Η Μάνια Στάικου γράφει κριτική για το «Green Porno» της Ιζαμπέλα Ροσελίνι που παρουσιάζεται στο Φεστιβάλ Αθηνών (έως και τις 26 Ιουνίου, Πειραιώς 260).

Θύμιζε αυστηρή δασκάλα. Με το μακρύ μαύρο φόρεμα, τις πέρλες και τα κομψά γυαλιά που τα έβαζε και τα έβγαζε για να διαβάσει καλύτερα τα χαρτιά της. Κι ακριβώς αυτή η περιβολή, σε συνδυασμό με το σοβαρό (ή πιο σωστά σοβαροφανές) ύφος της, ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με τις χιουμοριστικές, «σέξι» ατάκες της.

Το «Green porno» η απολαυστική διάλεξη-περφόμανς της Ιζαμπέλας Ροσελίνι, υποστηριζόταν από την προβολή χαρακτηριστικών αποσπάσματα των πετυχημένων ομώνυμων ταινιών μικρού μήκους που είχε γυρίσει-με τις ευλογίες του φίλου της Ρόμπερτ Ρέντφορντ.

Από μικρή λάτρευε τα ζώα. Από την άλλη πλευρά, η ζωή της δίδαξε ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται κυρίως για το σεξ. Και θέλησε να τα «παντρέψει» σε μια πανδαισία εικόνων, σε έναν ύμνο για τη βιοποικιλότητα, το θαύμα της αναπαραγωγής και την εκπληκτική ισορροπία της φύσης.

Όμως η λοξή ματιά της στο ζωικό βασίλειο-στα έντομα, στα πλάσματα της θάλασσας, στα θηλαστικά και τις ερωτικές εκκεντρικότητές τους, στόχευε παράλληλα και στις στερεότυπες αντιλήψεις των ανθρώπων. Τον πουριτανισμό, τα ταμπού και τα κλισέ για την μητρότητα και την πατρότητα, τους ρόλους των δύο φύλων και την ομοφυλοφιλία.

Κι είναι αυτός ακριβώς ο λεπτός συνδυασμός, επιστημονικής τεκμηρίωσης, σάτιρας και κοινωνικής κριτικής-που κάνουν τόσο ξεχωριστή τη δουλειά της. Η φύση διδάσκει. Διδάσκει την ελευθερία, το σεβασμό στη διαφορετικότητα, την αξία της ζωής και του πιο μικροσκοπικού πλάσματος. Η θεατρική εκδοχή του «Green porno», δημιουργήθηκε μετά από παρότρυνση της φίλης της Ροσελίνι, της Μύριελ Μαγιέ, της διευθύντρια της Κομεντί Φρανσέζ, η οποία είχε την καλλιτεχνική εποπτεία της παράστασης.

Η Ιζαμπέλλα Ροσελίνι με τη συμβολή του σπουδαίου Γάλλου σεναριογράφου Ζαν Κλωντ Καριέρ (τον συνεργάτη των Μπουνιουέλ, Πίτερ Μπρουκ, Ναγκίσα Όσιμα κι άλλων σημαντικών καλλιτεχνών) δούλεψε σε μια μάλλον «στατική» θεατρική απόδοση. Ο χαρακτήρας της τυπικής «διάλεξης» υπονομευόταν διαρκώς, με αξιοσημείωτα κωμικά αποτελέσματα.

Η «δράση» αποτυπωνόταν κυρίως μέσω των προβολών των ταινιών, με τα πολύχρωμα, κωμικά κοστούμια και τις εντυπωσιακές χάρτινες κατασκευές. Εκεί είδαμε τη μούσα του Ντέιβιντ Λυντς να μεταμορφώνεται σε σαδομαζοχιστικό σαλιγκάρι, σε σκερτσόζα πάπια, σε Μήδεια-χάμστερ, σε εξυπηρετική γυναίκα-αστερία κ.τ.λ.

Και στις τελευταίες σκηνές, δεν έλειψαν και οι αυτοβιογραφικές αναφορές, στους διάσημους γονείς της, στον Ρομπέρτο Ροσελίνι και στην καλλονή Ίνγκριντ Μπέργκμαν-αλλά και στις αναπόφευκτες συγκρίσεις με το μύθο τους τις οποίες κλήθηκε να διαχειριστεί η ίδια, καταλήγοντας ότι είναι απλώς διαφορετική…Και ιδιαίτερα γοητευτική επί σκηνής: εκφραστική, μετρημένη, με σωστές δόσεις αυτοσαρκασμού. Στην έκτη δεκαετία της ζωής της, παραμένει καλλιτεχνικά ενεργή και ελεύθερη να απελευθερώσει το πηγαίο χιούμορ της.

Μάνια Στάικου