Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη παρακολούθησε το σκηνοθετικό ντεμπούτο στην Επίδαυρο, του 26χρονου Δημήτρη Καραντζά, με την «Ελένη» του Ευριπίδη. Η παράσταση παρουσιάστηκε σε πρεμιέρα στις 5 Ιουλίου.

Λιτή, καθαρή αισθητική, γυμνή Ορχήστρα, και μια εξίσου καθαρή  σκηνοθετική  πρόταση, με όλες τις υπερβολές της.

Ο Δημήτρη Καραντζάς απέδειξε με την «Ελένη» του το  Σαββατόβραδο, στα θυρανοίξια των Επιδαυρίων,  ότι έχει τις δυνάμεις   για την ανανέωση  που χρειάζεται το αρχαίο δράμα. Χρειάζεται δουλειά, αφαιρέσεις και να του δοθεί η δυνατότητα να επανέλθει στο αρχαίο κοίλον.

Για το βάπτισμα του πυρός στα Επιδαύρια, δούλεψε  φράση- φράση, χωρίς αγκυλώσεις, την έξοχη μετάφραση του Δ.Δημητριάδη,  ανατρέποντας την εκφορά του ποιητικού κειμένου κι αναβαπτίζοντάς τον μέσα από ένα ακραία περιπαικτικό πνεύμα.

Οι ρόλοι μοιράζονταν στους ηθοποιούς, οι οποίοι μπαινόβγαιναν από το Χορό στους χαρακτήρες.Σχεδόν όλοι υποδύθηκαν όλους τους ήρωες. Κάποια στιγμή έβγαιναν και έξω απ΄το κείμενο λέγοντας «ο Χορός λέει».

Υπήρχαν δε σημεία που, θέλοντας να τονίσει το βάρος των λέξεων, η μονωδία  γινόταν χορωδιακή (από τις καλύτερες στιγμές της παράστασης).

Πέρα από τον λόγο, που συνιστά πρόταση, ο Καραντζάς, αν και άπειρος, διαχειρίστηκε εντυπωσιακά και το χώρο κινώντας με ευχέρεια τους ηθοποιούς του μέσα σε αυτόν. Δεν τον κατάπιε η Επίδαυρος. Οι εννιά ερμηνευτές του όργωσαν με τεράστια άνεση την Ορχήστρα. Κάθισαν στο περίγραμμά της, ξάπλωσαν στο χώμα της, σούρθηκαν, χοροπήδησαν, σκούπισαν και φίλησαν την θυμέλη κι έτρεξαν πάνω και πίσω από αυτή.

Ντυμένοι με νέο-αποικιακά παλ κοστούμια, ανέπτυξαν μια  εντυπωσιακή σωματικότητα (η κινησιολογία της Σταυρούλας Τσιάμου ανοίγει νέους δρόμους στο αρχαίο δράμα), σαν να κινούνταν από μια αόρατη μαγική εξωτερική δύναμη. Κάποιες φορές η σωματικότητά τους γινόταν υπεβολικά γκροτέσκα, έως και παιδική, κάτι που συνέπλεε με τον τρόπο που κορόιδευαν  το ρόλο τους -μοναδικό σημείο για το οποίο μπορεί κανείς να διατυπώσει επιφύλαξη για τη σκηνοθετική γραμμή.Το ιλαρό έγινε ιλαρότατο.

Αντί για σκηνικό, η ενδυματολόγος –σκηνογράφος της παράστασης Ιωάννα Τσάμη «εμβόλισε» την Ορχήστρα με μαύρες βαλίτσες, τις οποίες κάποια στιγμή σέρνανε αποχωρώντας οι ερμηνευτές, εκφράζοντας  έννοιες όπως η  κίνηση, η αναχώρηση και  το ταξίδι. 

Οι μουσικοί νυγμοί του Ανρί Κεργκομάρ είναι ένα μάθημα λιτότητας. Ενίσχυε τον λόγο χωρίς να τον καταπίνει, ακόμα και με έναν συνοδευτικό, μιας μόνο λέξης, ήχο.

Οι ηθοποιοί, με ανεπαίσθητες διαφοροποιήσεις, κυρίως ως προς τις φωνητικές τους δυνατότητες, αποδείχθηκαν  ισόπαλοι  συναγωνιστές (Ευδοξία Ανδρουλιδάκη, Χαρά Ιωάννου, Γιάννης Κλίνης, Ιωάννα Κολλιοπούλου, Θύμιος Κούκιος, Άρης Μπαλής, Αντώνης Πριμηκύρης, Ελίνα Ρίζου, Δημήτρης Σαμόλης) και δημιούργησαν μια δεμένη ομάδα που κατόρθωσε να «ανοίξει», ώστε να απευθυνθεί  στη μεγάλη επιδαυρική κλίμακα.  

Μια παράσταση με συνοχή γραμμής και  συνέπεια ύφους, με μεγάλες αρετές, μικρές αδυναμίες, η οποία  δείχνει προς τα πού πρέπει να κινηθεί, μακριά από στόμφους, αναχρονισμούς και πολυγλωσσίες η σκηνική έρευνα για το αρχαίο δράμα.    

Iωάννα Κλεφτόγιαννη