Η Ελένη Πετάση μεταφέρει τις εντυπώσεις της από την περφόρμανς «Black mirror» του Doug Aitken που παρουσιάστηκε στο λιμάνι του Πειραιά για το φεστιβάλ Αθηνών.

Καθώς ο ήλιος δύει στο βάθος του ορίζοντα και το αχνό κοκκινωπό φως του βυθίζεται τελετουργικά στα γαλήνια νερά του Πειραιά, πάνω στη φορτηγίδα «Μελίνα ΙΙ» οι οθόνες ανάβουν. Και η περιπλάνηση του Doug Aitken σε έναν άχρονο τόπο, που «σμίγει ετερόκλητους πολιτισμούς και παραδόσεις», ξεκινάει.

Βρισκόμαστε, λοιπόν, αγκυροβολημένοι στην πύλη Ε1, κάπου χαμένοι στην άκρη του λιμανιού. Πιο πέρα οι αποβάθρες σφύζουν από ζωντάνια και νευρικότητα. Εδώ μια παράξενη ησυχία κυκλώνει την ατμόσφαιρα και το μόνο που ακούγεται είναι τα ανυπόμονα σχόλια του κοινού που λυγίζει από την ορθοστασία περιμένοντας -επί τουλάχιστον ένα εικοσάλεπτο- να επιβιβαστεί. Τελικά όλοι παίρνουν τις θέσεις τους και η περφόρμανς «Black mirror» αρχίζει.

Το φεριμπότ λικνίζεται κάθε τόσο, παραμένει όμως ακίνητο. Ο απειροελάχιστος παφλασμός των κυμάτων ακούγεται στη σιωπή και έπειτα χάνεται μέσα στους ήχους των μπλουζ. Αλλά μαύροι καθρέφτες δεν υπάρχουν πουθενά. Αντίθετα, το αλληγορικό περιεχόμενο του τίτλου καθρεφτίζεται στις τρεις γιγαντοοθόνες που περιβάλλουν την αυτοσχέδια σκηνή του.

Αδιάφορη επικοινωνία

Μια πόλη ξυπνάει μέσα στη νύχτα. Ένας επιθετικός σκύλος ετοιμάζεται να κατασπαράξει όποιον βρεθεί μπροστά του. Αεροπλάνα και πλοία φεύγουν και έρχονται. Εφήμερα δωμάτια ξενοδοχείων διαδέχονται το ένα το άλλο με την τηλεόραση πάντα ανοιχτή. Αδιάφορες επικοινωνίες πραγματοποιούνται μέσα από κινητά τηλέφωνα. Διαδηλώσεις και εμπόλεμες καταστροφές παρεισφρέουν δηλώνοντας φευγαλέα τις σκοτεινές πλευρές του σύγχρονου πολιτισμού. Ανάμεσά τους μια κοπέλα περιπλανάται σε τοπία νεκρά, χωρίς προορισμό.

Ένας ολόκληρος κόσμος χαμένος στη δίνη της ταχύτητας, ο κόσμος μας εγκλωβίζεται σε μια σειρά από τεχνικά άρτιες βίντεο-προβολές.

Τυχαίο και όμορφο

Απόμακρη και ανέκφραστη διακόπτει κάθε τόσο τον παραληρηματικό της μονόλογο για να συνδιαλλαγεί με τραγουδιστές γκόσπελ, μαστιγοφόρους, tap dancers και επιδέξιες χορεύτριες κάποιου αόριστου στριπτιζάδικου. Αλλά και με το έξοχο μουσικό σχήμα Νο Age που, κατά τη γνώμη μου, μαζί με το φωτισμένο κρουαζιερόπλοιο «Aida diva» το οποίο πέρασε τυχαία και σε απόσταση αναπνοής από τα δρώμενα, ήταν τα μοναδικά γοητευτικά στοιχεία αυτής της βίντεο-περφόρμανς. Γιατί ο Καλιφορνέζος εικαστικός καλλιτέχνης, στην προσπάθειά του να αποτυπώσει τις μαύρες ζώνες στη ζωή των σύγχρονων ανθρώπων και να αναδείξει τις συμβάσεις υποτέλειας στην παγκοσμιοποίηση και την ψηφιακή κουλτούρα, δημιούργησε ένα εφετζίδικο όσο και συγκεχυμένο τοπίο εντυπώσεων, άδειο από ουσία και έμπνευση.

Επαφές

Η Αμερικανίδα ηθοποιός Κλοέ Σεβινί περιφέρεται τόσο στην οθόνη όσο και πάνω στη σκηνή, αναζητώντας τη χαμένη της ταυτότητα: «Έχω χάσει επαφή με την πληροφορία. Χάνω τα ίχνη. Από πού κατάγομαι; Πού μεγάλωσα;... Αυτό δεν μπορώ να σας το πω. Μερικές φορές είναι δύσκολο. Πώς συνηθίζεις στη μετακίνηση; Δεν συνηθίζεις. Έχω χάσει επαφή με την πληροφορία...»

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ

[email protected]