«Vanya. Δέκα χρόνια μετά»: κριτική θεάτρου
Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Vanya. Δέκα χρόνια μετά» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν (Φρυνίχου 14) από την ομάδα Blitz.
«Για όσα δεν μπορούμε να μιλήσουμε, καλύτερα να μένουμε σιωπηλοί», έλεγε ο Βιτγκενστάιν και αυτά τα λόγια στριφογύριζαν στο μυαλό μου καθώς παρακολουθούσα την παράσταση των Blitz.
Οι παρατεταμένες σιωπές και παύσεις που συνοδεύουν το πρόσφατο εγχείρημά τους είναι πιο εύγλωττες και από τα κείμενα που το συνθέτουν. Γιατί η υπαρξιακή τους αγωνία, η αναθεώρηση του χρόνου που αμείλικτα περνάει, η ουτοπική αναζήτηση της ευτυχίας, το αδιέξοδο όλων μας καταγράφεται πρώτιστα στη σιωπή τους.
Εχοντας ως έναυσμα τον «Θείο Βάνια» του Τσέχoφ ο Γιώργος Βαλαής, η Αγγελική Παπούλια και ο Χρήστος Πασσαλής συνθέτουν ένα νέο έργο (στη δραματουργία συμμετέχει και ο Νίκος Φλέσσας) που παρόλο κάθε στιγμή κινδυνεύει να γλιστρήσει στην αυθαιρεσία, αλυσοδένει τη φαντασία και με έναν λοξό τρόπο συναλλάσσεται δημιουργικά με τους μελαγχολικούς προβληματισμούς του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα.
Το «Vanya. Δέκα χρόνια μετά», ένα συμπίλημα σκηνών, προσωπικών εξομολογήσεων, λόγων προς την ανθρωπότητα, μουσικών ιντερμέδιων και αποσπασμάτων από τον Τσέχoφ, τη Μαρίνα Τσβετάγιεβα και τον Τ.Σ. Ελιοτ, ακροβατεί σε ένα μεταίχμιο, εκεί που συναντιέται η απογοήτευση με την επιθυμία για ζωή.
«Ν’ αρχίσεις μια καινούρια ζωή... Πες μου πώς... από τι ν’ αρχίσω;», αναρωτιέται ο Βάνια και οι Blitz εκφράζοντας τα δικά τους ερωτήματα αναζητούν και αυτοί το νόημα της ζωής.
Δέκα χρόνια, εξάλλου, πέρασαν από τη μέρα που λειτούργησαν ως κολεκτίβα και ίσως ήρθε η στιγμή να δουν πού «βρίσκονται» και πού «πάνε».
Αυτή η παράσταση αντικατοπτρίζει τον μετεωρισμό τους και διαφέρει από όλες τις άλλες. Ποιητική, στοχαστική, με νύξεις χιούμορ και σαρκασμού σκύβει πάνω στις μεγάλες απορίες του ανθρώπου.
Ωστόσο, αν κάτι μπερδεύει τον θεατή είναι μια εσκεμμένη ασάφεια που υποχρεώνει τον καθένα να λειτουργήσει συνειρμικά -ομολογώ με δυσκολία- και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.
Η σκηνή και το φουαγέ του Θεάτρου Τέχνης έχουν ενοποιηθεί δημιουργώντας ένα ενδιαφέρον πεδίο δράσης (σκηνικό Εφη Μπίρμπα), στο οποίο οι τρεις καλοί ηθοποιοί διαμορφώνουν τα δικά τους ψυχικά τοπία.
Σε μια γωνία, μάλιστα, και γύρω από ένα πιάνο, αναπτύσσουν ένα παράξενο φυτώριο πλαισιωμένο από ένα αιωρούμενο «στεφάνι» από λαμπιόνια που παραπέμπει σε εικόνες ονειρικές, σαν αυτές που θέλουμε να ζήσουμε στο μέλλον.
Ελένη Πετάση - [email protected]