Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την προκλητική παράσταση «Τα συμβόλαια του εμπόρου-μια οικονομική τραγωδία » που παρουσιάζεται έως και τις 29 Μαρτίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Μια παράσταση που βρίζει τους Έλληνες, λέγοντάς τους, ούτε λίγο ούτε πολύ, καλώς  σας πήραμε τα λεφτά σας και προσεχώς θα σας πάρουμε τα νησιά και τους αρχαιολογικούς χώρους σας, γλιτώνετε  από το βάρος  τους που είστε ανίκανοι να σηκώσετε,  καίει  προκλητικά μπροστά στους σε θεατές (σύμφωνα με δήλωσή των ηθοποιών, τους «απένταρους» Έλληνες)  χαρτονομίσματα των ευρώ, και απειλεί  ότι, αν δεν υπακούσουν ως ταπεινό ποίμνιο τους Γερμανούς  περφόρμερς -βοσκούς  (τραγουδώντας, μεταξύ άλλων, δυνατά το «Μια τράπεζα είμαστε  όλοι»), θα διακόψουν την παράσταση.

Αναμφίβολα,  η προσαρμοσμένη ειδικά για την ελληνική κατάσταση   παράσταση του έργου της νομπελίστα Ελφριντε Γέλινεκ  «Τα συμβόλαια του εμπόρου » από τον Νίκολας Στέμαν  και το Thalia Theater, έτσι όπως παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (από χθες έως και αύριο)  δεν έχει ούτε συνοχή, ούτε ρυθμό,  και, το κυριότερο, ενώ διαφημιζόταν ως ένα σκηνικό γεγονός -δυναμίτης για τη χρηματοπιστωτική ασφυξία των Ελλήνων, υπό την κηδεμονία των Γερμανών, αποδεικνύεται απλώς ένα φλύαρο, επαναλαμβανόμενο,  προβοκατόρικο πολυθέαμα που αδυνατεί  να βρει  το στόχο του. Έχει μεγάλο  ενδιαφέρον το ότι όσοι έχουν  ήδη δει την παράσταση στη   Γερμανία  ή στο youtube  δεν αναγνωρίζουν την αθηναϊκή βερσιόν.

Εξίσου εντυπωσιακό είναι το ότι το κοινό αποχωρεί από τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών  μαζικά και εξοργισμένο. Αυτό δεν συμβαίνει, πρέπει να τονιστεί, λόγω της οξείας παρέμβασης της  Γέλινεκ, η οποία κάνει μετωπική επίθεση στους Έλληνες, αλλά στο  διαλυμένο σκηνικό σύμπαν. 

Ένα κατακερματισμένο, με τεράστια χάσματα και κοινοτυπίες μεταμοντέρνο τόπο, που αποτελείται από μουσικούς (ανάμεσά τους και ο Στέμαν),οι οποίοι παίζουν ασταμάτητα μουσική (ακόμα και το συρτάκι), ηθοποιούς στημένους απέναντι στους θεατές  σαν την Τρόικα, υπαγορεύοντας τη νέα τάξη πραγμάτων με το δάχτυλο προτεταμένο, μικρόφωνα  αλλά και  βίντεο.

Οι εικασίες που μπορείς να κάνεις για αυτό το ανερμάτιστο σκηνικό πολτό  είναι ότι ο κορυφαίος Γερμανός  σκηνοθέτης-μουσικός και ο επαγγελματικός γερμανικός  θίασος δεν πρόλαβαν να κάνουν όσες πρόβες χρειάζονταν για την ελληνική εκδοχή.

Πολύ δύσκολα μπορεί να αποτελεί μέρος μιας σκηνοθεσίας  αυτό που  συντελείται  επί σκηνής. Και δυστυχώς, η «βάση», η εκκίνηση  το ειδικά γραμμένο για την Ελλάδα κείμενο της Γέλινεκ , με τίτλο  «Προειδοποιώ την Ελλάδα για τη ελευθερία », ένα σαδιστικό υβρεολόγιο κατά των Ελλήνων, «πνίγεται» σε αυτό το ανέμπνευστο, αργόσυρτο (ξεπερνά τις 4 ώρες) σκηνικό χάος.

«Δεν έχουμε την πρόθεση να σας αφανίσουμε», λένε οι Γερμανοί γραφειοκράτες –αναπαράγοντας τη Γέλινεκ- και μας διαβεβαιώνουν:  «Αργά ή γρήγορα θα σας σωφρονίσουμε. Το μόνο που θέλουμε είναι να γίνουμε σωφρονιστές σας. Καλά θα κάνετε να συνηθίσετε στην ιδέα ότι θα μας συναντήσετε. Και είτε θα κάνετε στην μπάντα, είτε θα μας εξυπηρετήσετε  -αυτός είναι ο λόγος που υπάρχετε».

Η αποδόμηση των Ελλήνων συνεχίζεται. Αφού έφαγαν τα κοινοτικά κονδύλια, αφού δεν δίνουν αποδείξεις, ευτυχώς που βρήκαν τους σωτήρες Γερμανούς. 

Επιπλέον, ποτέ δεν υπήρξαν γενναίοι, άνανδροι ήταν ήδη από τους περσικούς πολέμους, όπως επίσης και στον Τρωικό!  Εδώ μπορεί και να γελάσεις.

Η «οικονομική κωμωδία»  του Στέμαν εξελίσσεται πάντως  σε μια σκηνική τραγωδία της ίδιας της θεατρικής πράξης. Κρίμα. 

Ιωάννα Κλεφτόγιαννη