Μπέττυ Αρβανίτη: «Είναι πια καιρός να ενηλικιωθούμε ως χώρα…»
Στην προσπάθειά της να διασώσει την ηθική της ελευθερία, η ηθοποιός Μπέττυ Αρβανίτη καταστρέφεται, υποδυόμενη μία νικημένη ηρωίδα, και μας μιλά για την παράσταση «Βρικόλακες».
Έτος ΄Ιψεν το 2014, και το Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας παρουσιάζει το αριστούργημά του, τιμώντας τον μεγάλο νορβηγό δραματικό συγγραφέα και ποιητή, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος μεγάλος εκφραστής ενός πνευματικού ρεύματος, που εγκατέλειψε τα προσφιλή θέματα του 19ου αιώνα και έφερε στο προσκήνιο την καθημερινή ζωή και τις αμαρτίες της.
Η Μπέττυ Αρβανίτη ενσαρκώνει την Έλεν Άλβιγκ, η οποία υποτάσσεται στο ψέμα και βρίσκεται στο έλεος μιας βαριάς μοίρας, και μιλά για το έργο και τη σύγχρονη πραγματικότητά μας.
Ποια στοιχεία της ιψενικής γραφής συνυπάρχουν στο έργο;
Το έργο είναι της ρεαλιστικής περιόδου του Ίψεν, με στοιχεία ηθικής και κοινωνικής κριτικής. Βέβαια, υπάρχει η μοναδική ικανότητα κατάδυσης στο βάθος της ανθρώπινης φύσης και στη μοίρα της, όπως και η δημιουργία ολοκληρωμένων χαρακτήρων.
Τι πραγματεύεται ο συγγραφέας μέσα από τους «Βρικόλακες»;
Τη σύγκρουση της συντήρησης με την πρόοδο. Τις προκαταλήψεις των παλαιών αντιλήψεων με τις νέες. Τον φόβο μπροστά στην αλήθεια. Τις συνέπειες των ψεύτικων ιδανικών που στερούν τη χαρά της ζωής και, κατ’ επέκταση, τη χαρά της δημιουργίας και, τέλος, το μεγάλο θέμα που εμπεριέχεται στο «αμαρτίαι γονέων». Όλα αυτά είναι οι «Βρικόλακες».
Είναι μια γυναίκα, που, ενώ επιθυμεί την αλήθεια, υποτάσσεται στο ψέμα και καταστρέφεται ολόκληρη η ζωή της, εξαιτίας του φόβου της να ελευθερωθεί. Όμως, βρίσκεται στην πορεία της συνειδητοποίησής της, καθοδόν προς την αλήθεια, μόνο που πλέον είναι αργά και οι συνέπειες ήδη υπάρχουν, με αποτέλεσμα να πάρουν εκδίκηση και να οδηγήσουν στη μοιραία καταστροφή. Μια τραγική ηρωίδα - μάνα.
Ποια μοίρα βαραίνει τον Όσβαλντ;
Ο Όσβαλντ είναι, πριν από όλα, καλλιτέχνης. Το γεγονός της κληρονομικής αρρώστιας δεν καταστρέφει μόνο την ίδια του τη ζωή, αλλά και την ανάγκη του για καλλιτεχνική δημιουργία. Έχει έναν πατέρα ίνδαλμα, φτιαγμένο από ψέματα της μητέρας του, προκειμένου να συντηρήσει αυτό το ιδανικό, που καταρρέει μπροστά του, συμπαρασύροντας και τη δική του ζωή. Ένα τραγικό θύμα της παλιότερης γενιάς.
Πού εστιάζει η σκηνοθετική ματιά του Στάθη Λιβαθινού;
Εκείνο, που μπορώ να πω, είναι ότι προσπαθούμε να φωτίσουμε μέσα από το σήμερα τα πρόσωπα και το δράμα τους, χωρίς να ξεχνάμε την ποιητική διάσταση του συγγραφέα.
Ποια είναι τα κυρίαρχα συναισθήματά σας για τη δραματική πραγματικότητα της χώρας μας;
Βαθιά θλίψη και ανησυχία για το μέλλον, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στους νέους. Αισθάνομαι ότι, ακόμα μια φορά, θυσιάζονται γενιές και αυτό θα έπρεπε να το συνειδητοποιήσουμε και να προσπαθήσουμε να ανατρέψουμε τις συνθήκες που το προκαλούν.
Να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, που έχουμε τόσο ακριβά πληρώσει στο παρελθόν. Είναι εντελώς ανώριμο να μη μαθαίνει κανείς ποτέ από τα λάθη του. Πιστεύω ότι είναι πια καιρός να ενηλικιωθούμε ως χώρα. Και οι ηγεσίες και ο λαός.
Τι σας εμπνέει αισιοδοξία και ελπίδα;
Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης.
Ταυτότητα παράστασης: Μετάφραση - δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Δεπάστας - Στάθης Λιβαθινός, σκηνοθεσία: Στάθης Λιβαθινός, σκηνικά - κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, σχεδιασμοί φωτισμών: Αλέκος Αναστασίου. Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Γιώργος Κέντρος, Νίκος Χατζόπουλος, Μαρία Κίτσου και Κώστας Βασαρδάνης.
Πληροφορίες: Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας - Α΄ Σκηνή: Κεφαλληνίας 16 - Κυψέλη, τηλ.: 210 8838727. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη: 20.00, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο: 21.00, Κυριακή: 19.00.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης