Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Κατερίνα» του Αύγουστου Κορτώ που παρουσιάζεται στο θέατρο Θησείον σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη.

Με έναν φακό στο χέρι, χωρίς κανένα άλλο τεχνικό βοήθημα, ο Γιώργος Νανούρης βυθίζει στο φως και το σκοτάδι το βλέμμα της ηρωίδας του Κορτώ (ψευδώνυμο του Πέτρου Χατζόπουλου).

Και είναι ένα βλέμμα που σε καθηλώνει, καθώς αποτυπώνει με ακρίβεια τα συναισθήματα μιας ματαιωμένης από την ασθένεια γυναίκας που θρυμμάτισε, όχι μόνο τη δική της ύπαρξη αλλά και την ψυχική ισορροπία του γιου της. Η παράσταση, εξάλλου, βασισμένη στο αυτοβιογραφικό κείμενο του συγγραφέα «Το βιβλίο της Κατερίνας», ανασυσταίνει την οδυνηρή ζωή της μανιοκαταθλιπτικής μητέρας του, φτάνοντας μέχρι την αναπόφευκτη αυτοκτονία της.

Σ’ αυτόν τον σπαρακτικό μονόλογο που διανθίζεται με θραύσματα αυτοσαρκασμού, η Κατερίνα -αν και ήδη πεθαμένη- αφηγείται την αδιέξοδη πορεία της: από τα πρώτα σημάδια της εσωτερικής της αναταραχής μέχρι τα χάπια, το αλκοόλ, τις αυτοκαταστροφικές μανίες αλλά και τις σπασμωδικές της προσπάθειες να ορθοποδήσει που δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα.

Περιγράφει, επίσης, τους άντρες που τη στιγμάτισαν, το πάθος και την υπερπροστατευτικότητα για το μονάκριβο παιδί της, την ανικανότητά της -ίσως- να δεχτεί και να προσφέρει αληθινή αγάπη.

Μέσα από την περιπέτειά της, ωστόσο, ξεπηδά η προβληματική ελληνική οικογένεια, η μομφή κατά της ομοφυλοφιλίας και η ανάλογη κοινωνική απόρριψη για τους ψυχικά διαταραγμένους.

Το πόνημα του Κορτώ βέβαια δεν είναι μοναδικό στο είδος του. Προσωπικές, επώδυνες εμπειρίες εγκλωβισμένες στην οικογενειακή εστία έχουν καταγράψει, μεταξύ άλλων, η Μαρίνα Καραγάτση, η Μαργαρίτα Καραπάνου, η Μαρία Ευσταθιάδη, ο Θανάσης Χειμωνάς.

Ολοι τους, με κάποιο τρόπο, ξορκίζουν τους δαίμονες του παρελθόντος.
«Το βιβλίο της Κατερίνας» λειτουργεί θεραπευτικά για τον δημιουργό του. Σίγουρα συγκινεί. Αν κάτι λείπει είναι μια βαθύτερη ψυχολογική προσέγγιση του θέματός του.
Αυτό που καλύπτει τις όποιες ατέλειες του κειμένου είναι η λιτή παρουσίασή του από τον Γιώργο Νανούρη, που τελεί ταυτόχρονα χρέη ζωντανού «ρυθμιστή» της παράστασης, και η δυναμική ερμηνεία της Λένας Παπαληγούρα.

Άλλοτε ψιθυρίζοντας μελαγχολικά για να μην ξυπνήσει τον δράκο που κοιμάται μέσα της, άλλοτε ξεσπώντας σε ριπές απόγνωσης και άλλοτε σαρκάζοντας τον εαυτό της, χτίζει μεθοδικά και ολοκληρωμένα το πορτρέτο της ηρωίδας.

Ο Λόλεκ τη συνοδεύει επί σκηνής με τα τραγούδια του - απλώνοντας ένα μουσικό χαλί κάτω από τα συναισθήματά της.

Ελένη Πετάση - [email protected]