Ο κύκλος των καταραμένων ποιητών στο θεατρικό σανίδι

ioanna-papa-1-foto-foto

Την ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη ερμηνεύει η Ιωάννα Παππά.

ΤΡΙΤΗ, 13 ΜΑΙΟΥ 2014

Έγραψαν ποίηση, έζησαν πέρα από τις συμβάσεις, πέθαναν νέοι και τώρα ο μύθος τους ζωντανεύει μέσα από τρεις διαφορετικές σκηνοθετικές προσεγγίσεις: η Μαρία Πολυδούρη και ο Αρθούρος Ρεμπώ «αναπνέουν» στο θεατρικό σανίδι, υπενθυμίζοντας μας ότι η ποίηση δεν λειτουργεί μόνο ως καταφύγιο αλλά και ως σάλπισμα εξέγερσης σε ό, τι μας κρατά καθηλωμένους.

Η συγγραφέας Ρούλα Γεωργακοπούλου στον μονόλογό της «Οδός Πολυδούρη» (που παρουσιάζεται στο θέατρο Bασιλάκου για λίγες ακόμη παραστάσεις) κλείνει τους λογαριασμούς της με τη μελό εκδοχή του μύθου της Μαρίας Πολυδούρη που τη θέλει σχεδόν πάντα στη σκιά του έρωτά της με τον Καρυωτάκη.

Η δική της Μαρία Πολυδούρη, με όχημα τη σόλο ερμηνεία της Ιωάννας Παππά στον ομώνυμο ρόλο είναι μια ισχυρή, εξεγερμένη προσωπικότητα, ένα ανήσυχο πνεύμα με φεμινιστικές αναζητήσεις.  Τη σκηνοθετεί ο Θοδωρής Γκόνης, ο οποίος τονίζει ότι η ανορθόδοξη σκηνική «βιογραφία» του αναφέρεται στο δρόμο «… που άνοιξε η Μαρία Πολυδούρη, την οδό που κατοικείται απ’ όλες τις γυναίκες του κόσμου, από την Κλεαρέτη  Δίπλα- Μαλάμου έως τη Sylvia Plath. Απ’ όλες τις ποιήτριες του κόσμου…».

Σε επανάληψη παίζεται η παράσταση «Είμαι ένας άλλος», με τον Γιάννη Στάνκογλου ( έως τις 18 Μαϊου στο Θέατρο Αθηνών). Η σκηνοθέτις  Αλίκη Δανέζη – Knutsen μας συστήνει το έργο του σουηδού ακαδημαϊκού Μίκαελ Αζάρ για τον Ρεμπώ, ξεδιπλώνοντας τέσσερις διαφορετικές περιόδους της ζωής του «καταραμένου ποιητή». Ο Ρεμπώ επαναστατεί ενάντια στον φόβο και στην ιδέα του θανάτου-του πραγματικού ή του συμβολικού. Αναγεννιέται, αλλάζει αλλά και απογοητεύεται.

Ο Αρθούρος Ρεμπώ, μέσα από τα μάτια του ανθρώπου που επηρεάστηκε βαθιά από την ποίηση και την προσωπικότητά του, του Βερλαίν, σκιαγραφείται στο έργο του Αχιλλέα Κούμπου «Σαρλβίλ…χαίρε καλοσύνη» (Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης έως τις 3 Ιουνίου). Γνωρίζουμε ότι η θυελλώδης σχέση του Πολ Βερλαίν, του Γάλλου ποιητή που συνδέθηκε με τον Παρνασσισμό και το Συμβολισμό με τον Αρθούρο Ρεμπώ, δεν κράτησε πολύ.

Ωστόσο ο Βερλαίν του Αχιλλέα Κούμπου, είναι ένας χαρακτήρας που προέκυψε από καθαρή μυθοπλασία. Σημείο αναφοράς είναι η αλληλογραφία του Ρεμπώ, με την μητέρα και την αδελφή του. «Η ίδια η ποίηση δεν είναι μόνο μια παρηγοριά στις συμφορές, που θα συμβούν με βεβαιότητα στον βραχύ μας βίο, αλλά μια σθεναρή στάση αισιοδοξίας του ανθρώπου απέναντι στο   - αναπόδραστο - δύσκολο τέλος. Όπως θα έλεγε ένας άλλος ποιητής της εποχής, ο Ιζιντόρ Ντυκάς - με τον οποίο πιθανά θα συμφωνούσε ο Ρεμπώ-, «αντικαθιστώ την μελαγχολία με το θάρρος, τα παράπονα με το καθήκον, την αλαζονεία με την ταπεινοφροσύνη, την απελπισία με την ελπίδα την κακία με το καλό …». Ούτως ή άλλως, ο ίδιος ο Αρθούρος δήλωνε «….χαίρε καλοσύνη». Δεν βρίσκω σοβαρό λόγο να διαφωνήσω…» σημειώνει ο Αχιλλέας Κούμπος. (Τους ρόλους ερμηνεύουν οι Αλέξιος Κοτσώρης, Αντιγόνη Κουλουκάκου, Αυγουστίνος Κούμουλος, Έλενα Μεντζέλου, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, Ελένη Τσαγκαράκη, Αγγελική-Ειρήνη Μήτση).

Μάνια Στάικου