πάντα αυτά κυριαρχούν σε ό, τι κι αν δημιουργήσουμε.

Στην παράστασή μας «Ο κύριος Σμιθ ανοίγει την πόρτα του» ένας άγνωστος νεαρός εισβάλλει στο σπίτι του κυρίου Σμιθ φέρνοντάς του την είδηση του θανάτου του. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να τον αφήσει να ζήσει, αν δεχτεί να επιλέξει κάποιον άλλον ώστε να πεθάνει στην θέση του. Ο άλλος μπορεί να είναι από την διαχειρίστρια της πολυκατοικίας, όπως είναι στην δική μας περίπτωση, μέχρι και ιστορικές προσωπικότητες που πέρασαν από τον κόσμο μας.  Είναι μια μαύρη κωμωδία, η οποία σε φέρνει αντιμέτωπο με ιδιαιτέρως βασανιστικά διλήμματα.

Η ιδιαιτερότητα, η γοητεία του έργου είναι ο ξεχωριστός τρόπος προσέγγισης του πιο σκοτεινού θέματος από τον Σάκη Σερέφα. Είναι τα στοιχεία της φάρσας που είναι τόσο φανερά μέσα από την γραφή του Σερέφα και φυσικά πάντα το υπερρεαλιστικό στοιχείο που χαρακτηρίζει σταθερά τα κείμενα του Σερέφα. Όλα τα παραπάνω στοιχεία είναι εκείνα που  δυσκολεύουν την ισορροπία της παράστασης. Είναι εύκολο να παρασυρθείς από το γέλιο του κόσμου, το οποίο βγαίνει πηγαίο και σπαρταριστό. Χρειάζεται γερές αντιστάσεις για να μην παρασύρεσαι, ώστε να μπορέσουν να αναπνεύσουν και στιγμές ενός πιο ποιητικού ρεαλισμού, που τόσο αγαπώ.

Σχετικά με την επικαιρότητα του έργου θα σας απαντήσω μ’ ένα χαϊκού του Kobayashi Issa, μεταφρασμένο από τον Γιώργο Μπλάνα. Πεθαίνουμε ένας ένας. Σε λίγο αρχίζει η γιορτή των καντηλιών.

Το θέμα δεν είναι μόνο να ονειρεύεσαι ποιο θέατρο θέλεις να κάνεις αλλά να βρεις τα κλειδιά που θα σε οδηγήσουν εκεί. Δεν αρκεί η επιθυμία.  Υπάρχει μεγάλη απόσταση να κερδηθεί ανάμεσα σ’ αυτό που θεωρούμε ιδανικό και σ’ αυτό που κατορθώνουμε να κάνουμε. Όταν μιλάμε για την Σκηνοθεσία, οπού χρειάζεται το σύμπαν της παράστασης - που κουβαλάς μέσα σου – να το μεταγγίσεις ατόφιο στους συνεργάτες σου, τότε χρειάζεται να είσαι μάγος ή θαυματοποιός. Και μέσα σ’ αυτό το σύμπαν ν’ αφήσεις χώρο ώστε να γεννηθούν οι ιδέες,  τα δημιουργήματα των ηθοποιών αλλά και  των υπόλοιπων συντελεστών. Αυτό το θέατρο μ’ ενδιαφέρει και αυτά τα όρια διαρκώς αναζητώ. Μιλάει  πολύ εύστοχα ο Βασίλιεφ γι αυτό το φαινόμενο στα μαθήματα θεάτρου του. Πώς να ζήσεις μέσα στον ηθοποιό, χωρίς να τον σκοτώσεις, χωρίς να πεθάνεις ως σκηνοθέτης μέσα του. Χειρουργικής ακρίβειας απόπειρα.

Η σχέση με τους μαθητές που συναντώ είναι μία σχέση ανιδιοτελής μου χαρίζει μεγάλα μαθήματα, σπάνιες συγκινήσεις και  νιώθω υπερήφανη για κείνους, για το κουράγιο τους, για το ταλέντο τους, για όσα διεκδικούν από την ζωή.

Ετοιμάζω μία παράσταση, με την μορφή μονολόγου, πάνω σε κείμενα του Τάσου Γουδέλη, με τον τίτλο Απόσταση αναπνοής. Πρόκειται για την τελευταία συλλογή διηγημάτων του που κυκλοφόρησε με τον ίδιο τίτλο από τις Εκδόσεις Πατάκη. Η παράσταση είναι ενταγμένη στο πλούσιο πρόγραμμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και θα παρουσιάζεται στο Δώμα από τις 10 Φεβρουαρίου του 2020 από τον Ερρίκο Λίτση.

Σκηνοθεσία: Μαρία Αιγινίτου. Επιμέλεια σκηνικού χώρου – Ενδυματολογική επιμέλεια: Νίκος Καρδώνης. Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης. Μουσική επιμέλεια: Θοδωρής Χαλκιάς. Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

Ερμηνεύουν: Μαρία Αιγινίτου, Παναγιώτης Μπουγιούρης, Γιάννης Σοφολόγης

Info
Θέατρο Γκλόρια Μικρό: Ιπποκράτους 7, Αθήνα. Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Δευτέρα, Τρίτη στις 21:00. Εισιτήριο: Κανονικό 13 ευρώ, Μειωμένο 10 ευρώ, Aτέλεια 5 ευρώ. Διάρκεια: 75 λεπτά. Τηλέφωνο ταμείου: 210 36 42 334 | Καθημερινά 10:30-13:00 & 17:30-21:30

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΦΑΡΑΖΗ