Η «Τριλογία της Πόλης» της Λούλας Αναγνωστάκη, τα τρία μονόπρακτα δηλαδή, με τα οποία αναστάτωσε το σύγχρονο ελληνικό θέατρο το 1965 στην ιστορική παράσταση του Καρόλου Κουν (Η διανυκτέρευση-Η πόλη-Η παρέλαση) ανεβαίνουν σε νέα ανάγνωση από τον Κωνσταντίνο Χατζή, σε μια φιλόδοξη παραγωγή στην Πειραιώς 260 (10-12 Ιουνίου).

Ο νεαρός σκηνοθέτης, από την Ομάδα Χρώμα, ανήκει σε μια νέα γενιά ταλαντούχων δημιουργών που δοκιμάζει για πρώτη φορά τις δυνάμεις της στο Φεστιβάλ Αθηνών. Το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη,  επανέκαμψε δυναμικά σε διαφορετικές θεατρικές σκηνές τους προηγούμενους μήνες-και η νέα πρεμιέρα αποδεικνύει ότι σήμερα-περισσότερο από ποτέ-χρειαζόμαστε τους ήρωές της να μας ψιθυρίσουν ξανά όσα φοβόμαστε, ελπίζουμε ή μας θυμώνουν.

Δεν είναι η πρώτη φορά που αναμετριέστε με το  έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. Πώς ξεκίνησε η επαφή σας με τα κείμενά της;

Η πρώτη μου σκηνοθετική προσέγγιση στο έργο της Αναγνωστάκη ήταν περίπου πριν από δύο χρόνια όταν ανέβασα τον «Ουρανό Κατακόκκινο» και δύο μονολόγους από το τελευταίο έργο της «Σε σας που με ακούτε», στον χώρο «Προσωρινός», με την Λυδία Κονιόρδου. Η πρώτη μου όμως γνωριμία με τα έργα της είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, νομίζω γύρω στην εφηβεία μου.

ΛΕΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

Η επιλογή ενός έργου, για μένα, είναι μια εσωτερική διαδρομή. Όταν ξαναδιάβασα τα μονόπρακτα ένιωσα πως είναι από τα έργα που αποκαλύπτουν αυτό που συμβαίνει σήμερα. Και δεν υπονοώ με αυτό καμία επικαιρότητα ή την πολυχρησιμοποιημένη λέξη σύγχρονο. Αναδεικνύουν την πραγματικότητα -μέσα από μια διαχρονικότητα -και είναι σα να τη δημιουργούν. Υπάρχει μια σύνδεση των τριών έργων μεταξύ τους, είναι σαν να είναι ένα τρίπρακτο έργο. Το ένα μπαίνει μέσα στο άλλο, το οδηγεί, το συμπληρώνει, το κορυφώνει. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ήρωες, είναι σαν να υπάρχει μια κοινή ζωή, ένας κοινός ψυχισμός.

«Η Πόλη καίγεται, καίγεται» φωνάζει η Ελισάβετ, η ηρωίδα του έργου κι είναι σα να καίγεται ολόκληρη η ζωή της. Η Πόλη... τα παιδικά μας χρόνια, απώλειες, έρωτες, μεταναστεύσεις, δρόμοι, φώτα, μνήμες, εσύ... Η Πόλη που κατοικείται και ζει από εμάς.

Υπάρχει κάποια φράση της Αναγνωστάκη στην οποία θα μπορούσατε να ακουμπήσετε την οργή σας για όσα συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία;

«Αυτή η μίζερη οικογενειοκρατία θα μας φάει εμάς τους Έλληνες και δε θα προχωρήσουμε ποτέ».

Υπάρχει ολόκληρη η πολιτική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας μετά την κατοχή και τον εμφύλιο. Η Λούλα Αναγνωστάκη όμως, μοιάζει να μας προειδοποιεί γι' αυτό που έρχεται, δηλαδή αυτό που ζούμε τώρα, κι αν δούμε στο βάθος καταλαβαίνουμε πως μόνο η επιφάνεια αλλάζει τελικά. Πιστεύω πως το καλό θέατρο προχωράει μπροστά από την εποχή του και μας δείχνει με μια καθαρότητα αυτό που συμβαίνει, θα συμβεί, και μας υπενθυμίζει πως φτάσαμε ως εδώ. Δεν έχετε κι εσείς την ίδια εντύπωση;

Ποιος είναι ο μεγάλος φόβος των ηρώων της;

Ο φόβος της μη αναγνώρισης από τον άλλον. Θα προσπαθήσουν να συναντηθούν πραγματικά, συνειδητοποιώντας στο τέλος πως ποτέ δεν ήταν έτοιμοι να μετακινηθούν εσωτερικά προς οποιοδήποτε άλλον ακόμα και προς τον ίδιο τους τον εαυτό. Έχω την αίσθηση πως τα πρόσωπα αυτά είναι σαν να αιωρούνται χαμένα στο πουθενά, εγκλωβισμένα ανάμεσα στον μικρό τους ψυχισμό και στην αναζήτηση μιας μεγάλης πράξης που θα τα δικαιώσει.

Ποια σκηνοθετική γραμμή ακολουθείτε;

Είναι ένα μεγάλο ζήτημα του τι σημαίνει και πως τελικά καταλήγουμε σε μια σκηνοθετική γραμμή. Για μένα το σημαντικό σ' ένα θεατρικό κείμενο είναι να αναζητήσεις μαζί με τους ηθοποιούς την εσωτερική «ορμή» που υπάρχει πολύ βαθιά κρυμμένη και να αποκαλύψεις το πραγματικό νόημα, των ηρώων, των σχέσεων, της διαδρομής του έργου. Ύστερα παλεύεις για να πραγματώσεις αυτά τα νοήματα σκηνικά. Πρέπει να αποφασίσεις τι χρειάζεται να είναι ρεαλιστικό στη σκηνή και τι δε χρειάζεται να είναι.

Ο ρεαλισμός πολλές φορές εμποδίζει την «ζωή» στο θέατρο, εμποδίζει την φαντασία να δημιουργήσει δικούς της κόσμους. Από την άλλη, η έλλειψη ρεαλισμού οδηγεί σε παρανοήσεις, σε έλλειψη κατανόησης ακόμα και της ιστορίας που σου αφηγείται ένα έργο, σε ένα τεχνικό παίξιμο, χωρίς να υπάρχει από κάτω η ορμή της ζωής. Φυσικά και πρέπει να αρχίζεις με τον ρεαλισμό. Να γειωθείς για να μπορέσεις μετά να φτάσεις στον αρχικό σου στόχο.

Η πρώτη σας παρουσία στο Φεστιβάλ Αθηνών, σας δημιουργεί επιπλέον άγχος;

Το Φεστιβάλ Αθηνών είναι ένας σημαντικός πολιτιστικός θεσμός και χαίρομαι που συμμετέχω σε αυτόν. Όχι δεν έχω παραπάνω άγχος από το συνηθισμένο.

Ποιους θεωρείτε σημαντικότερους σταθμούς στην καριέρα σας και γιατί;

Κάθε έργο, όταν ξεκινάω να το πραγματοποιήσω, είναι ο σημαντικότερος σταθμός της καριέρας μου τη δεδομένη χρονική στιγμή.

Σκηνοθεσία – φωτισμοί:  Κωνσταντίνος Χατζής. Διαμόρφωση σκηνικού χώρου – Κοστούμια: Κατερίνα Αθανασίου. Επιμέλεια κίνησης: Χριστίνα Βασιλοπούλου. Βοηθοί σκηνοθέτη: Γεωργία Λένη, Βασίλης Νικορέλος. Ερμηνεύουν:  Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Γιώργος Συμεωνίδης, Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος, Κίττυ Παϊταζόγλου, Συμμετέχουν: Γιάννης Ντάσιος, Έλενα Τζώρτζη, Δημοσθένης Μπουντούρης, Βασιλική Σταμούλη.

Πληροφορίες: «Η τριλογία της πόλης: Η διανυκτέρευση-Η πόλη-Η παρέλαση» της Λούλας Αναγνωστάκη, από 10-12 Ιουνίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, Πειραιώς 260, κτίριο Α.  Ώρα έναρξης: 21:00. Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ, φοιτητικό, ανέργων, ΑΜΕΑ:5 ευρώ, μειωμένο:10 ευρώ.         

Μάνια Στάικου