Ο Μάκης Παπαδημητράτος μας μιλά για την πολυσυλλεκτική παράσταση «Δε Variete».

Ο Μάκης Παπαδημητράτος έγινε γνωστός την περασμένη δεκαετία ως δημιουργός των ταινιών «Τσίου» και «Κλέφτες», χτίζοντας ένα cult status καθώς και ένα κοινό που τον ακολουθεί πιστά σε κάθε του βήμα.

Αυτή την εποχή ετοιμάζει το «Δε Variete» μαζί με τον Αντώνη Τσιοτσιόπουλο, το οποίο σημείωσε ιδιαίτερα επιτυχία με 3 sold out παραστάσεις τον περασμένο Ιούνιο στη δοκιμαστική μορφή «Δε Variete, beta». Πρόκειται για ένα αστικό βαριετέ που προσφέρει μια ολοκληρωμένη διασκέδαση η οποία με βάση την κωμωδία και τα σατιρικά της κείμενα συνδυάζει επιπλέον καλλιτεχνικά δρώμενα όπως τρικ μάγων, ζογκλέρ, αιθέρια aerial skills και ξεχωριστές εμφανίσεις από καλεσμένους τραγουδιστές.

Από τις 25 Οκτωβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου, λοιπόν, στον πολυχώρο The Hub Events το κοινό θα γελάσει, θα προβληματιστεί και θα περάσει καλά σε μια παράσταση γεμάτη εκπλήξεις και με αυτή την αφορμή επικοινωνήσαμε με τον Μάκη Παπαδημητράτο. Είναι γνωστό ότι δε μασάει ποτέ τα λόγια του και έτσι μας μίλησε για την επιτυχία «Δε Variete», για τα σχέδιά του στο σινεμά και πώς βλέπει τον ελληνικό κινηματογράφο σήμερα και για την πολιτική/κοινωνική κατάσταση της χώρας μετά από 4 χρόνια κρίσης.

Το κοινό αγκάλιασε τις πρώτες παραστάσεις του «Δε Variete» και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στη συνέχεια. Νιώθεις ότι με αυτή την παράσταση έχεις βρει μία «άγκυρα» που να μπορείς να κάνεις αυτό που θες με τους δικούς σου κανόνες και να σημειώνεις επιτυχία;

Στο «Δε Variete beta» αρέσαμε στον κόσμο πιο πολύ από όσο υπολογίζαμε. Περιμέναμε θετικές κριτικές βέβαια, γιατί ξέραμε ότι είχαμε καλά επί μέρους υλικά. Είχαμε καλά κείμενα, καλή ερμηνευτική ομάδα και καλούς συνεργάτες, αλλά ανησυχούσαμε γιατί κάναμε κάτι καινούριο με μεγάλο θίασο, με πολλά διαφορετικά στοιχεία και μεγάλο σε διάρκεια. Ήταν ευχάριστη έκπληξη. Τώρα έχουμε μεγαλώσει κι άλλο τον θίασο, έχουμε εμπλουτίσει, βελτιώσει και σφίξει το «Δε Variete», το κάναμε τρεις ώρες που περνούν σχεδόν αμέσως. Ανυπομονώ να ξεκινήσουμε τις παραστάσεις για να δω τις αντιδράσεις του κόσμου. Είμαι αισιόδοξος πάντως. Το υλικό στην ομάδα είναι καλό, έχουμε δέσει μεταξύ μας και πιστεύουμε πως θα παρουσιάσουμε κάτι αξιόλογο. Υπάρχει μια σιγουριά από όλους μας γι' αυτό.

Όσο για την άγκυρα, η αλήθεια είναι πως νοιώθω πολύ καλά μέσα στο ανοιχτό πλαίσιο του Variete και μπορώ να πειραματιστώ σε πολλά πεδία. Πολύ δημιουργική διαδικασία και ευχάριστη. Τεράστιος όγκος δουλειάς που χαίρεσαι να κάνεις. Φυσικά αν δεν ήταν ο Αντώνης δεν θα ξεκινούσα μια τέτοια ιδέα, δεν θα μπορούσα μόνος μου. Μαζί το πάμε καλά όμως και μαθαίνουμε από όλη αυτή την διαδικασία. Σίγουρα το «Δε Variete vol.2» θα το κάνουμε κάπως αλλιώς. Εξελισσόμαστε, θα γραφτεί και θα στηθεί διαφορετικά και λογικά θα είναι καλύτερο.
Το «Δε Variete» είναι ένα πρότζεκτ που θα εξελίσσεται συνέχεια και θα αποκτήσει το κοινό του.

Το ταλέντο ενός κωμικού είναι έμφυτο ή έρχεται μέσα από τη στενή παρακολούθηση των καθημερινών περιστατικών που συμβαίνουν γύρω του;

Ιωάννα Χατζηανδρέου

Η παρατήρηση είναι η βασική εξάσκηση του ηθοποιού, κωμικού ή μη. Χωρίς αυτήν δεν μπορεί να παίξει κανένα είδος. Πόσο μάλλον κωμωδία που απαιτεί επιπλέον ειδικές ικανότητες. Από εκεί και μετά έρχεται το ταλέντο, που αν υπάρχει ανεβάζει το επίπεδο. Αν και το τι είναι ταλέντο είναι λίγο δύσκολο να ερμηνεύσουμε. Σίγουρα ένα μέρος υπάρχει έμφυτο και ένα άλλο μέρος καλλιεργείται.  Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις  ανθρώπων που η κοινωνία τους ανάγκασε να γίνουν κωμικοί για να ξεπεράσουν προκαταλήψεις σε σχέση με την εξωτερική τους εμφάνιση ή την σεξουαλικότητά τους και η προσπάθειά τους να είναι πάντα ευχάριστοι στους γύρω τους εξάσκησε την κωμική τους ικανότητα. Όταν όμως τους είδε για πρώτη φορά ο δάσκαλος στην δραματική σχολή θα σκέφτηκε ότι είναι ταλαντούχοι κωμικοί. Αυτό που ο δάσκαλος ερμηνεύει ως ταλέντο, είναι η εξάσκησή τους τόσα χρόνια, σε αυτό το πράγμα που ήρθαν να διδαχτούν.

Πώς και στην τετραετία της κρίσης δεν κυκλοφόρησες κάποια ταινία; Είναι καθαρά δική σου απόφαση ή εξωτερικοί παράγοντες οδήγησαν σε αυτό; Ξέρω ότι έχεις μια έτοιμη από το 2011.

Υπάρχει μια μεγάλου μήκους από το 2011 που θα γυρίσω όταν μπορέσω. Οι λόγοι που δεν έχει γίνει είναι οικονομικοί. Όσοι παραγωγοί την διάβασαν θεωρούν πως δεν θα βρουν χρήματα για να γυριστεί. Αυτό είναι καλό και κακό. Καλό γιατί είναι ένα παράσημο για μένα, αλλά κακό για την ταινία γιατί δεν την γύρισα ακόμη. Την πιστεύω πολύ όμως και θα την γυρίσω κάποια στιγμή έστω και με κινητό τηλέφωνο. Μέχρι τώρα δεν θέλω καν να γράψω άλλο σενάριο.

Από την άλλη προσπαθώ συνέχεια να είμαι δημιουργικός, το χρειάζομαι. Η μόνη περίοδος που διέκοψε την ανάγκη μου για δημιουργία ήταν το διάστημα του κινήματος των πλατειών και μερικούς μήνες μετά. Από τότε μέχρι σήμερα ασχολούμαι κατά βάση με τις ζωντανές εμφανίσεις. Είναι το αντικείμενο που σπούδασα και που πάντα ήξερα πως θα ασχοληθώ κάποια στιγμή. Οι ταινίες δεν είναι τρόπος για να βιοποριστεί κανείς, απεναντίας, είναι μια πολυτέλεια που την πληρώνεις με πολύ χρόνο και χρήματα, αν έχεις. Αντίθετα το ζωντανό έχει εισιτήριο, φυσικά δεν είναι επιχείρηση με στόχο το κέρδος, αλλά τουλάχιστον είναι κάποιο έσοδο. Πρέπει κάπως να ζήσουμε...

Το νέο ελληνικό σινεμά τα πάει καλά στο εξωτερικό αλλά στην Ελλάδα ασχολούνται ελάχιστοι και δεν κόβει καν εισιτήρια. Υπάρχει κάποιο αντίκτυπο στην τέχνη, αν δε βρίσκει στόχο εκεί που πρέπει;

Οι ταινίες είναι για να τις βλέπει ο κόσμος. Αν αυτές οι ταινίες στο εξωτερικό κόβουν εισιτήρια ή πουλάνε τα dvd τους και τις βλέπει το κοινό, είναι μεγάλη επιτυχία και πράγματι αξίζουν και θα κόψουν και στην Ελλάδα. Το κοινό εδώ είναι μικρό, αν υπάρξει κάτι που το ενδιαφέρει, θα το μάθει γρήγορα. Μια τέτοια πορεία των ελληνικών ταινιών είναι σίγουρα επιθυμητή και θα βοηθήσει την παραγωγή περισσότερων ταινιών. Αλλά υπάρχει αυτό; Ή θεωρούμε επιτυχία μια βράβευση σε κάποιο φεστιβάλ του εξωτερικού; Ούτε καν από τα γνωστά.  Οι σκηνοθέτες που φτιάχνουν ταινίες μόνο με φεστιβαλικά κριτήρια μεν, αλλά απολίτικες, μου είναι αδιάφοροι, βοηθούν το σύστημα και γι' αυτό πληρώνονται από αυτό. Τους πληρώνουν για να είναι απολίτικοι, τους επιβραβεύουν. Αυτοί οι δημιουργοί  δεν έχουν την πρόθεση ή την δυνατότητα να επικοινωνήσουν με το κοινό, αυνανίζονται καλλιτεχνικά και ουσιαστικά αποτυγχάνουν. Μια ταινία πρέπει να αφορά το ευρύ κοινό, να θέτει ερωτήματα και να έχει πολιτική θέση, αλλιώς είναι χάσιμο χρόνου για τον θεατή, τον οποίο δικαιολογώ που της γυρνά την πλάτη. Δεν το κάνει επειδή δεν έχει χρήματα, όπως θέλουν να νομίζουν οι διανομείς, το κάνει επειδή δεν τον αφορά και δεν θέλει να την δει, δεν θα την κατεβάσει ούτε από το διαδίκτυο δωρεάν.

Με μια πρώτη ματιά  η τόση απάθεια της κοινωνίας φαίνεται αφύσικη. 
Θα ήθελα να είναι η ηρεμία πριν την καταιγίδα, αλλά φοβάμαι πως δεν είναι αυτό.
Οι συνάνθρωποί μας δείχνουν υπνωτισμένοι και οι εξουσιαστές μας μελετημένοι και πολύ  οργανωμένοι. Χωρίς επιπτώσεις και με ιδιαίτερη ευκολία φτωχοποίησαν μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας στέλνοντας κόσμο στην αυτοκτονία ή την εξαθλίωση. Σε άλλα ιστορικά παραδείγματα, σε αντίστοιχες συνθήκες έχουμε δει μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις, ή εξεγέρσεις ή ακόμα και επαναστάσεις. Στην χώρα μας υπάρχει μια ανεξήγητη βαθειά ησυχία. Λίγα χρόνια πριν, περιμέναμε να καεί το λίπος της κοινωνίας και η ανέχεια να την ωθήσει στον δρόμο. Η φτώχια ήρθε αλλά στον δρόμο δεν είναι σχεδόν κανείς. Πιστεύω πως οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν καταλάβει ακριβώς τι συμβαίνει αλλά φοβούνται να αντιδράσουν.  Αυτό φυσικά δεν το παραδέχονται, κρύβονται πίσω από μια δικαιολογία-ιδεολογία-κόμμα-θρυσκεία για να διαχειρίζονται τις ενοχές τους περί μη πράξης. Όσοι κατέβηκαν παλιότερα στον δρόμο, έχουν απογοητευτεί με τους στημένους αγώνες που έχασαν και θεωρούν λίγο μάταιη μια ακόμα προσπάθεια.

Από την άλλη τα ΜΜΕ ως μηχανισμοί προπαγάνδας τους δείχνουν τι θα πάθουν από την αστυνομία και την δικαιοσύνη αν περάσουν την γραμμή. Όταν στις ειδήσεις βλέπει ο πολίτης πως συλλαμβάνεται κάποιος άνθρωπος λόγω ιδεολογίας και φυλακίζεται χωρίς επαρκή στοιχεία, ενώ κάποιοι άλλοι που αποδεδειγμένα έκλεψαν δημόσια περιουσία ή έκαναν αξιόποινες κακουργηματικές πράξεις ελευθερώνονται ή δεν συλλαμβάνονται ποτέ, τι θα σκεφτεί; Να  προσπαθήσει να ανατρέψει αυτή την κατάσταση ρισκάροντας να θεωρηθεί μαύρο πρόβατο από το καθεστώς με συνέπειες γι' αυτόν; ή να κυλίσει στην ιδιώτευση; Ο φόβος του θα τον κάνει να αναθέσει την ζωή του σε θεσμικούς σωτήρες για να έχει όλο τον χρόνο να αγωνιστεί να επιβιώσει. Αντί να προσπαθήσει μαζί με τον διπλανό του να γράψει ιστορία, προσπαθεί μόνος του να σώσει το πατρικό του σπίτι από την τράπεζα ή το κράτος. Από την άλλη μεριά, έχουμε πολιτικούς κρατούμενους στις φυλακές, που φτάνουν σε αριθμό που είχαμε αρκετά χρόνια να δούμε. Αν κάποιος άνθρωπος δηλώσει αναρχικός κινδυνεύει να φυλακιστεί χωρίς λόγο. Ένα κομμάτι της κοινωνίας, το πιο ευαίσθητο και δραστήριο, διώκεται για τις ιδέες του. Δεν περίμενα πως θα ζούσα στην Ελλάδα μια μορφή χούντας. Είναι θλιβερό.

Βοήθησε καθόλου η κρίση στο να δούμε διαφορετικά τις κοινότητες του «περιθωρίου» ή παραμένουμε στα ίδια επίπεδα στρουθοκαμηλισμού;

Φοβάμαι πως η κρίση, ενώ έφερε πιο κοντά την κοινωνία σε αρκετές περιπτώσεις και έγιναν ζυμώσεις με ελπιδοφόρα αποτελέσματα, σε πολλές περιπτώσεις την συντηρητικοποίησε. Πλέον θεωρείται φυσιολογικό από μερίδα της κοινωνίας η ύπαρξη στρατοπέδων συγκέντρωσης που στοιβάζονται μετανάστες με απάνθρωπες συνθήκες. Φυσιολογικός ο αποκλεισμός μερίδας της κοινωνίας από την υγεία και την εκπαίδευση και μια ανάγνωση της πραγματικότητας και της ζωής με όρους οικονομικούς. Παράδειγμα: Τα ΑΜΕΑ κοστίζουν στο κράτος, ας πεθάνουν για να μην χάνει χρήματα το κράτος. Η λίγη ανθρωπιά που υπήρχε στην κοινωνία εξαφανίστηκε. Η πολιτική ατζέντα στην χώρα είναι πιο φασιστική από ποτέ και αυτό έχει επιβληθεί και στην κοινωνία που την αποδέχεται. Κοινωνικός κανιβαλισμός. Όλοι εναντίον όλων.  Η κρίση κάπως σαν να γύμνωσε την κοινωνία και είδαμε πλευρές της που δεν φανταζόμασταν.

Μελλοντικά σχέδια μετά το «Δε Variete»;

Το «Δε Variete vol. 2» σίγουρα. Να φτιάξουμε κάτι μετά την εμπειρία του πρώτου. Θα το ήθελα πολύ αυτό όπως και ο κόσμος που θα δει το «Δε Variete». Επίσης θα ήθελα να γυρίσουμε κάποια από τα σκετς του «Δε Variete» σαν ανεξάρτητες ταινίες μικρού μήκους.  Θα γνωρίσουν έτσι πολλοί άνθρωποι τη δουλειά μας και θα μοιράσουμε λίγο γέλιο στον κόσμο. Θα ήθελα επίσης να προχωρήσω και την μεγάλου μήκους που θέλω να γυρίσω πολύ καιρό τώρα. Ότι μπορέσω από αυτά ή ότι άλλο προκύψει. Καλά να 'μαστε...

Παίζουν οι ηθοποιοί: Αναστάσης Κολοβός, Μάκης Παπαδημητράτος, Καλλιοπη Τζερμανη, Αθανασια Κουσουλα και οι «Τσούκου Τσούκου»: Βάλια Μπλέσιου, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος και Κώστας Φυτίλης. Ο μάγος Κώστας Καρυπίδης, ο Ζογκλέρ και σε Aerial Silks η Τάνια Κοφιάδη

Σε guest μοναδικές εμφανίσεις στην κάθε παράσταση θα συμμετέχει και ένας καλεσμένος τραγουδιστής. ( όπως Φοίβος Δεληβοριάς, Σοφία Κουρτίδου, Imam Baildi, Wedding Singers, Burger Project, Σπύρος Γραμμένος, Mc Yinka κ.α. - όλα τα ονόματα των καλλιτεχνών θα ανακοινωθούν προσεχώς)

Κείμενα - Σκηνοθεσία: Μάκης Παπαδημητράτος – Αντώνης Τσιοτσιόπουλος. Σκηνικά – Κοστούμια: Ομάδα Boudoir. Ενορχήστρωση: Κώστας Νικολόπουλος. Ηχητική επιμέλεια: Αντρέας Μιχόπουλος – Αντρέας Γκόβας.

Πληροφορίες: «Δε Variete» στο The Hub Events, Αλκμήνης 5,  Κ. Πετράλωνα. Ημερομηνίες παραστάσεων: 25, 26 και  31 Οκτωβρίου, 1, 2, 7, 9, 14 και 16 Νοεμβρίου, 5, 7, 11 και 12 Δεκεμβρίου (μετά την τελευταία παράσταση του 1ου κύκλου στις 12 Δεκεμβρίου και μετά τη λήξη της παράστασης θα  ακολουθήσει Closing Party με DJ sets & special guests). Ώρα έναρξης: Παρασκευή /Σάββατο: 21:00 και Κυριακές: 20:00. Διάρκεια παράστασης: 150 λεπτά (συν 15 λεπτά διάλειμμα). Τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ. Μπύρα-κρασί: 3 ευρώ. Ποτό: 5 ευρώ. Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 3411009.

Γιάννης Μόσχος
[email protected]