Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την παράσταση «Αδελφοί Καραμάζοφ-η εμπειρία μιας ανάγνωσης» που παρουσιάζεται έως και τις 29 Ιουνίου στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στην Πλάκα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών

Πόσες site specific παραστάσεις έχουμε παρακολουθήσει τα τελευταία χρόνια; Τείνει να γίνει καθεστώς για κάποιες από τις ομάδες μας. Μόδα για τη μόδα. Στο τόλμημα όμως της σκηνικής μεταφοράς του τελευταίου  μυθιστορήματος του Ντοστογιέφσκι «Αδελφοί Καραμάζοφ-η εμπειρία μιας ανάγνωσης» στην  αυλή του βυζαντινού ναού του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά, στα Αναφιώτικα, ο θεατής αισθάνεται  το κείμενο να κατακλύζεται από την ενέργεια και μεταφυσική του χώρου και τ’ανάπαλιν. Ο χώρος είναι καταλύτης για το παραστατικό γεγονός, με άλλα λόγια, πρωταγωνιστής της παράστασης.

Ο ηθοποιός Ηλίας Κουνέλας, όταν ένιωσε την ανάγκη  να μοιραστεί μαζί μας το κορυφαίο κείμενο, όχι μέσα από μια ευθύγραμμη αφήγηση, αλλά μέσα από σκηνές-στιγμές του, και το προσωπικό σχόλιο ή τον ανεμπόδιστο συνειρμό που προκάλεσε τόσο στον ίδιο όσο και στους συνεργάτες –συνεργούς ηθοποιούς το μυθιστόρημα, αναζήτησε  έναν χώρο που να μην είναι του είναι  «ξένος». Να έχει βιωματικά κάτι που να τον «συντονίζει» με τον Ντοστογιέφκσι.

Κάτω από τα αστέρια, μεθυσμένος από τα νυχτολούλουδα και τα γιασεμιά, ο θεατής  των «Αδελφών Καραμαζόφ» γίνεται μέρος μιας μικρής, εκλεκτής παρέας.

Αυτό το «μαζί» είναι  μια συνθήκη απαραίτητη για αυτή της παράστασης –μη παράσταση, στην οποία οι ηθοποιοί απευθύνονται ο ένας στον άλλο με το όνομά του,όπου ρωτά ο ένας τον άλλο για σημεία ή ήρωες του βιβλίου κι αναστοχάζονται όλοι μαζί πάνω στο κείμενο αλλά και πάνω στις ζωές τους.

Μπορεί στο μοντάρισμα και στους ρυθμούς κάποια στιγμή να αισθάνεσαι ότι κολυμπάς  σε ένα πέλαγος νοημάτων και συναισθημάτων αλλά η δύναμη  του ίδιου του  Ντοστογιέφσκι και η αλήθεια των ηθοποιών, που δεν καμώνονται αλλά είναι, συμβάλλουν στη μυσταγωγία. 

Στην παράσταση, που υποτιτλίζεται «Η εμπειρία της ανάγνωσης», και είναι μια σοβαρή πρόταση για το πώς μπορεί να μεταφερθεί, χωρίς μεγαλοστομίες ή «δουλειές» στη σκηνή η λογοτεχνία,  σκηνικοί συνεργοί  είναι, εκτός από τον Κουνέλα, οι Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Κλεοπάτρα Μάρκου, Βασίλης Σαφός, Στέλιος Ανδρονίκου και Μαρίνα Συμεού.

Ιωάννα Κλεφτόγιαννη