«Λίλιομ»: κριτική θεάτρου
Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Λίλιομ» που παρουσιάζεται στο θέατρο Πόρτα σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου.
Κρύβει τα συναισθήματά του σαν να είναι αμαρτία. Γλιστράει στην παραβατικότητα με την ευκολία ενός κακομαθημένου παιδιού. Είναι ένας λαϊκός γόης, αλαζόνας, νάρκισσος, βίαιος αλλά και «εύθραυστος με καλή καρδιά». Ο «Λίλιομ» του Μόλναρ (1909), ένας κράχτης στο καρουζέλ του λούνα παρκ της Βουδαπέστης, ζει στον ουτοπικό του κόσμο μέχρι τη στιγμή που ερωτεύεται την υπηρέτρια Τζούλι και αλλάζει καθοριστικά την πορεία του. Μια πορεία γεμάτη αντιξοότητες, που τον οδηγεί στην παρανομία και έπειτα στην αυτοκτονία. Θα μπορούσε να πει κανείς πως αυτή η δακρύβρεχτη ιστορία δεν παρουσιάζει σήμερα κανένα ενδιαφέρον. Ωστόσο, ο επώνυμος ήρωάς της δεν συνδιαλέγεται μόνο με τον εαυτό του, σχολιάζοντας έμμεσα τις κοινωνικές δομές της εποχής του, αλλά, μετά τον θάνατό του, τιμωρείται για τις πράξεις του από το ανώτερο δικαστήριο του ουρανού που προσδίδει στο έργο μια μεταφυσική χροιά. Στο τέλος, έπειτα από 16 χρόνια στο Καθαρτήριο, του δίνεται η δυνατότητα να κατέβει ξανά στη γη για να επανορθώσει.
Αυτό το παραμυθόδραμα ή ονειρόδραμα, όπως το έχει χαρακτηρίσει ο συγγραφέας του, που ταλαντεύεται ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον εξπρεσιονισμό, το μελόδραμα και το γκροτέσκο, προσφέρει, αν μη τι άλλο, τη δυνατότητα ενός φαντασμαγορικού θεάματος - γι’ αυτό εξάλλου αποτέλεσε τη βάση στο επιτυχημένο μιούζικαλ των Ρότζερς-Χάμερστάιν «Carousel».
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος, αν και διέθετε φτωχά σκηνογραφικά υλικά (δύο συγκρουόμενα αυτοκινητάκια, άνθρωποι-ρινόκεροι), διατήρησε κάποια στοιχεία «μαγείας» δημιουργώντας εικόνες με συμβολικές προεκτάσεις, επικεντρώθηκε σε συγκινησιακά φορτισμένες σκηνές, παρέδωσε μια δραματικά και χιουμοριστικά ισόρροπη σκηνοθεσία. Σε κάποια σημεία η παράσταση έχασε τον ρυθμό της (η πρεμιέρα βέβαια δεν είναι η πιο κατάλληλη ημέρα για αξιολογήσεις), αλλά σε γενικές γραμμές διασώθηκε από τις ερμηνείες των ηθοποιών της.
Ο Γιώργος Χρυσοστόμου (Λίλιομ) με εξαιρετική σκηνική άνεση απέδωσε έντεχνα τη λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο εύθραυστο και το ραγισμένο. Η Αννα Καλαϊτζίδου έδωσε με υποκριτική ακρίβεια μια καρτερική, συγκινητική Τζούλι που αδυνατεί να εκφράσει τα αισθήματά της.
Η Εμιλυ Κολιανδρή (Μαρί) αποκάλυψε την κωμική πλευρά της. Η Φιλαρέτη Κομνηνού (Κυρία Μούσκατ) στήριξε το εγχείρημα με την επιβλητική παρουσία της. Η Κίττυ Παϊτατζόγλου εμφύσησε χιούμορ στον ρόλο της θείας Χολάντερ. Ο Σωκράτης Πατσίκας (Φισκούρ-Ανακριτής) πιστός στο πνεύμα της σκηνοθεσίας.
Ελένη Πετάση