Η Ελένη Πετάση παρακολούθησε την παράσταση «Γαλαξίας» της ομάδας Blitz στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και μας μεταφέρει τις εντυπώσεις της.

Στον «Γαλαξία» των Blitz - όπως στον «Einstein on the beach» (1973) του Μπομπ Ουίλσον, στο «Μέσα» (2011) του Δημήτρη Παπαϊωάννου και άλλες παραστάσεις - ο θεατής μπορεί να μπει και να βγει από την αίθουσα κατά βούληση.

Και εδώ το «έργο» δεν έχει αρχή, μέση και τέλος. Και εδώ η μνήμη κυριαρχεί, καθώς αφήνει το ίχνος της μέσα από αναφορές σε πρόσωπα που πέρασαν στην «άλλη όχθη».

Τα γνώριμα αυτά στοιχεία εμβολιάζουν το εγχείρημα της ταλαντούχας νεανικής ομάδας που επιχειρεί μια ιδιαίτερη ξενάγηση στο παρελθόν. Στο δικό της τετράωρο ταξίδι, ωστόσο, όχι μόνο προσωπικότητες και κοινοί θνητοί, αλλά συνήθειες, ιδεολογίες, λέξεις, ακόμα και αντικείμενα που έχουν χαθεί ανεπιστρεπτί, προσωποποιούνται από οκτώ ηθοποιούς, διασχίζοντας «ολόκληρη την ιστορία του ανθρωπίνου είδους και πνεύματος».

Λες και τούτη η δίχως ανάπαυλα αφήγηση επικαλείται τα λόγια του Ευριπίδη: «Όσο θυμόμαστε τους νεκρούς δεν είναι νεκροί».

Έτσι, ένας κατάλογος ονομάτων, εννοιών και καταστάσεων παρελαύνει μπροστά μας εκτοξεύοντας συμπυκνωμένες πληροφορίες και ισορροπώντας ανάμεσα στο σοβαρό και το γελοίο, το τραγικό και το αστείο, το «ιερό» και το βέβηλο.

Με άξονα ένα τυποποιημένο λακωνικό τρόπο ανακοινώσεων (Είμαι ο Χ, πέθανα τότε, μου λείπουν...) και με κοινό συντελεστή το θάνατο, αυτή η εμμονική λίστα παραθέτει μια αταξινόμητη καταγραφή όσων πραγμάτων συγκράτησε η μνήμη των δημιουργών της.

Απορίας άξιον, ωστόσο, είναι η λογική με την οποία οι Blitz αξιολογούν το περιεχόμενο της σύνθεσής τους. Γιατί η διάθεση να χρησιμοποιήσουν, μεταξύ άλλων, ανούσιες ή και κακόγουστες εκφράσεις, που ενδεχομένως αντιπροσωπεύουν μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, συχνά παγιδεύεται στην ίδια της τη φτήνια.

Κατ' επέκταση κείμενα ουσίας συμπορεύονται με κάποια που ξέπεσαν στη δημαγωγία ενός φτηνού χιούμορ, ενώ έξυπνες ατάκες γειτνιάζουν με ειρωνικά σχόλια για τους αιώνια απόντες (Αλέκος Αλεξανδράκης, Βλάσσης Μπονάτσος και άλλοι).

Ο «Γαλαξίας», λοιπόν, κινείται από τον Ριχάρδο Γ΄ («...μου λείπει το βασίλειό μου και ένα άλογο»), μέχρι τον Άρη Βελουχιώτη («...μαζί με εμένα πέθανε και οποιαδήποτε επανάσταση στην Ελλάδα»), από τον Σαμψών («...μου λείπει μια τίμια κομμώτρια») μέχρι την Αφροδίτη της Μήλου («..μου λείπουν τα χέρια μου...»), από τον Ιωάννη Συκουτρή («...μου λείπουν οι φυλακές και οι τράπεζες») μέχρι τον Ρόναλντ Ρήγκαν («Ημουν ο μοναδικός πολιτικός που δεν πήγα με τη Μέριλιν»), από σημαδιακές ημερομηνίες («Είμαι το 1986. Πέθανα όπως όλες οι χρόνιες το Δεκέμβρη. Μου λείπει ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο Αραφάτ, τα τελευταία χιτ της Μαντόνα και του Μαικλ Τζακσον...») μέχρι δικτάτορες, serial killers, τρομοκράτες και αναμορφωτές.

Ενδιάμεσα τον λόγο παίρνουν η τηλεφωνική φάρσα («...πέθανα όταν βγήκαν τα ψηφιακά τηλέφωνα κι άρχισε η αναγνώριση κλήσης»), η κασέτα («πέθανα όταν εμφανίστηκε το cd»), ο γόρδιος δεσμός («Ο πιο διάσημος κόμπος όλων των εποχών») και πολλά ακόμη ανόητα «ευφυολογήματα».

Υπάρχουν βέβαια και ενδιαφέροντα σημεία. Στέκομαι, κυρίως, στις στιγμές που ο γιατρός και δραματουργός, Νίκος Φλέσσας μας μεταφέρει στο μυθικό κόσμο των ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης και του μάγου Μέρλιν, ενώ ταυτόχρονα ένας άλλος περφόρμερ συνεχίζει τη δική του αφήγηση. Στέκομαι, επίσης, σε ορισμένες προσωπικές καταθέσεις: «Είμαι .... Πέθανα το 1989. Μου λείπουν τα βράδια με το γιο μου τον Νίκο»... ή «Είμαι η ... Πέθανα το 1992 από καρκίνο στον πνεύμονα. Κάπνιζα πολλά τσιγάρα....».

Στον «Γαλαξία» οι ηθοποιοί δεν έχουν να επιδείξουν καμία υποκριτική δεινότητα. Παραταγμένοι στη σειρά, προτάσσουν μια κόλα χαρτί, πάνω στο οποίο αναγράφεται το όνομα του προσώπου ή του αντικειμένου που «υποδύονται», πίνουν κάθε τόσο λίγο κρασί (όπως και οι θεατές εξάλλου) και διηγούνται τις μικρές τους ιστορίες. Ιστορίες που στόχο τους έχουν να κινητοποιήσουν τη σκέψη των νεότερων, να ταυτιστούν με εμπειρίες των μεγαλύτερων και να προσφέρουν τη σχολιασμένη τους ερμηνεία σε όλους.

Δυνατότητες εξέλιξης

Ο πειραματισμός των Blitz, πέρα από τις όποιες αστοχίες, έχει δυνατότητες εξέλιξης. Στην τωρινή του, ωστόσο, μορφή δεν είναι παρά μια γόνιμη ιδέα που χρειάζεται να ενηλικιωθεί και να εμβαθύνει.

Στην παράσταση παίρνουν μέρος οι: Αγγελική Παπούλια, Γιώργος Βαλαής, Χρήστος Πασσαλής, Νίκος Φλέσσας, Αρης Αρμαγανίδης, Ελένη Καραγιώργη, Ελίνα Λουκού, Μιχάλης Μαθιουδάκης.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ - [email protected]